Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Ο Λένιν δεν πέθανε ποτέ

Γρά­φει ο Νίκος Μότ­τας //

Ήταν πριν 96 χρό­νια, τις πρω­ϊ­νές ώρες της 21ης Γενά­ρη 1924, όταν ο πρω­τερ­γά­της της Μεγά­λης Οκτω­βρια­νής Επα­νά­στα­σης, ο σπου­δαιό­τε­ρος επα­να­στά­της του 20ου αιώ­να, άφη­νε την τελευ­ταία του πνοή στο Γκόρ­κι. «Το θλι­βε­ρόν άγγελ­μα, που από προ­χθές εβύ­θι­σε εις την αγω­νί­αν την εργα­τι­κήν τάξιν όλου του κόσμου αλη­θεύ­ει. Ο ΛΕΝΙΝ πέθα­νε στις 21 τρ. υπο­κύ­ψας στο μοι­ραίο έπει­τα από πολυ­χρό­νιον αρρώ­στιαν» σημεί­ω­νε σε πρω­το­σέ­λι­δο άρθρο του στο «Ριζο­σπά­στη» ο Γ.Κορδάτος.

«Ο,τι πραγ­μα­τι­κά μεγά­λο και ηρω­ι­κό έχει το προ­λε­τα­ριά­το» χαρα­κτή­ρι­ζε τον Βλα­ντι­μίρ Ίλιτς Ουλιά­νοφ το ΚΚ Μπολ­σε­βί­κων σε σχε­τι­κή του ανα­κοί­νω­ση, προ­σθέ­το­ντας ότι το όνο­μα του Λένιν «έγι­νε σύμ­βο­λο του νέου κόσμου από τη Δύση ως την Ανα­το­λή, από το Νότο ως το Βορ­ρά». Η είδη­ση του θανά­του του σπου­δαί­ου μπολ­σε­βί­κου ηγέ­τη έκα­νε το γύρο του κόσμου. Το μεγα­λείο του Λένιν ανα­γκά­στη­κε να παρα­δε­χθεί και ο ταξι­κός εχθρός: «Ο Λένιν ήτο η επι­φα­νε­στέ­ρα των προ­σω­πι­κο­τή­των που ανέ­δει­ξεν ο τελευ­ταί­ος παγκό­σμιος πόλε­μος» σημεί­ω­ναν σε άρθρο τους οι Τάϊμς της Νέας Υόρ­κης, ενώ οι λον­δρέ­ζι­κοι Τάϊμς έκα­ναν λόγο για «το σιδε­ρέ­νιο θάρ­ρος του, την ακλό­νη­τη απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα του και την ολο­κλη­ρω­τι­κή έλλει­ψη κάθε ιδιο­τε­λούς συμ­φέ­ρο­ντος μέσα στον αγώ­να».

Ασφα­λώς, ο πλέ­ον αξιό­πι­στος κρι­τής της ζωής και του έργου του Λένιν υπήρ­ξε η ίδια η Ιστο­ρία, τοπο­θε­τώ­ντας το όνο­μα του ηγέ­τη της Οκτω­βρια­νής Επα­νά­στα­σης πλάι σε αυτά των θεμε­λιω­τών της κοσμο­θε­ω­ρί­ας της εργα­τι­κής τάξης, των Μαρξ και Ένγκελς. Το όνο­μα του Λένιν ταυ­τί­στη­κε τόσο με το κοσμοϊ­στο­ρι­κό γεγο­νός της Μεγά­λης Οκτω­βρια­νής Σοσια­λι­στι­κής Επα­νά­στα­σης του 1917 όσο και με το τερά­στιας αξί­ας επι­στη­μο­νι­κό έργο που άφη­σε πίσω του και που απο­τέ­λε­σε συνέ­χεια του έργου των Μαρξ-Ένγκελς. Στη ζωή και το έργο του Λένιν αντι­κα­το­πτρί­ζε­ται η δια­λε­κτι­κή σχέ­ση επα­να­στα­τι­κής θεω­ρί­ας και πρά­ξης, η οποία είναι ανα­γκαία προ­κει­μέ­νου η εργα­τι­κή τάξη μαζί με τους συμ­μά­χους της να επι­τε­λέ­σει το ιστο­ρι­κό της έργο, δηλα­δή το πέρα­σμα από το εκμε­ταλ­λευ­τι­κό σύστη­μα στον σοσιαλισμό-κομμουνισμό.

einstein1«Τιμώ το Λένιν ως έναν άνθρω­πο που θυσί­α­σε πλή­ρως τον εαυ­τό του και αφιέ­ρω­σε όλη του την ενέρ­γεια για την πραγ­μά­τω­ση της κοι­νω­νι­κής δικαιο­σύ­νης […] Άνθρω­ποι σαν κι’ αυτόν είναι οι φύλα­κες και απο­κα­τα­στά­τες της ανθρωπότητας».

- Άλμπερτ Άϊνστάιν.

Το επι­στη­μο­νι­κό έργο του Βλ.Λένιν απο­τέ­λε­σε και απο­τε­λεί ανε­κτί­μη­το θυσαυ­ρό για το παγκό­σμιο εργα­τι­κό κίνη­μα. Και αυτό, διό­τι μέσα από το έργο του Λένιν ανα­πτύ­χθη­καν, αλλά και συγκε­κρι­με­νο­ποι­ή­θη­καν, περαι­τέ­ρω όλα τα συστα­τι­κά μέρη του μαρ­ξι­σμού- στη φιλο­σο­φία, την πολι­τι­κή οικο­νο­μία, τον επι­στη­μο­νι­κό κομ­μου­νι­σμό. Οι θεω­ρη­τι­κές του επε­ξερ­γα­σί­ες και προ­σεγ­γί­σεις για τον Ιμπε­ρια­λι­σμό, σαν ανώ­τα­το στά­διο του καπι­τα­λι­σμού, έχουν σήμε­ρα, έναν αιώ­να μετά, εξαι­ρε­τι­κά επί­και­ρη και διδα­κτι­κή σημα­σία. H διδα­σκα­λία του για το Κόμ­μα Νέου Τύπου της εργα­τι­κής τάξης απο­τέ­λε­σε γιγα­ντιαία συνει­σφο­ρά – πραγ­μα­τι­κό θησαυ­ρό — στον αγώ­να του προ­λε­τα­ριά­του σε όλο τον κόσμο.

Δικαί­ως, λοι­πόν, ο Λενι­νι­σμός- ως ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κή έννοια- χαρα­κτη­ρί­ζε­ται ως ο μαρ­ξι­σμός της επο­χής του ιμπεριαλισμού.

Στο­χα­στές και θεω­ρη­τι­κοί του μαρ­ξι­σμού υπήρ­ξαν πολ­λοί- και πριν το Λένιν και μετά απ’ αυτόν. Ωστό­σο, το στοι­χείο που δια­φο­ρο­ποιεί το Λένιν είναι το γεγο­νός ότι δεν περιο­ρί­στη­κε σε μια γενι­κό­λο­γη κρι­τι­κή του καπι­τα­λι­σμού, ούτε σε μια απλή επα­νά­λη­ψη και εκλα­ΐ­κευ­ση των βασι­κών συμπε­ρα­σμά­των του «Κεφα­λαί­ου» του Μαρξ. Αξιο­ποί­η­σε τις νομο­τέ­λειες και τις θεμε­λιώ­δεις τάσεις του καπι­τα­λι­σμού, που είχαν ήδη απο­τυ­πω­θεί από τους Μαρξ και Ένγκελς, για να ανα­λύ­σει και να προσ­διο­ρί­σει συγκε­κρι­μέ­να τα βασι­κά χαρα­κτη­ρι­στι­κά του καπι­τα­λι­σμού, στην επο­χή που ξεσπού­σε ο Α΄ Παγκό­σμιος ιμπε­ρια­λι­στι­κός Πόλε­μος. Η επι­στη­μο­νι­κή εργα­σία του είχε καθο­ρι­στι­κό ρόλο στη χάρα­ξη νικη­φό­ρας επα­να­στα­τι­κής στρα­τη­γι­κής στην Οκτω­βρια­νή Επανάσταση.

Η ζωή και η δρά­ση του Λένιν είναι αξε­χώ­ρι­στα δεμέ­νη με την ίδρυ­ση και τη δρά­ση του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος. Με επι­κε­φα­λής τον Λένιν, το Κόμ­μα των μπολ­σε­βί­κων μπή­κε μπρο­στά­ρης στην ταξι­κή πάλη του προ­λε­τα­ριά­του και των λοι­πών κατα­πιε­σμέ­νων λαϊ­κών στρω­μά­των, κυρί­ως της φτω­χής αγρο­τιάς και των μισο­προ­λε­τά­ριων της Ρωσί­ας, και οδή­γη­σε ως τη νίκη, με την κατά­λη­ψη της εξου­σί­ας, την εγκα­θί­δρυ­ση της δικτα­το­ρί­ας του προ­λε­τα­ριά­του, στη Μεγά­λη Οκτω­βρια­νή Επα­νά­στα­ση. Έτσι ο πάγος έσπα­σε και άνοι­ξε ο δρό­μος για την οικο­δό­μη­ση του σοσια­λι­σμού για πρώ­τη φορά στον κόσμο. 

«Οι ιδέ­ες», έγρα­φε ο Λένιν λίγο πριν τη Μεγά­λη Οκτω­βρια­νή Σοσια­λι­στι­κή Επα­νά­στα­ση, «μετα­τρέ­πο­νται σε δύνα­μη, όταν κατα­κτούν τις μάζες. Και ακρι­βώς τώρα οι μπολ­σε­βί­κοι, δηλα­δή οι εκπρό­σω­ποι του προ­λε­τα­ρια­κού διε­θνι­σμού, με την πολι­τι­κή τους ενσάρ­κω­σαν εκεί­νη την ιδέα, η οποία κινεί σ’ όλο τον κόσμο τερά­στιες μάζες των εργα­ζο­μέ­νων. Η κοσμο­θε­ω­ρία του μαρ­ξι­σμού έγι­νε το μεγά­λο ιδε­ο­λο­γι­κό όπλο του επα­να­στα­τι­κού μετα­σχη­μα­τι­σμού του κόσμου».

Στον επα­να­στα­τι­κό μετα­σχη­μα­τι­σμό του κόσμου, μέσω της Οκτω­βρια­νής Επα­νά­στα­σης αλλά και του σπου­δαί­ου επι­στη­μο­νι­κού του έργου, η συμ­βο­λή του Λένιν υπήρ­ξε κολοσ­σιαία. Οι αντε­πα­να­στα­τι­κές ανα­τρο­πές στην Σοβιε­τι­κή Ένω­ση και τις άλλες σοσια­λι­στι­κές χώρες της Ανα­το­λι­κής Ευρώ­πης δεν κατά­φε­ραν να σβή­σουν το μεγα­λείο και την τερά­στια σημα­σία της λενι­νι­στι­κής κληρονομιάς. 

Οι ιμπε­ρια­λι­στές και οι θεω­ρη­τι­κοί απο­λο­γη­τές της αστι­κής τάξης, με την συν­δρο­μή επι­χεί­ρη­σαν πολ­λα­πλώς και σπι­λώ­σουν το έργο του Λένιν, να προ­ε­ξο­φλή­σουν τον ιδε­ο­λο­γι­κό θάνα­το και την απο­τυ­χία του μαρ­ξι­σμού-λενι­νι­σμού, δια­κη­ρύσ­σο­ντας αυτά­ρε­σκα το «τέλος της Ιστορίας». 

Pablo Neruda profileΕυχα­ρι­στώ, Λένιν
για τη δύνα­μη και για το μάθημα
ευχα­ρι­στού­με για τη σταθερότητα,
ευχα­ρι­στού­με για το Λένινγκραντ 
και για τις στέπες,

ευχα­ρι­στού­με για τη μάχη και για την ειρή­νη, ευχα­ρι­στού­με για το στά­ρι το ατέ­λειω­το, ευχα­ρι­στού­με για τα σχο­λειά, ευχα­ρι­στώ για τους μικρούς, τιτα­νι­κούς στρα­τιώ­τες σου,

ευχα­ρι­στώ για τον αέρα που ανα­πνέω στα χώμα­τα σου, και που δε μοιά­ζει μ’ άλλο αγέ­ρα: είναι ένας χώρος μυρω­μέ­νος, ηλε­κτρι­σμός σε ζωντα­νά βουνά,

Λένιν, ευχα­ρι­στού­με,
Για τον αέρα, το ψωμί και την ελπίδα.

- Πάμπλο Νερού­δα, «Ωδή στο Λένιν».

Ωστό­σο, η ίδια η Ιστο­ρία φρό­ντι­σε να τους δια­ψεύ­σει και να υπεν­θυ­μί­σει πως ο μαρ­ξι­σμός-λενι­νι­σμός όχι μόνο δεν «πέθα­νε», αλλά επα­νέρ­χε­ται στο προ­σκή­νιο ως η μόνη πραγ­μα­τι­κά εφι­κτή για τους λαούς διέ­ξο­δος από την καπι­τα­λι­στι­κή βαρβαρότητα.

Η καρ­διά του μεγά­λου μπολ­σε­βί­κου επα­να­στά­τη μπο­ρεί να στα­μά­τη­σε να χτυ­πά το πρωϊ της 21ης Γενά­ρη 1924. Ωστό­σο, ο Λένιν είχε ήδη περά­σει στις καρ­διές εκα­τομ­μυ­ρί­ων ανθρώ­πων της εργα­τι­κής τάξης, του προ­λε­τα­ριά­του σε όλο τον κόσμο και απο ‘κει, δεν έφυ­γε ποτέ. 

Σήμε­ρα, 96 χρό­νια μετά, ο Λένιν είναι πιο ζωντα­νός, πιο επί­και­ρος από ποτέ, για­τί η δρά­ση και το έργο του είναι πιο επί­και­ρα από ποτέ. Σήμε­ρα, ο Λένιν δεν είναι ούτε μαυ­σω­λείο, ούτε άγαλ­μα, ούτε συλ­λο­γή με τόμους επα­να­στα­τι­κής θεωρίας. 

Ο Λένιν υπάρ­χει σε κάθε έκφαν­ση της ταξι­κής πάλης, σε κάθε απερ­γία, σε κάθε δια­δή­λω­ση που χτυ­πά η καρ­διά της εργα­τι­κής τάξης. Υπάρ­χει στον αγώ­να ενά­ντια στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα, ενά­ντια στους πολέ­μους των αστών. Υπάρ­χει στην κάθε μικρή και μεγά­λη προ­σπά­θεια των κομ­μου­νι­στών να αλλά­ξουν τον κόσμο. Μέχρι την επό­με­νη έφο­δο στον ουρανό. 

Ο Λένιν δεν πέθα­νε ποτέ.

Νίκος Μόττας Γεννήθηκε το 1984 στη Θεσσαλονίκη. Είναι υποψήφιος διδάκτορας (Phd) Πολιτικής Επιστήμης, Διεθνών Σχέσεων και Ιστορίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Westminster του Λονδίνου και είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων (Master of Arts) στις διπλωματικές σπουδές (Παρίσι) και στις διεθνείς διπλωματικές σχέσεις (Πανεπιστήμιο Τελ Αβίβ). Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνόφωνα και ξενόγλωσσα μέσα.
Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο