Γράφει η Άννεκε Ιωαννάτου //
ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΜΟΝΑΧΟΥ
Του Πέρσι Φρανσίσκο Αλβαραδο Γοδόι
Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»
Μετάφραση: Βασιλεία Παπαρήγα
Ο υπότιτλος «Μια πραγματική ιστορία τρομοκρατίας» δεν υπερβάλλει καθόλου. Πρόκειται για ένα από τα πλέον φιλόδοξα τρομοκρατικά σχέδια της κουβανοαμερικανικής μαφίας στη δεκαετία του 1990, που αποτέλεσε το κίνητρο του συγγραφέα να γράψει το βιβλίο αυτό. Παρακολουθούμε τις προετοιμασίες για το βομβιστικό χτύπημα στο καμπαρέ «Τροπικάνα» στην Αβάνα. Ως πράκτορας του Τμήματος Κρατικής Ασφάλειας της Κούβας ο συγγραφέας κατάφερε να διεισδύσει στην τρομοκρατική πτέρυγα του Κουβανοαμερικανικού Εθνικού Ιδρύματος και στο βιβλίο περιγράφει τη δράση του στους κόλπους του. Για το συγκεκριμένο έργο του βραβεύτηκε το 2000 με το πρώτο βραβείο Βιβλίου Μαρτυρίας στο διαγωνισμό του υπουργείου εσωτερικών.
Διεθνιστική δράση
Ο Πέρσι Φρανσίσκο Αλβαράδο Γοδόι κατάγεται από τη Γουατεμάλα, όπου γεννήθηκε το 1949. Στις 26 Ιουνίου 1954, μετά από το αμερικανοκίνητο πραξικόπημα στη χώρα του, η οικογένειά του αναγκάζεται να φύγει κυνηγημένη στην Αργεντινή και στη συνέχεια εγκαθίσταται μόνιμα στην Κούβα, όπου ο Γοδόι πήρε πτυχίο Πολιτικών Επιστημών. Η πρώτη παράγραφος της Εισαγωγής είναι αφιερωμένη στους πέντε αντι-τρομοκράτες Κουβανούς ήρωες, που από το Σεπτέμβρη του 1998 βρίσκονται φυλακισμένοι στις ΗΠΑ και σε μία περίπτωση υπό περιορσμό. «Η Κούβα χρειάζεται μάτια και αυτιά στη Φλόριντα» είχε πει κάποτε ο Στρατηγός Εντουαρτ Ατκεσον, πρώην Αναπληρωτής Επιτελάρχης της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ. Πράγματι, η Κούβα από την εποχή της Επανάστασης πάλεψε με επιτυχία να αποκτήσει μάτια και αυτιά στη Φλόριντα εμποδίζοντας πλήθος τρομοκρατικών επιθέσεων εναντίον της. Πολύ περισσότερες εμποδίστηκαν απ’ ο,τι πέτυχαν. Ομως, τα πλήγματα υπήρξαν, δεν μπορούσαν πάντα να αποφευχθούν και ο Ελληνας αναγνώστης μπορεί να μάθει πολλά από μια σειρά βιβλία, εκδόσεις της ‘Σύγχρονης Εποχής’, όπως Οι άνθρωποι της σιωπής του Αλμπέρτο Μολίνα Ροντρίγες, Η τελευταία επιστροφή του Χουάν Κάρλος Ροδρίγες Κρους και Μαϊάμι και πάλι του Λεονέλο Αβέγιο Μέσα.
Μια ζωή αυταπάρνησης
Πράγματι, ο συγγραφέας εξομολογεί πολλά στο βιβλίο. Ο τρόπος που λειτουργεί η αντιτρομοκρατική δράση, το οδυνηρό κομμάτι των προσωπικών σχέσεων, που δεν το σκέφτεται εύκολα κανείς. Πρέπει να κρύβει καλά τη δουλειά του, να κάνει στους δικούς του σαν να άλλαξε φρονήματα και έγινε αντεπαναστάτης και προδότης, ίσως το μεγαλύτερο μαρτύριο. Το ψηλό φρόνημα και η απόλυτη συνειδητοποίηση του στόχου κάνουν τον αντιτρομοκρατικό πράκτορα να μη λυγίζει και να μην υποχωρεί στο ατομικό: «Υπάρχει κόσμος που πιστεύει πως η δουλειά του μυστικού πράκτορα είναι εύκολη. Το ίδιο σκεφτόμουν κι εγώ στην αρχή, όταν ακόμα δεν ήμουν έτοιμος γι’ αυτήν. Φανταζόμουν ότι αρκούσε να έχει κανείς τυφλή πίστη στην Επανάσταση και να είναι διατεθειμένος να δώσει τα πάντα όταν θα ερχόταν εκείνη η ώρα, χωρίς άλλη επιλογή. .….….…Η νοσταλγία είναι πρόκληση που πρέπει να ξεπεράσει. Και αυτό μπορεί να το κάνει μόνο ο ίδιος. Σε τελική ανάλυση, ο πράκτορας αποκόβεται απ’ ο,τι αγαπάει, γαι να φέρει σε πέρας μια αποστολή σε ξένο περιβάλλον» (σελ. 65/66). .….….…..σκέφτομαι πάντα και τον πατέρα μου, το μεγάλο κόστος που τον ανάγκασα να πληρώσει εξαιτίας της σιωπής μου. Σπάραζα να τον βλέπω ανήσυχο και απεγνωσμένο γιατί ένας γιος του παραστράτησε χωρίς να καταφέρει να τον εμποδίσει» (σελ. 68). Η τελευταία «εξομολόγηση» εκφράζει τις σκέψεις του για τους γονείς του, αγωνιστές για την Κουβανική Επανάσταση από τη στιγμή, που ήρθαν στην Κούβα, γεμάτοι από το «άγιο μίσος» για τον ιμπεριαλισμό. Ετσι, διαβάζουμε, ότι η μητέρα του φώναξε ετοιμοθάνατη: «Σ’ ευχαριστώ Φιδέλ, που με αφήνεις να πεθάνω στη γη σου! Συγνώμη, Τσε, που δεν πέθανα όπως εσύ!» (σελ. 67). Η μητέρα του, που και στη Γουατεμάλα και έπειτα στην Κούβα είχε δόσει πολλά δείγματα της αλύγιστης αγωνιστικής ψυχής της. Τα μαθαίνουμε στις σελίδες αφιερωμένες στις προσωπικές του εμπειρίες από την παιδική ηλικία στη Γουατεμάλα, όταν το 1954 έγινε εισβολή με στόχο την καταστροφή της επανάστασης σε κείνη τη χώρα της Κεντρικής Αμερικής.
Μια «τρομοκρατική» γνωριμία
Στις σελίδες του βιβλίου περιλαμβάνεται και η γνωριμία του συγγραφέα με το μεγάλο εγκληματία Λουίς Ποσάδα Καρίλες, χωρίς να ξέρει εκείνη τη στιγμή με ποιόν έχει να κάνει. Υπενθυμίζουμε, ότι το 1976 ο Ποσάδα Καρίλες ήταν σύνεργος στην πιο ειδεχθή εγκληματική ενέργεια στην ιστορία της τρομοκρατίας στη Λατινική Αμερική οργανώνοντας την ανατίναξη κουβανικού επιβατικού αεροπλάνου εν πτήσει. Στυγνό έγκλημα, που έμεινε –κι αυτό – ατιμώρητο.
Υπάρχουν διάλογοι στο βιβλίο με τους μαφιόζους συνεργάτες του Καρίλες από το Μαϊάμι, οι οποίοι έχουν τον Πέρσι Γοδόι για δικό τους άνθρωπο. Διάλογοι, στους οποίους θαυμάζουμε την ψυχραιμία του συγγραφέα, την αυτοσυγκράτηση και το αγωνιστικό ήθος του. Επίσης, όπως και στα άλλα βιβλία, διαπιστώνουμε τη μαστοριά της κουβανέζικης αντικατασκοπείας, που εξελίχθηκε κάτω από τη μόνιμη απειλή δεκαετιών σε αληθινή αντιτρομοκρατική επιστήμη.
Η δικαίωση του «Μοναχού»
Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου αναφέρεται η αθωωτική δίκη του συγγραφέα: «Τελειώνοντας αυτό το βιβλίο σκέφτομαι εκείνους που δε βρίσκονται ανάμεσά μας. Πέθαναν χωρίς ποτέ να γίνει γνωστό ότι ανήκαν στο ένδοξο πλήθος των επαναστατών. Πάλεψαν όπως κι εμείς, ωστόσο ποτέ δεν είδαν τους καρπούς του αγώνα τους. .….….Ισως γι’ αυτό να θεωρούμαι προνομιούχος ανάμεσά τους, αφού έφτασα στο τέλος. Αυτό το ήξερα στις 11.3.1999, όταν στάθηκα ενώπιον του λαϊκού δικαστηρίου στο οποίο δικάζονταν διάφοροι τρομοκράτες από την Κεντρική Αμερική ως αυτουργοί επιθέσεων και δολιοφθορών στις τουριστικές εγκαταστάσεις της Κούβας. Εκείνη την ημέρα γνώρισε ο κόσμος τον Μοναχό. Αυτό είναι το προνόμιό μου» (σελ. 214/215).
Το 1999 παρασημοφορήθηκε ο «Μοναχός» με το μετάλλιο πρώτου βαθμού «Ελισέο Ρέγιες». Συγκινητική στο τέλος η επίσκεψή του, μαζί με τους άλλους τρεις παρασημοφορεμένους, στο νεκροταφείο για να τοποθετήσει τα λουλούδια της τελετής, που του έδοσαν, στον τάφο των γονεών του: «Ανακάλυψα πως τώρα μπορούσα, ανεμπόδιστα, να τους κοιτάξω χωρίς να νοιώθω ντροπή» (σελ. 218).
_______________________________________________________________________________________________________
Άννεκε Ιωαννάτου, Doctoral κλασικής φιλολογίας, νεοελληνικής και συγκριτικής γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης. Κριτικός λογοτεχνίας, μεταφράστρια. Μετέφρασε το «Η εξέγερση του Σπάρτακου» του Ρίγκομπερτ Γκίντερ, καθώς και το «Αντι-Ντίρινγκ» του Φρίντριχ Ενγκελς. Από τον Απρίλη του 1996 ήταν παραγωγός ραδιοφωνικής εκπομπής για το βιβλίο στον «902 Αριστερά στα FM» και από τον Απρίλη του 2007 τηλεοπτικής εκπομπής για το βιβλίο στον ίδιο σταθμό.