Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Λοπαδο_τεμαχο_σελαχογαλεοκρανιολειψανο_δριμυποτριμματο_σιλφιοκαραβομελιτο_κατακεχυμενοκιχλεπικοσσυφο_φαττοπεριστερα …

Η λέξη … λοπα­δο­τε­μα­χο­σε­λα­χο­γα­λε­ο­κρα­νιο­λει­ψα­νο­δρι­μυ­πο­τριμ­μα­το­σιλ­φιο­κα­ρα­βο­με­λι­το­κα­τα­κε­χυ­με­νο­κι­χλε­πι­κοσ­συ­φο­φατ­το­πε­ρι­στε­ρα­λε­κτρυο­νο­πτο­κε­φαλ­λιο­κι­γκλο­πε­λειο­λα­γῳο­σι­ραιο­βα­φη­τρα­γα­νο­πτε­ρύ­γων είναι γεύ­μα που ανα­φέ­ρε­ται στην κωμω­δία Εκκλη­σιά­ζου­σες του Αρι­στο­φά­νη, όπου _μάλλον ήθε­λε να περι­γρά­ψει μονο­λε­κτι­κά (και) μια μαγει­ρι­κή συνταγή.

Το λεξι­κό Λίντελ-Σκοτ _A Greek–English Lexicon ή LSJ, μετα­φρά­ζει τη λέξη αυτή ως το όνο­μα ενός πιά­του φαγη­τού στο οποίο περιέ­χο­νται όλων των ειδών οι λιχου­διές, ψάρια, κρέ­α­τα, που­λε­ρι­κά, και σάλτσες.

Η αρι­στο­φα­νι­κή λέξη εμφα­νί­ζε­ται μόνο μια φορά στο σύνο­λο της ελλη­νι­κής γραμ­μα­τεί­ας απο­τε­λώ­ντας άπαξ λεγό­με­νον, καθώς απο­τε­λεί­ται από 78 συλ­λα­βές, 172 γράμ­μα­τα και 27 συν­θε­τι­κά, ενώ η μετα­φο­ρά της στην λατι­νι­κή γρα­φή απαρ­τί­ζε­ται από 182, και για αιώ­νες ήταν μια από τις μεγα­λύ­τε­ρες γνω­στές λέξεις ενώ είναι η μεγα­λύ­τε­ρη που έχει εμφα­νι­στεί στη λογο­τε­χνία σύμ­φω­να με τα βιβλίο κατα­γρα­φής παγκό­σμιων ρεκόρ Γκί­νες του 1990.
Το πιά­το είναι είδος φρι­κα­σέ, με του­λά­χι­στον 16 γλυ­κά και ξινά συστα­τι­κά, και τις ακό­λου­θες λέξεις και συστα­τι­κά κατά σει­ρά εμφά­νι­σης στη σύν­θε­τη λέξη, με κατεύ­θυν­ση από αρι­στε­ρά προς τα δεξιά

  • λοπάς
  • Πιά­το
  • τέμα­χος
  • φέτες ψαριού
  • σέλαχος=Σελάχι
  • γαλέ­ος
  • κρα­νί­ον ιχθύος
  • λεί­ψα­νον _Ψαροκόκκαλα
  • δρι­μύς ὑπότριμμα
  • τρίμ­μα σίλ­φιον (σίλφιο=είδος χόρ­του που κατα­να­λω­νό­ταν στην αρχαιότητα)
  • κάρα­βος
  • Καβου­ρο­δα­γκά­νες (καβού­ρι ή οστρα­κοει­δές, ενδε­χο­μέ­νως και σκα­θά­ρι ως ψάρι ή σκα­θά­ρι ως έντομο)
  • Μέλι
  • κατα­κε­χυ­μέ­νος (Χυμέ­νη σάλτσα)
  • κίχλη (Τσί­χλα)
  • Επί πάνω σε κόσ­συ­φος (=Κοτσύ­φι)
  • φάτ­τα (Μαγει­ρε­μέ­να περιστέρια)
  • φάσ­σα (περι­στε­ρά)
  • κι’άλ­λα μαγει­ρε­μέ­να περιστέρια
  • ἀλε­κτρυών (Που­λε­ρι­κό στα κάρβουνα)
  • κόκο­ρας ὀπτός ψητός κεφά­λιον Κοκοροκεφαλή
  • κίγκλος (Μαγει­ρευ­τή πάπια)
  • Νανο­βου­τη­χτά­ρι (είδος πάπιας)
  • λαγῷος (Μαγει­ρευ­τός λαγός)
  • σίραιον (Βρα­σμέ­νο κρα­σί) βαφή
  • Βου­τήγ­μα­τα και μεζέδες
  • Τρα­γα­νός (Τρα­γα­νή πίτα)
  • Πτέ­ρυξ (Φτε­ρού­γες κοτό­που­λο στα κάρ­βου­να ενδε­χο­μέ­νως όμως και πτε­ρύ­γιο ιχθύος)

Η λέξη αυτή ανα­φέ­ρε­ται στην τελευ­ταία επα­νά­λη­ψη της χορω­δί­ας του έργου Εκκλη­σιά­ζου­σες (κωμω­δία του Αρι­στο­φά­νη), όταν ο Βλέ­πυ­ρος και το κοι­νό προ­σκα­λού­νται στο πρώ­το συμπό­σιο που διορ­γα­νώ­νει το νέο σύστη­μα, στους στί­χους 1169 — 1175. Επί­σης η λέξη, στην μετά­φρα­ση του κει­μέ­νου, είναι “πετα­λι­δο­γα­λο­σα­λα­χο­χτά­πο­δο­ξι­δα­το­πι­πε­ρό­μυα­λο­με­λό­τυ­ρο­κο­τσι­φα­γριο­πε­ρί­στε­ρο­τσι­χλο­κο­τό­που­λα­λα­γο­στι­φά­δο­τη­γα­νο­ψα­ρό­φε­τα­πε­τμε­ζο­κο­λυ­μπά­δες λαλαγγίτες”.

Διά­φο­ρες αγγλι­κές μετα­φρά­σεις απο­δί­δουν δια­φο­ρε­τι­κά νοή­μα­τα, ενδεικτικά

  • Leo Strauss (1966), σημα­ντι­κή έμφα­ση στα μύδια, στρεί­δια κλπ θαλασσινά
  • Benjamin Rogers (1902), δια­τη­ρεί πιστά το αρχι­κό μέτρο και τρό­πο σύνθεσης 
    • Plattero-filleto-mulleto-turboto-
      ‑Cranio-morselo-pickleo-acido-
      ‑Silphio-honeyo-pouredonthe-topothe-
      ‑Ouzelo-throstleo-cushato-culvero-
      ‑Cutleto-roastingo-marowo-dippero-
      ‑Leveret-syrupu-gibleto-wings.
  • Rowland Smith (1833), δια­λύ­ει τη λέξη και τη μετα­τρέ­πει σε ποί­η­μα με ομοιοκαταληξία. 
    • Limpets, oysters, salt fish,
      And a skate too a dish,
      Lampreys, with the remains
      Of sharp sauce and birds’ brains,
      With honey so luscious,
      Plump blackbirds and thrushes,
      Cocks’ combs and ring doves,
      Which each epicure loves,
      Also wood-pigeons blue,
      With juicy snipes too,
      And to close all, O rare!
      The wings of jugged hare

Καλή όρεξη

 

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο