Η ενδοαστική αντιπαράθεση στη Ρωσία, ο πόλεμος και η «ανταρσία» της Wagner

Επι­μέ­λεια: Νίκος Μότ­τας //

Η ενδο­α­στι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση στη Ρωσία, η οποία μαί­νε­ται εδώ και μήνες με αιχ­μή την ιμπε­ρια­λι­στι­κή σύγκρου­ση και την εξέ­λι­ξη του πολέ­μου στην Ουκρα­νία, πήρε ένο­πλη μορ­φή με την «στά­ση» του επι­κε­φα­λής της μισθο­φο­ρι­κής εται­ρεί­ας «Wagner», Γεβγέ­νι Πρι­γκό­ζιν, ο οποί­ος  στις 23 Ιού­νη κινη­το­ποί­η­σε χιλιά­δες μισθο­φό­ρους του ενά­ντια στην κυβέρ­νη­ση Πούτιν.

Παρά το γεγο­νός ότι η ένο­πλη ανταρ­σία της «Wagner» τερ­μα­τί­στη­κε εντός 24 ωρών, έπει­τα από παρέμ­βα­ση του Λευ­κο­ρώ­σου προ­έ­δρου Αλ. Λου­κα­σέν­κο, είναι σαφές ότι η αντι­πα­ρά­θε­ση στο εσω­τε­ρι­κό της Ρωσί­ας, μετα­ξύ αντί­πα­λων μερί­δων της αστι­κής τάξης, έχει περά­σει σε νέο επί­πε­δο, ενώ οι συνέ­πειες της κατά­στα­σης που δια­μορ­φώ­νε­ται θα φανούν το επό­με­νο διάστημα.

Ενα ενδια­φέ­ρον κεί­με­νο, στο οποίο ανα­λύ­ο­νται τα «για­τί» της «στά­σης» Πρι­γκό­ζιν, ως από­το­κο της όξυν­σης των ενδο­α­στι­κών αντι­θέ­σε­ων στη Ρωσι­κή Ομο­σπον­δία, είναι η ανα­κοί­νω­ση που εξέ­δω­σε η ΚΕ της Επα­να­στα­τι­κής Κομ­μου­νι­στι­κής Ένω­σης Νεο­λαί­ας Ρωσί­ας (μπολ­σε­βί­κοι). Σημειώ­νε­ται ότι, σε αντί­θε­ση με το ΚΚ της Ρωσι­κής Ομο­σπον­δί­ας (ΚΚΡΟ) και το Κομ­μου­νι­στι­κό Εργα­τι­κό Κόμ­μα Ρωσί­ας (ΚΕΚΡ) που υπο­στη­ρί­ζουν την «Ειδι­κή Στρα­τιω­τι­κή Επι­χεί­ρη­ση» της Μόσχας, η Επα­να­στα­τι­κή Κομ­μου­νι­στι­κή Ένω­ση Νεο­λαί­ας Ρωσί­ας (μπολ­σε­βί­κοι) έχει ταχθεί ενά­ντια στον πόλε­μο, υπο­γραμ­μί­ζο­ντας τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό-ληστρι­κό χαρα­κτή­ρα της σύγκρου­σης στην Ουκρα­νία και απ’ τις δύο πλευρές.

Πιο συγκεκριμένα, η ανακοίνωση σημειώνει:

1. Αυτό που συνέ­βη, ανε­ξάρ­τη­τα από το απο­τέ­λε­σμα, είναι φυσι­κό επα­κό­λου­θο μιας βαθιάς πολι­τι­κής κρί­σης που έχει ανα­πτυ­χθεί εντός της ρωσι­κής άρχου­σας τάξης εν μέσω αδιε­ξό­δου στον πόλε­μο στην Ουκρανία.

2. Όπως έχου­με τονί­σει συχνά, ο πόλε­μος στην Ουκρα­νία δεν είναι η υπε­ρά­σπι­ση του ουκρα­νι­κού λαού από τους «βάρ­βα­ρους της Μόσχας» ούτε η υπε­ρά­σπι­ση του λαού του Ντον­μπάς από τους «Ουκρα­νο­φα­σί­στες», αλλά η σύγκρου­ση των ιμπε­ρια­λι­στι­κών συμ­φε­ρό­ντων της Δύσης, από τη μια πλευ­ρά, και της Ρωσί­ας από την άλλη. Σε αυτή την αντι­πα­ρά­θε­ση, η Ρωσία χαί­ρει της σιω­πη­ρής υπο­στή­ρι­ξης από μια ομά­δα χωρών που ενώ­νο­νται πίσω από το κινε­ζι­κό κεφά­λαιο – γεγο­νός που απο­δει­κνύ­ει τον παγκό­σμιο και όχι τον περι­φε­ρεια­κό χαρα­κτή­ρα αυτής της σύγκρουσης.

3. Εξ’ αρχής, η επο­νο­μα­ζό­με­νη «ειδι­κή στρα­τιω­τι­κή επι­χεί­ρη­ση» δεν εξε­λί­χθη­κε όπως είχε σχε­δια­στεί απ’ τη ρωσι­κή ηγε­σία. Η Ρωσία μπή­κε στον πόλε­μο αποδυναμωμένη.

Ένας ιδιαί­τε­ρος λόγος για την αδυ­να­μία αυτή της Ρωσί­ας είναι η ασυ­νέ­πεια της ρωσι­κής αστι­κής τάξης, η οποία μέχρι πρό­τι­νος προ­σπα­θού­σε να δια­πραγ­μα­τευ­τεί με τους «δυτι­κούς εταί­ρους» της για το μοί­ρα­σμα των σφαι­ρών επιρ­ρο­ής εις βάρος των κατοί­κων του Ντον­μπάς. Δεν πρέ­πει να ξεχνά­με ότι ήταν η Ρωσία που στα­μά­τη­σε την επί­θε­ση της πολι­το­φυ­λα­κής του Ντον­μπάς ενά­ντια στο αντι­δρα­στι­κό καθε­στώς του Κιέ­βου που προ­έ­κυ­ψε ως απο­τέ­λε­σμα του δεξιού πρα­ξι­κο­πή­μα­τος το 2014.

Ήταν η Ρωσία που προ­ώ­θη­σε τις συμ­φω­νί­ες του Μινσκ, οι οποί­ες άφη­σαν το Ντον­μπάς ανυ­πε­ρά­σπι­στο απέ­να­ντι στις ουκρα­νι­κές Ένο­πλες Δυνά­μεις. Ως απο­τέ­λε­σμα, η ίδια η άρχου­σα ελίτ της Ρωσί­ας επέ­τρε­ψε στον Δυτι­κό ιμπε­ρια­λι­σμό να προ­ε­τοι­μά­σει όσο το δυνα­τόν καλύ­τε­ρα τις ουκρα­νι­κές μαριο­νέ­τες του για τον πόλε­μο. Το τίμη­μα αυτής της πολι­τι­κής του Κρεμ­λί­νου είναι χιλιά­δες κατε­στραμ­μέ­νες ζωές εργα­ζό­με­νων και στις δύο πλευρές.

Ο κύριος λόγος για την αδυ­να­μία της Ρωσί­ας είναι η οικο­νο­μι­κή και κοι­νω­νι­κή πολι­τι­κή που η ρωσι­κή αστι­κή τάξη ακο­λου­θεί στα­θε­ρά όλες τις δεκα­ε­τί­ες μετά την πτώ­ση της ΕΣΣΔ. Από τις αρχές του 21ου αιώ­να, η ρωσι­κή άρχου­σα τάξη επι­χει­ρεί να «ντύ­σει» τις επι­διώ­ξεις της με πατριω­τι­κή ρητο­ρι­κή και ανα­φο­ρές στον Μεγά­λο Πατριω­τι­κό Πόλε­μο που είναι ιερός για τον σοβιε­τι­κό λαό. Είναι όμως η ίδια η εξου­σία του κεφα­λαί­ου που παρα­σι­τεί εκμε­ταλ­λευό­με­νη τους φυσι­κούς και ανθρώ­πι­νους πόρους της Ρωσίας.

Η αστι­κή τάξη υπό τον Πού­τιν είναι η ίδια τάξη που δημιουρ­γή­θη­κε ως απο­τέ­λε­σμα της διά­λυ­σης της σοβιε­τι­κής οικο­νο­μί­ας, απο­τε­λώ­ντας ενα μείγ­μα της ολι­γαρ­χί­ας με την κατα­σταλ­τι­κή μηχα­νή που δημιουρ­γή­θη­κε από τον Γέλ­τσιν. Τόσο επί Γιέλ­τσιν, όσο και επί Πούτν, η φτω­χο­ποί­η­ση και ο εξαν­δρα­πο­δι­σμός του Ρωσι­κού λαού, η υπο­βάθ­μι­ση του εκπαι­δευ­τι­κού συστή­μα­τος, η λεη­λα­σία των φυσι­κών πόρων και η κατα­στρο­φή της βιο­μη­χα­νί­ας (συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της στρα­τιω­τι­κής) συνεχίζονται.

Αρκεί να θυμί­σου­με ότι ακό­μη και το 2023, η χρε­ο­κο­πία των ρωσι­κών στρα­τιω­τι­κών επι­χει­ρή­σε­ων συνε­χί­στη­κε. Οι προ­πα­γαν­δι­στές του Κρεμ­λί­νου επι­χει­ρούν να «ντύ­σουν» με ρητο­ρι­κά σχή­μα­τα την κατά­στα­ση, όμως τα γεγο­νό­τα παρα­μέ­νουν: Ο Πού­τιν είναι πιστός μαθη­τής του Γέλ­τσιν στη ληστεία και την κατα­στρο­φή της πατρί­δας μας. Και φυσι­κά αυτό δεν θα μπο­ρού­σε παρά να οδη­γή­σει στην άθλια κατά­στα­ση των περισ­σό­τε­ρων δημό­σιων φορέ­ων, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων των Ενό­πλων Δυνάμεων.

4. Η ιδιω­τι­κή στρα­τιω­τι­κή εται­ρεία «Wagner» ανα­δεί­χθη­κε ως εργα­λείο του ρωσι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού, εξυ­πη­ρε­τώ­ντας απο­τε­λε­σμα­τι­κά τα συμ­φέ­ρο­ντά του εκεί όπου η επί­ση­μη χρή­ση στρα­τιω­τι­κής ισχύ­ος είναι αδύ­να­τη. Οι ρίζες της «Wagner» είναι τα «Σλα­βι­κά Σώμα­τα« (Slavic Corps PCM), που δημιουρ­γή­θη­καν το 2013 από Ρώσους επι­χει­ρη­μα­τί­ες με υπο­τι­θέ­με­νο σκο­πό να «προ­στα­τεύ­σουν τα πεδία και τους αγω­γούς πετρε­λαί­ου» στην Συρία. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, όμως, με σκο­πό να συμ­με­τά­σχουν στον πόλε­μο στη χώρα.

Αργό­τε­ρα, η «Wagner» υπε­ρα­σπί­στη­κε τα συμ­φέ­ρο­ντα του ρωσι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού στη Λιβύη και την Κεντρο­α­φρι­κα­νι­κή Δημο­κρα­τία. Η οργά­νω­ση απο­τε­λεί­ται από καλά εξο­πλι­σμέ­νους και εκπαι­δευ­μέ­νους μισθο­φό­ρους. Κατά συνέ­πεια, όταν στην πορεία του πολέ­μου απο­κα­λύ­φθη­κε η αδυ­να­μία και τα ελλει­πή κίνη­τρα του ρωσι­κού στρα­τιω­τι­κού προ­σω­πι­κού, το κυβερ­νών καθε­στώς ανα­γκά­στη­κε να κατα­φύ­γει σε επαγ­γελ­μα­τί­ες μισθοφόρους.

Η «Wagner» έχει γίνει μια από τις πλέ­ον ετοι­μο­πό­λε­μες μονά­δες της ρωσι­κής πλευ­ράς, τρο­φο­δο­τώ­ντας έτσι τις φιλο­δο­ξί­ες του ιδιο­κτή­τη της. Αξί­ζει να σημειω­θεί ότι το ίδιο το κεντρι­κό σλό­γκαν της οργά­νω­σης είναι «Αίμα, Τιμή, Πατρί­δα», όπως και οι επα­νειλ­λη­μέ­νες δημό­σιες δηλώ­σεις των εκπρο­σώ­πων της μαρ­τυ­ρούν τις ακρο­δε­ξιές από­ψεις των ιδρυ­τών της, καθώς και πολ­λών εκ των στρα­τιω­τών που μετέ­χουν σε αυτήν.

Τονί­ζου­με ότι η «Wagner» δημιουρ­γή­θη­κε από τη ρωσι­κή άρχου­σα τάξη και ήταν το εργα­λείο της για μεγά­λο χρο­νι­κό διά­στη­μα, ενώ ο ίδιος ο Γεβγέ­νι Πρι­γκό­ζιν είναι μεγα­λο­ε­πι­χει­ρη­μα­τί­ας που δια­τη­ρεί προ­σω­πι­κή γνω­ρι­μία με τον Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν, απο­λαμ­βά­νο­ντας μάλι­στα – μέχρι τώρα – συγκε­κρι­μέ­να προνόμια.

5. Εμπλε­κό­με­νη σε μια στρα­τιω­τι­κή περι­πέ­τεια, η αστι­κή τάξη της Ρωσί­ας έδει­ξε ασυ­νέ­πεια, προ­σπα­θώ­ντας να ελι­χθεί και ψάχνο­ντας τρό­πους να κατα­λή­ξει σε «συμ­φω­νία». Αυτό απο­δει­κνύ­ε­ται από τις πολυά­ριθ­μες δηλώ­σεις περί «κόκ­κι­νων γραμ­μών» που δεν συνέ­πεια καμία συνέ­πεια, καθώς και η απου­σία χτυ­πη­μά­των ενά­ντια στην πολι­τι­κο­στρα­τιω­τι­κή ηγε­σία του εχθρού. Το τίμη­μα μιας τέτοιας πολι­τι­κής είναι άκαρ­πες θυσί­ες. Όλα αυτά δεν πέρα­σαν απαρατήρητα.

Συμπε­ρά­σμα­τα

1) Η ατυ­χής για τη Ρωσία πορεία του πολέ­μου στην Ουκρα­νία ενί­σχυ­σε τις φυγό­κε­ντρες τάσεις μέσα στην άρχου­σα τάξη. Ένα τμή­μα των Ρώσων ολι­γαρ­χών έσπευ­σε να πάρει απο­στά­σεις από το Κρεμ­λί­νο και να προ­σε­ται­ρι­στεί τη Δύση. Ένα άλλο μέρος εξα­κο­λου­θεί να ταυ­τί­ζε­ται με τον πρό­ε­δρο. Ένα τρί­το μέρος είναι δυσα­ρε­στη­μέ­νο με την πολι­τι­κή του Κρεμ­λί­νου και επι­θυ­μεί να δει δρα­στι­κά μέτρα.

2) Η ανταρ­σία Πρι­γκό­ζιν αντα­να­κλά τα συμ­φέ­ρο­ντα μιας συγκε­κρι­μέ­νης μερί­δας της αστι­κής τάξης η οποία επι­θυ­μεί έκτα­κτα μέτρα προ­κει­μέ­νου να υπάρ­ξει απο­φα­σι­στι­κή αλλα­γή στη ροή του πολέ­μου. Αυτό απαι­τεί την άμε­ση εγκα­θί­δρυ­ση μιας φασι­στι­κής δικτα­το­ρί­ας, δηλα­δή της άμε­σης τρο­μο­κρα­τι­κής δικτα­το­ρί­ας του πιο σοβι­νι­στι­κού και αντι­δρα­στι­κού τμή­μα­τος του μεγά­λου κεφαλαίου.

3) Ταυ­τό­χρο­να, η συμπε­ρι­φο­ρά του ίδιου του Πρι­γκό­ζιν, η κρι­τι­κή του για τους στό­χους και τις μεθό­δους της επο­νο­μα­ζό­με­νης «Ειδι­κής Επι­χεί­ρη­σης», μας κάνουν να υπο­ψια­ζό­μα­στε ότι η παρα­πά­νω μερί­δα της αστι­κής τάξης είναι έτοι­μη να συμ­με­τά­σχει σε δια­πραγ­μα­τεύ­σεις με τη Δύση και ενδε­χο­μέ­νως να προ­σφέ­ρει περισ­σό­τε­ρο ευνοϊ­κούς όρους για συμ­βι­βα­σμό. Είναι σημα­ντι­κό ότι η ανταρ­σία έλα­βε χώρα εν μέσω μιας άνευ προη­γου­μέ­νου αύξη­σης της στρα­τιω­τι­κής παρου­σί­ας του ΝΑΤΟ κατά μήκος των δυτι­κών συνό­ρων της Ρωσί­ας και εν μέσω συνε­χών απει­λών για χρή­ση πυρη­νι­κών όπλων.

4) Ωστό­σο, το σημε­ρι­νό κυβερ­νών καθε­στώς της Ρωσί­ας επί­σης κινεί­ται προς τον φασι­σμό, κάτι για το οποίο έχου­με επα­νειλ­λη­μέ­να προει­δο­ποί­η­ση. Με άλλα λόγια και οι δύο πλευ­ρές θα ενδια­φέ­ρο­νταν να εγκα­θι­δύ­ρουν μια φασι­στι­κή δικτα­το­ρία. Η μόνη δια­φο­ρά είναι ποιος, πότε και με ποια μέσα θα οδη­γή­σει τη Ρωσία στην εγκα­θί­δρυ­ση του φασι­σμού – είτε πρό­κει­ται για φασι­σμό «από τα πάνω» εγκα­θι­δρυ­μέ­νο από το σημε­ρι­νό καθε­στώς, αδέ­ξιος και επι­βα­ρυ­μέ­νος από έναν διε­φθαρ­μέ­νο γρα­φειο­κρα­τι­κό μηχα­νι­σμό, είτε για φασι­σμό με στοι­χεία αναρ­χί­ας εκτε­λε­σμέ­νο από τους κακο­ποιούς της «Wagner».

5) Ως εκ τού­του, η στρα­τιω­τι­κή σύγκρου­ση που ξεκί­νη­σε στη Ρωσία δεν απο­τε­λεί ούτε «εμφύ­λιος», ούτε «επα­νά­στα­ση», αλλά μάλ­λον μια πάλη μετα­ξύ δυο αντι­δρα­στι­κών, αντα­γω­νι­στι­κών μετα­ξύ τους, τμη­μά­των της ρωσι­κής αστι­κής τάξης. Και οι δυο πλευ­ρές, με όλες τις αντι­φά­σεις τους, είναι πολύ πιο κοντά η μια στην άλλη, παρά στο λαό της Ρωσίας.

6) Το εργα­τι­κό κίνη­μα στη χώρα μας είναι ακό­μη αδύ­να­μο. Οι κομ­μου­νι­στές είναι επί­σης αδύ­να­μοι και κατα­κερ­μα­τι­σμέ­νοι. Το ιδε­ο­λο­γι­κό, πολι­τι­κό, οργα­νω­τι­κό έργο για την εξυ­γί­αν­ση που διε­ξά­γε­ται από την Επα­να­στα­τι­κή Κομ­μου­νι­στι­κή Ένω­σης Νεο­λαί­ας Ρωσί­ας (μπολ­σε­βί­κοι) σε συνερ­γα­σία με άλλες κομ­μου­νι­στι­κές οργα­νώ­σεις, απέ­χει ακό­μη πολύ απ’ την ολο­κλή­ρω­σή της.

7) Σε αυτές τις συν­θή­κες, τα βασι­κά καθή­κο­ντα των κομ­μου­νι­στών είναι:

Σε κάθε περί­πτω­ση, να μην υπο­στη­ρί­ξουν κανέ­να από τα τμή­μα­τα της αστι­κής τάξης που βρί­σκο­νται σε δια­μά­χη μετα­ξύ τους. Να εξη­γη­σουν τις κατα­στρο­φι­κές συνέ­πειες μιας τέτοιας στή­ρι­ξης στους εργα­ζό­με­νους και τη νεο­λαία. Να εξη­γή­σουν ότι, ασχέ­τως του ποιος θα είναι νικη­τής σε αυτόν τον αγώ­να, το απο­τέ­λε­σμα για τον απλό λαό θα είναι η επι­δεί­νω­ση της ζωής τους και η περαι­τέ­ρω καταστολή.

Να ενι­σχύ­σουν τους δεσμούς με την εργα­τι­κή τάξη και με τους στρα­τιώ­τες σε καθη­με­ρι­νή βάση, εξη­γώ­ντας τους τα ταξι­κά τους συμ­φέ­ρο­ντα και το τι πραγ­μα­τι­κά συμ­βαί­νει. Να είμα­στε προ­σε­κτι­κή, λαμ­βά­νο­ντας υπό­ψη ότι τώρα, περισ­σό­τε­ρο από ποτέ, η Ρωσι­κή Ομο­σπον­δία βρί­σκε­ται πιο κοντά σε συν­θή­κες επι­βο­λής δικτα­το­ρί­ας. Να προ­ω­θη­θεί η οργά­νω­ση των εργα­ζό­με­νων στα εργο­στά­σια και να ενθαρ­ρυν­θούν όσοι ζουν σε εμπό­λε­μες ζώνες, ή κοντά σε αυτές, να σχη­μα­τί­σουν μονά­δες αυτο­ά­μυ­νας για την δια­τή­ρη­ση της ασφά­λειας τους.

Οι κρί­σι­μες ταξι­κές μάχες δεν έχουν ακό­μη έρθει.

Αφό­του έγι­νε γνω­στή από τα ΜΜΕ η συμ­φω­νία Πού­τιν-Πρι­γκό­ζιν, μετά από παρέμ­βα­ση του Αλε­ξά­ντερ Λου­κα­σέν­κο, η Επα­να­στα­τι­κή Κομ­μου­νι­στι­κή Ένω­ση Νεο­λαί­ας Ρωσί­ας (μπολ­σε­βί­κοι) σημείωνε:

«Σημαί­νει αυτό ότι η ιστο­ρία τελεί­ω­σε; Όχι. Οι αντι­φά­σεις που απο­τέ­λε­σαν πηγή αυτής της ανταρ­σί­ας δεν έχουν εξα­λει­φθεί. Η επι­τευ­χθεί­σα συμ­φω­νία δεν ειναι παρά μια εύθραυ­στη εκε­χει­ρία, προ­τού έρθουν νέες μάχες μετα­ξύ διά­φο­ρων μερί­δων της αστι­κής τάξης της Ρωσί­ας. Δεν ξέρου­με πότε θα συμ­βούν και ποια μορ­φή θα πάρουν.

Ο μόνος τρό­πος να τερ­μα­τι­στεί η διο­λί­σθη­ση της Ρωσί­ας σε μια εθνι­κή κατα­στρο­φή είναι η σοσια­λι­στι­κή επα­νά­στα­ση, υπό την ηγε­σία μιας ισχυ­ρής, οργα­νω­μέ­νης και ιδε­ο­λο­γι­κά εξο­πλι­σμέ­νης εργα­τι­κής τάξης».

Η ανα­κοί­νω­ση στα Αγγλι­κά και τα Ρωσι­κά.