Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Πάμε θέατρο; The Humans _Ανθρώπινα όντα Φωτο🎥Video

Ο Μαρ­κου­λά­κης _ανεξάρτητα από τις αδιαμ­φι­σβή­τη­τες καλ­λι­τε­χνι­κές του ικα­νό­τη­τες, απο­τε­λεί “persona” και επο­μέ­νως όταν στο πρό­γραμ­μα της παρά­στα­σης για την οποία θα μιλή­σου­με ανα­λυ­τι­κά στη συνέ­χεια ξεκι­νά­ει με Andrew Carnegie \ “The greatest astonishment of my life was the discovery who does the work the who gets rich” (η μεγα­λύ­τε­ρη έκπλη­ξη της ζωής μου ήταν η ανα­κά­λυ­ψη για το ποιος δου­λεύ­ει και ποιος γίνε­ται πλού­σιος), θα αρχί­σου­με από αυτό.

Άντριου Κάρνεγκι

Ο Άντριου Κάρ­νε­γκι (Andrew Carnegie 1835 _1919) ήταν Σκο­τσέ­ζος-Αμε­ρι­κά­νος μεγα­λο­βιο­μή­χα­νος και πρώ­τος διδά­ξας ως “φιλάν­θρω­πος”, “εθνι­κός ευερ­γέ­της” και “tax deductible” _Για να πού­με την αλή­θεια τον πρό­λα­βε ο δικός μας Ανδρέ­ας Συγγρός

O Κάρ­νε­γκι ηγή­θη­κε της επέ­κτα­σης της Αμε­ρι­κά­νι­κης βιο­μη­χα­νί­ας χάλυ­βα στα τέλη του 19ου αιώ­να και έγι­νε ένας από τους πλου­σιό­τε­ρους Αμε­ρι­κά­νους στην ιστο­ρία, κυρί­ως “δωρί­ζο­ντας” ~350 εκα­τομ$ (5.2 δις$ σημε­ρι­νά), σε φιλαν­θρω­πί­ες, ιδρύ­μα­τα και πανε­πι­στή­μια. Αυτά τα “άλλα κόλ­πα” τα δημο­σί­ευ­σε το 1889 με τίτλο “The Gospel of Wealth”. Ξεκι­νώ­ντας να δου­λεύ­ει ως τηλε­γρα­φι­στής, μέχρι το 1860 είχε επεν­δύ­σεις σε σιδη­ρό­δρο­μους, και γερα­νο­γέ­φυ­ρες (βλ Cosco), στη συνέ­χεια συγκέ­ντρω­σε ακό­μη περισ­σό­τε­ρο πλού­το ως πωλη­τής ομο­λό­γων μαζεύ­ο­ντας χρή­μα­τα για αμε­ρι­κά­νι­κη επι­χεί­ρη­ση επέ­κτα­σης στην Ευρώ­πη. Ίδρυ­σε την Pittsburgh’s Carnegie Steel Company την οποία στην συνέ­χεια πού­λη­σε στον Τζ. Π. Μόρ­γκαν το 1901 ένα­ντι 303.450.000$ (πάνω από 5δις$ σημε­ρι­νά) ξεπερ­νώ­ντας τον Τζον Ντ. Ροκ­φέ­λερ ως ο πλου­σιό­τε­ρος Αμε­ρι­κά­νος για τα επό­με­να 20 χρόνια.

Η «κλη­ρο­νο­μιά» του Κάρ­νε­γκι, συνε­χί­ζε­ται μέσω “θεσμών” και ΜηΚυΟ της Wall Street, της Silicon Valley κά _βλ Giving Pledge», ένα κλει­στό κλαμπ δισε­κα­τομ­μυ­ριού­χων, που έφτια­ξαν το 2010 ο συνι­δρυ­τής της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς και ο επι­χει­ρη­μα­τί­ας-επεν­δυ­τής Γουό­ρεν Μπά­φετ, «κίνη­μα φιλάν­θρω­πων» που περι­γρά­φε­ται στη σχε­τι­κή ιστο­σε­λί­δα. Φιλαν­θρω­πία ώστε να πλη­ρώ­νεις λιγό­τε­ρο από 1% φόρο _δλδ. εφαρ­μό­ζο­ντας το απα­ντα­χού ταξι­κό σύστη­μα δικαί­ου των αστών αντί για _“πολλά από τους λίγους” _“λίγα από τους πολλούς”

Για “επι­βί­ω­ση των πλου­σιό­τε­ρων” έκα­νε λόγο σε πρό­σφα­τη έκθε­σή της η οργά­νω­ση Oxfam, _με φωτο κεφα­λί­δας αυτόν τον και­ρό Παλαι­στί­νη κάνο­ντας λόγο για ταυ­τό­χρο­νη έκρη­ξη της ακραί­ας φτώ­χειας και των εται­ρι­κών κερ­δών. “Ένας φόρος έως και 5% στους πολυ­ε­κα­τομ­μυ­ριού­χους και δισε­κα­τομ­μυ­ριού­χους του κόσμου θα μπο­ρού­σε να συγκε­ντρώ­σει 1,7 τρι­σε­κα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια ετη­σί­ως, αρκε­τά για να βγά­λουν 2 δισε­κα­τομ­μύ­ρια ανθρώ­πους από τη φτώχεια”.

Η Ξένια Καλογεροπούλου 
πρωταγωνιστεί στην παράσταση “The Humans” _
και μόνο γι αυτό αξίζει να πάμε!

Η 88χρονη+ σήμε­ρα μεγά­λη μας _πολυ­βρα­βευ­μέ­νη ηθο­ποιός και θεα­τρι­κή συγ­γρα­φέ­ας επί­τι­μη διδά­κτο­ρας του Πανε­πι­στη­μί­ου Θεσ­σα­λί­ας και πολ­λά ακό­μη, σπου­δαγ­μέ­νη στη Βασι­λι­κή Ακα­δη­μία Δρα­μα­τι­κής Τέχνης του Λον­δί­νου και με το Θέα­τρο Πόρ­τα να γρά­φει ιστο­ρία από το 1984, με την “Παι­δι­κή Σκη­νή” στην “Μικρή Πόρ­τα” από το 1972.

Είπα αμέ­σως ΝΑΙ στον Κων­στα­ντί­νο Μαρ­κου­λά­κη, χωρίς να ξέρω το έργο. Ήθε­λα να δου­λέ­ψω μαζί του, έπαι­ζε στο Πόρ­τα όταν ήταν νεα­ρού­λης”, είπε. Δεν φαντά­στη­κα ότι η για­γιά που θα υπο­δυό­μουν, με αλτσχάι­μερ και καθη­λω­μέ­νη σε αμα­ξί­διο, θα ήταν ένας τόσο συγκι­νη­τι­κός ρόλος. Τον αγά­πη­σα πάρα πολύ. Στην ηλι­κία που είμαι, το να παί­ζεις με τόσο ωραί­ους συνά­δελ­φους σε ένα ωραίο θέα­τρο είναι ένα δώρο. Αυτό που με βοή­θη­σε να ενσαρ­κώ­σω την ηρω­ί­δα με αλτσχάι­μερ Θυμά­μαι …όταν πριν χρό­νια είχα σχε­δόν καθο­λι­κή απώ­λεια της παρα­λί­γο να με πάρει από κάτω…”, με έπια­σε μία απελ­πι­σία. Έλε­γα “εν θέλω να ζήσω, θέλω να πεθά­νω”, και τώρα θέλω πάρα πολύ να ζω, μου αρέ­σει πολύ να ζω και να δου­λεύω. Πρέ­πει να χαί­ρο­μαι που βλέ­πω αυτά που βλέπω…

Το 2021 γυρί­στη­κε μια αμε­ρι­κα­νι­κή ψυχο­λο­γι­κή δρα­μα­τι­κή ται­νία σε σενά­ριο και σκη­νο­θε­σία του Stephen Karam στο σκη­νο­θε­τι­κό του ντε­μπού­το του μεγά­λου μήκους, που βασι­ζό­ταν στο ομώ­νυ­μο μονό­πρα­κτο έργο του. Πρω­τα­γω­νι­στες Richard Jenkins, Jayne Houdyshell, Amy Schumer, Beanie Feldstein, Steven Yeun και June Squibb. Έκα­νε την παγκό­σμια πρε­μιέ­ρα της στο Διε­θνές Φεστι­βάλ Κινη­μα­το­γρά­φου του Τορό­ντο 2021 και κυκλο­φό­ρη­σε τον Νοέμ­βρη σε κινη­μα­το­γρά­φους και Showtime. Νωρί­τε­ρα (30-Σεπ-2015 _και μέχρι τα μέσα Γενά­ρη) έκα­νε την πρώ­τη παρά­στα­ση στη Νέα Υόρ­κη (Roundabout Theatre Company) και αμέ­σως μετά σε συμπα­ρα­γω­γή Broadway (Scott Rudin, Barry Diller, Roundabout Theatre Company).

“Ένα έργο στοι­χειω­μέ­νο, όμορ­φα υλο­ποι­η­μέ­νο, πιθα­νό­τα­τα το καλύ­τε­ρο που θα δού­με όλη τη σεζόν… Απί­στευ­τα αστείο και εντε­λώς υπέ­ρο­χο”. _The New York Times

Σπά­ζο­ντας την παρά­δο­ση, ο Erik Blake έφε­ρε την οικο­γέ­νειά του στην Πεν­συλ­βά­νια για να γιορ­τά­σει την Ημέ­ρα των Ευχα­ρι­στιών στο δια­μέ­ρι­σμα της κόρης του στο κάτω Μαν­χά­ταν. Καθώς το σκο­τά­δι πέφτει έξω από την ακα­τα­μά­χη­τη προ­πο­λε­μι­κή διπλή όψη, τα από­κο­σμα πράγ­μα­τα αρχί­ζουν να ξεσπούν τη νύχτα. Σύντο­μα, οι οικο­γε­νεια­κές εντά­σεις φτά­νουν σε σημείο βρα­σμού… και η χαρά, η καρ­διά και η φρί­κη της οικο­γέ­νειας των Μπλέικ απο­κα­λύ­πτο­νται. “Πανέ­μορ­φο. Ο Stephen Karam μας ανα­γκά­ζει με τόλ­μη σε έναν κόσμο πέρα από τον οικείο.” _ Time out New york

Η Roundabout Theatre Company παρου­σιά­ζει την πρε­μιέ­ρα της Νέας Υόρ­κης του The Humans του φινα­λίστ του βρα­βεί­ου Pulitzer Stephen Karam (Sons of the Prophet, Speech & Debate). Ο δύο φορές βρα­βευ­μέ­νος με Tony Award® Joe Mantello (The Last Ship, Roundabout’s Assassins) σκηνοθετεί.

Το The Humans απο­τε­λεί μέρος του Roundabout’s New Play Initiative, μιας συλ­λο­γής προ­γραμ­μά­των, σχε­δια­σμέ­νων για την προ­ώ­θη­ση και την παρα­γω­γή νέων έργων από ανερ­χό­με­νους και κατα­ξιω­μέ­νους καλ­λι­τέ­χνες. Το The Humans είναι το δεύ­τε­ρο έργο του Karam που παραγ­γέλ­θη­κε από την Roundabout Theatre Company, μετά το εξαι­ρε­τι­κά ανα­γνω­ρι­σμέ­νο Speech & Debate (2007) και Sons of the Prophet

«Απο­λύ­τως, αδυ­σώ­πη­τα τέλειο… Απί­στευ­τα αστείο, παρό­λο που χτυ­πά­ει την καρ­διά και τρο­μά­ζει τα bejesus από μέσα σου». _New York Magazine

Υπόθεση

Την Ημέ­ρα των Ευχα­ρι­στιών, ο Erik και η Deirdre Blake, η κόρη τους Aimee, και η γερό­ντισ­σα μητέ­ρα του Erik, Momo, επι­σκέ­πτο­νται την άλλη τους κόρη, Brigid και τον σύντρο­φό της Richard στο νέο τους δια­μέ­ρι­σμα στην Chinatown. Ο Erik απο­δο­κι­μά­ζει αμέ­σως το υπο­βαθ­μι­σμέ­νο δια­μέ­ρι­σμα σε μια περιο­χή που συνέ­χεια πλημ­μυ­ρί­ζει και κοντά στο “Ground Zero” (σσ. το _πρώην, Παγκό­σμιο Κέντρο Εμπο­ρί­ου, συχνά ανα­φέ­ρε­ται ως “Ground Zero” ή “the Pile” αμέ­σως μετά τις επι­θέ­σεις της 11ης Σεπτέμ­βρη στο Κάτω Μαν­χά­ταν της Ν. Υόρκης).
Στις 9/11, είχε οδη­γή­σει την Έιμι σε μια συνέ­ντευ­ξη για δου­λειά και είχε σχε­διά­σει να επι­σκε­φτεί το επί­πε­δο παρα­τή­ρη­σης των Δίδυ­μων Πύρ­γων, αλλά περί­με­νε απέ­να­ντι καθώς δεν είχε ανοί­ξει ακό­μη. Έχει επί­σης στοι­χειω­θεί από τις ανα­μνή­σεις που είδε ένα νεκρό θύμα που έμοια­ζε με την Aimee.

(παρέν­θε­ση)
Όχι τυχαία η όλη υπό­θε­ση εκτυ­λίσ­σε­ται κατά τη διάρ­κεια του 24ωρου “Thanksgiving” _“ημέρα των ευχα­ρι­στιών” μιας γιορ­τής της 4ης Πέμ­πτη του Νοεμ­βρί­ου. Ξεκί­νη­σε ως Γιορ­τή της συγκο­μι­δής και στο επί­κε­ντρο παρα­μέ­νει το δεί­πνο από φαγη­τά και τοπι­κά πιά­τα, όπως γαλο­πού­λα, πατά­τες (συνή­θως που­ρέ), γέμι­ση, σκουός, καλα­μπό­κι, πρά­σι­να φασό­λια και κολο­κυ­θό­πι­τα. Θεω­ρεί­ται ως η αρχή της επο­χής δια­κο­πών, που περι­λαμ­βά­νει Χρι­στού­γεν­να και Πρωτοχρονιά.

Καθώς το βρά­δυ τελειώ­νει, αντί για χαρά, είναι εμφα­νής στην οικο­γέ­νεια η έντα­ση και η δυστυ­χία. Η Μπρί­τζιντ είναι ανοι­χτά αγα­να­κτι­σμέ­νη που οι γονείς της δεν της έδω­σαν χρή­μα­τα για να αντέ­ξει οικο­νο­μι­κά έναν καλύ­τε­ρο τρό­πο ζωής και πλη­γω­μέ­νη που τα όνει­ρά της να γίνει συν­θέ­της δεν έχουν γίνει πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Τόσο εκεί­νη όσο και ο σύντρο­φός της αντι­με­τω­πί­ζουν την περι­φρό­νη­ση της Deirdre για­τί δεν έχουν ακό­μη παντρευ­τεί. Ο Ρίτσαρντ έχει να παλέ­ψει με την κατά­θλι­ψη και παρα­παί­ει στην προ­σω­πι­κή του ζωή και καριέ­ρα, όντας και απο­δέ­κτης ενός κατα­πι­στεύ­μα­τος, που δεν θα λάβει μέχρι τα 40 του, πέντε χρό­νια από τώρα. Η Έιμι πάσχει από χρό­νια ασθέ­νεια, έχα­σε πρό­σφα­τα τόσο τη δου­λειά της όσο και την επί χρό­νια φίλη της και θα χρεια­στεί να κάνει σοβα­ρή εγχεί­ρη­ση παχέ­ως εντέ­ρου. Η Deirdre πάσχει από αρθρί­τι­δα και την κοροϊ­δεύ­ουν όλοι _μαζί και η οικο­γέ­νεια, λόγω της θρη­σκο­λη­ψί­ας της κι ο Erik, ήδη κατα­θλι­πτι­κός για την κατά­στα­ση της Momo, συγκρού­ε­ται με την Brigid κρί­νο­ντας την εργα­σια­κή της ηθι­κή και τον αστι­κό τρό­πο ζωής της. Μόνη σύντο­μη ανά­παυ­λα στο θλι­βε­ρό τοπίο όταν η Deirdre δια­βά­ζει στην κόρη ένα γράμ­μα που έγρα­ψε η Momo όταν ήταν ακό­μα στα καλά της, ζητώ­ντας συγ­γνώ­μη για όλα και δια­βε­βαιώ­νο­ντάς τους ότι θα τους αγα­πά πάντα και ότι δεν θα ασχο­λεί­ται τόσο πολύ με την καθημερινότητα.

Η οικο­γέ­νεια αρχί­ζει τελι­κά να μιλά­ει για τα όνει­ρα και τους εφιάλ­τες της. Ο Ρίτσαρντ είναι ανοι­χτός και ειλι­κρι­νής για τους δικούς του, αλλά ο Έρικ επι­φυ­λάσ­σε­ται να απο­κα­λύ­ψει τα δικά του και τελι­κά, ομο­λο­γεί ότι υπο­φέ­ρει από εφιάλ­τες για μια απρό­σω­πη γυναί­κα, που υπο­νο­εί­ται ότι αντι­κα­το­πτρί­ζει το τραύ­μα του από την 11η Σεπτέμ­βρη. Η υπό­λοι­πη οικο­γέ­νεια τον πει­ρά­ζει για την απρό­σω­πη γυναί­κα, προς μεγά­λη του δυσφο­ρία, ενώ υπο­κι­νού­με­νος από την Deirdre, ο Erik ομο­λο­γεί στις κόρες του ότι είχε σεξουα­λι­κή σχέ­ση με έναν από τους δασκά­λους στο καθο­λι­κό σχο­λείο που δού­λευε, με απο­τέ­λε­σμα να χάσει τόσο τη δου­λειά του όσο και τη σύντα­ξή του. Απο­κα­λύ­πτει ότι το αγα­πη­μέ­νο τους σπί­τι στη λίμνη έπρε­πε να που­λη­θεί για να καλύ­ψει τα έξο­δα φρο­ντί­δας της Momo. Παρά τη δια­βε­βαί­ω­ση του Erik ότι αυτός και η Deirdre πήγαν σε ψυχο­λό­γο και έχουν ξεπε­ρά­σει τα πάντα, οι κόρες είναι τρο­μο­κρα­τη­μέ­νες και απο­γοη­τευ­μέ­νες από τον πατέ­ρα τους.

Η Ημέ­ρα των Ευχα­ρι­στιών φτά­νει στο τέλος της, τα μέλη της οικο­γέ­νειας ανα­χω­ρούν για ένα ξενο­δο­χείο και ενώ οι υπό­λοι­ποι βοη­θούν την Μόμο να μπει στο ταξί, ο Έρικ παρα­μέ­νει πίσω στο δια­μέ­ρι­σμα, προ­σπα­θώ­ντας να διορ­θώ­σει μια δια­κο­πή ρεύ­μα­τος, όμως απο­προ­σα­να­το­λί­ζε­ται και παθαί­νει κρί­ση πανι­κού στο σκο­τά­δι και κολ­λά­ει εκεί κλα­ψου­ρί­ζο­ντας και προ­σευ­χό­με­νος. Συνέρ­χε­ται μόνο όταν η Μπρί­γκιντ ξανα­μπαί­νει στο δια­μέ­ρι­σμα, που τον παρα­λαμ­βά­νει και φεύ­γουν μαζί.

Η ται­νία προ­βλή­θη­κε σε περισ­σό­τε­ρα από 25 φεστι­βάλ κινη­μα­το­γρά­φου, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου του Όστιν (Κεντρι­κή προ­βο­λή), Ιντια­νά­πο­λη, Νάσβιλ (νύχτα κλει­σί­μα­τος), Μίντλε­μπουργκ, Σαν Ντιέ­γκο, Φιλα­δέλ­φεια, Ντέν­βερ, Σαβά­να και πολ­λά ακό­μη. Στον ιστό­το­πο συγκέ­ντρω­σης κρι­τι­κών Rotten Tomatoes, το 92% από τις 140 κρι­τι­κές των κρι­τι­κών είναι θετι­κές, με μέση βαθ­μο­λο­γία 7,5/10.

Η ται­νία μπή­κε σε πολ­λές λίστες των 10 κορυ­φαί­ων 2021 _Vanity Fair, Associated Press, The Guardian, Vogue, The Austin Chronicle, RogerEbert.com, The Hollywood Reporter, στην Indiewire κλπ. ενώ επι­λέ­χθη­κε ως “Critic’s Pick” από τους New York Times.

Πάμε θέατρο Μουσούρη;

Ο Κων­στα­ντί­νος Μαρ­κου­λά­κης επι­λέ­γει φέτος _από το φθι­νό­πω­ρο του 23 να παρου­σιά­σει με διαύ­γεια, χιού­μορ, τρυ­φε­ρό­τη­τα και βαθιά αγά­πη για “τη ζωή, όπως προ­σπα­θού­με να τη ζήσου­με”, το “The Humans”

  • Μετά­φρα­ση \ Σκη­νο­θέ­της: Κων­στα­ντί­νος Μαρκουλάκης
  • Σκη­νο­γρα­φία: Αθα­να­σία Σμαραγδή
  • Κοστού­μια: Κική Γραμματικοπούλου
  • Φωτι­σμοί: Σίμος Σαρκετζής
    Ερμηνεύουν:
    • Έρικ: Λάζα­ρος Γεωργακόπουλος
    • Ντί­ντρη: Θέμις Μπαζάκα
    • Μόμο: Ξένια Καλογεροπούλου
    • Έιμι: Ειρή­νη Μακρή
    • Μπρί­τζετ: Μαρία Πετεβή
    • Ρίτσαρντ: Κων­στα­ντί­νος Ασπιώτης

(από το πρό­γραμ­μα) _Ρίτσαρντ:
Υπάρ­χει αυτό το κόμικ της Marvel το  Quazar… είναι γι’ αυτό το είδος που είναι, ας πού­με, κάτι πλά­σμα­τα, ανά­με­σα σε εξω­γή­ι­νους και δαί­μο­νες με δόντια στην πλά­τη τους — στον δικό τους πλα­νή­τη, όλες οι τρο­μα­χτι­κές ιστο­ρί­ες που λένε μετα­ξύ τους είναι για μας. Στον κόσμο των τερά­των, πρω­τα­γω­νι­στές στις ιστο­ρί­ες τρό­μου είμαστ’ εμείς οι άνθρωποι.

Οι άνθρω­ποι είναι πολι­τι­σμέ­να πρω­τεύ­ο­ντα θηλα­στι­κά που κατα­τάσ­σο­νται στο γένος Homo, και ειδι­κό­τε­ρα στο είδος Homo Sapiens. Είναι ανα­το­μι­κά όμοιοι και συγ­γε­νείς με τους μεγά­λους πιθή­κους (ουρα­κο­τά­γκοι, χιμπαν­τζή­δες, μπο­νό­μπο και γορί­λες), αλλά δια­κρί­νο­νται από έναν πιο ανε­πτυγ­μέ­νο εγκέ­φα­λο που επι­τρέ­πει την ικα­νό­τη­τα αρθρω­τής ομι­λί­ας και αφη­ρη­μέ­νης σκέ­ψης. Οι άνθρω­ποι εμφα­νί­ζουν μια έντο­νη όρθια στά­ση του σώμα­τος που απε­λευ­θε­ρώ­νει τα χέρια για χρή­ση ως χει­ρι­στι­κά μέλη.

“The Humans”_ “Η ζωή χωρίς οδη­γί­ες χρήσης”_ “Η ζωή μας δεν έχει νόη­μα!», μου είπε εμφα­τι­κά σ’ ένα μπαρ πριν λίγο και­ρό, πίνο­ντας τις γου­λιές απ’ το ποτό του, ένας φίλος. Την έχω ακού­σει συχνά αυτήν τη φρά­ση, αυτο­λε­ξεί ή σε παραλ­λα­γές της «όλα είναι μάταια», «τα πάντα έχουν δια­λυ­θεί», «δεν έχει μεί­νει τίπο­τα όρθιο», ξανά και ξανά, από πολ­λούς, εντε­λώς δια­φο­ρε­τι­κούς ανθρώ­πους, την έχω δια­βά­σει σε βιβλία και άρθρα γνώμη5, τη συνά­ντη­σα ακό­μα και με συνο­δεία μου­σι­κής σε τρα­γού­δια, σαν να έχει γίνει το μότ­το της επο­χής, το μάντρα μιας ολό­κλη­ρης κοι­νω­νί­ας, αυτής του δυτι­κού ανθρώ­που. Την έχω πει κι εγώ, κι όταν τη λέω, νιώ­θω τι εννοώ: «δεν έχω τις οδη­γί­ες χρήσης».

Σαν να έχου­με χάσει, μια ολό­κλη­ρη κοι­νω­νία, το εγχει­ρί­διο χρή­σης της ζωής, μιας ζωής που μοιά­ζει όλο και πιο σύν­θε­τη, πιο πολύ­πλο­κη. Τα manual στα οποία στη­ρι­χτή­κα­με συλ­λο­γι­κά στο παρελ­θόν, η θρη­σκεία, οι ιδε­ο­λο­γί­ες, η φιλο­σο­φία, ατο­νούν πλέ­ον σκο­νι­σμέ­να σε κάποιο ράφι, και­νούρ­γιο δεν έχει γρα­φτεί. Κι έτσι, έχει ο καθέ­νας μας προ­σω­πι­κά την απο­κλει­στι­κή ευθύ­νη να νοη­μα­το­δο­τή­σει τη ζωή του

Τελειώ­σα­με τα ποτά μας και περ­πα­τή­σα­με αμί­λη­τοι για λίγο, στους πολύ­βουους δρό­μους κάτω απ’ το Σύνταγ­μα και προς την Πλά­κα. Στρι­μω­χτή­κα­με στο ετε­ρό­κλη­το πλή­θος. Συνη­θι­σμέ­νοι άνθρω­ποι σε όλες τις μορ­φές τους, άντρες και γυναί­κες κι αγό­ρια και κορί­τσια και παι­δά­κια κάθε ηλι­κί­ας, χρώ­μα­τος και σωμα­τι­κής διά­πλα­σης. Ήταν αδύ­να­τον να κατα­λά­βου­με τη χώρα κατα­γω­γής του καθε­νός, αν δεν ακού­γα­με τη γλώσ­σα του. Κανέ­να τους δεν ήταν ιδιαί­τε­ρα αξιο­πρό­σε­κτος, όπως ούτε κι εμείς ανά­με­σά τους, παίρ­να­με υπό­στα­ση μόνον ως «πλή­θος», ήμα­σταν απλώς «άνθρω­ποι σε δρόμο».

Μου ήρθε στο μυα­λό ο για­τρός Ντορν, από τον Γλά­ρο του Τσέ­χωφ, alter ego του ίδιου του συγ­γρα­φέα, να μιλά­ει για το ταξί­δι του στη Γένο­βα: «Εκεί πέρα, το πλή­θος μέσα στους δρό­μους είναι κάτι το κατα­πλη­κτι­κό. Όταν βγαί­νεις από το ξενο­δο­χείο σου το βρά­δυ, όλοι οι δρό­μοι είναι πλημ­μυ­ρι­σμέ­νοι από κόσμο. Κινεί­σαι κι εσύ ανά­με­σα στο πλή­θος, πέρα-δώθε, χωρίς κανέ­ναν σκο­πό… Ζεις μαζί τους, σμί­γεις μ’ αυτούς ψυχι­κά και αρχί­ζεις να πιστεύ­εις πως, πραγ­μα­τι­κά, μπο­ρεί να υπάρ­χει μια παγκό­σμια ψυχή…»

Σκέ­φτη­κα πως, αν υπάρ­χει μια «παγκό­σμια ψυχή», αυτά που νιώ­θει είναι κοι­νά για όλους μας. Τα δικά της άγχη, οι φοβί­ες της, για το θάνα­το, για την αρρώ­στια, για τα γηρα­τειά, για τα χρή­μα­τα, για την απο­τυ­χία, για το χαμό της αγά­πης, είναι δικά μας, τα μοι­ρα­ζό­μα­στε όλοι από κοι­νού. Άρχι­σα να παρα­τη­ρώ πιο προ­σε­κτι­κά έναν — έναν τους άγνω­στους ανθρώ­πους γύρω μας, εστί­α­ζα σε λεπτο­μέ­ρειες, στα πρό­σω­πα, στα πόδια, στους λαι­μούς. Ακό­μα πιο κοντά, στο δέρ­μα του καθέ­να, στις αμυ­χές, στις φλέ­βες που πετού­σαν, σε παλιές πλη­γές που είχαν κλεί­σει αφή­νο­ντας σημά­δι, σημά­δι επα­φής του σώμα­τος εκεί­νου με τον κόσμο, κάπο­τε στο παρελ­θόν. Πήγα όσο πιο κοντά μπο­ρού­σα, μέχρι τους πόρους.

Σκέ­φτη­κα πως καθέ­νας απ’ αυτούς, καθέ­νας από μας, είναι αξιο­πρό­σε­κτος. Καθέ­νας, ένας μικρός ήρω­ας, που παλεύ­ει, μόνος, χωρίς οδη­γί­ες χρή­σης, με μόνο του όπλο, αν είναι τυχε­ρός, την αγά­πη των δικών του ανθρώ­πων, να ζήσει μια ζωή που μοιά­ζει όλο και πιο αλλό­κο­τη. Καθέ­νας, με μια ζωή, τόσο συνη­θι­σμέ­νη, τόσο όμοια με εκα­τομ­μύ­ρια άλλες, και γι’ αυτό, τόσο ξεχω­ρι­στή που αξί­ζει να της δώσεις φωνή. Καθέ­νας, αυτό το ένιω­σα καθα­ρά, καθέ­νας από τους ανθρώ­πους, τόσο αξιαγάπητος.
Έξι άνθρω­ποι ανε­βαί­νουν από­ψε στη σκηνή.
Κων­στα­ντί­νος Μαρκουλάκης

Τόπος & χρόνος:
Την Ημέ­ρα των Ευχα­ρι­στιών, ο ‘Ερικ και η Ντίρ­ντρη Μπλέ­ηκ, πηγαί­νουν από το Σκρά­ντον τns Πεν­συλ­βά­νια στη Νέα Υόρ­κη, οδη­γώ­ντας μέσα στο χιόνι…

The greatest astonishment of my life was the discovery that the man who does the work is not the man who gets rich” _ Η μεγα­λύ­τε­ρη έκπλη­ξη της ζωής μου ήταν η ανα­κά­λυ­ψη ότι ο άνθρω­πος που δου­λεύ­ει δεν είναι αυτός που πλου­τί­ζει”- Andrew Carnegie

Από τον πρό­λο­γο του Samuel G. Freedman στο βιβλίο

Στα μισά περί­που του αρι­στουρ­γη­μα­τι­κού έργου του Στί­βεν Κάραμ Humans, δια­φο­ρε­τι­κές γενιές της οικο­γέ­νειας Μπλέικ κάθο­νται στο τρα­πέ­ζι για το δεί­πνο των Ευχα­ρι­στιών. Πίνουν κρα­σί και μπί­ρα καθώς το τρα­πέ­ζι γεμί­ζει πια­τέ­λες με φαγη­τά και περ­νούν τις τελευ­ταί­ες στιγ­μές πριν από το γεύ­μα συζη­τώ­ντας για μια δημο­φι­λή τηλε­ο­πτι­κή σει­ρά με ζόμπι. «Ναι, ακρι­βώς», δια­κό­πτει η μητριαρ­χι­κή Ντίρ­ντρη για να πει, “αρκε­τά γίνο­νται στην αλη­θι­νή ζωή για να μου κόψουν το αίμα, μου φτά­νουν και μου περισ­σεύ­ουν…». Αυτό το φευ­γα­λέο σχό­λιο, που εκστο­μί­ζε­ται μέσα σε λίγα δευ­τε­ρό­λε­πτα, θα μπο­ρού­σε να χρη­σι­μεύ­σει ως επί­γραμ­μα για ολό­κλη­ρο το έργο. Για­τί αυτό που ο Κάραμ ξεκί­νη­σε να γρά­φει ως φόρο τιμής σε θρί­λερ όπως το Περί­με­νε Μέχρι Να Νυχτώ­σει _Wait Until Dark εξε­λί­χθη­κε σιγά σιγά σε ένα είδος ιστο­ρί­ας φαντα­σμά­των όπου τα φαντά­σμα­τα όμως είναι πάρα πολύ αλη­θι­νά. Το σκο­τά­δι που τρο­μά­ζει και περι­βάλ­λει TOUS χαρα­κτή­ρες του, προ­έρ­χε­ται στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα από ένα γεγον05 τόσο πεζό όσο το κάψι­μο των ηλε­κτρι­κών λαμπτήρων.

σσ. Wait Until Dark θρί­λερ αγω­νί­ας παρα­γω­γής 1967 σε σκη­νο­θε­σία Terence Young, με Audrey Hepburn _υποψηφιότητα για Όσκαρ Α’ Γυναι­κεί­ου Ρόλου, Alan Arkin & Richard Crenna + Τζακ Γου­έ­στον, Τζού­λι Χέροντ, Εφρέμ Ζίμπα­λιστ κά σε σενά­ριο βασι­σμέ­νο στο ομώ­νυ­μο θεα­τρι­κό έργο του Φρέ­ντρικ Νοτ. 55η θέση στη λίστα του Αμε­ρι­κα­νι­κού Ινστι­τού­του Κινη­μα­το­γρά­φου με τις 100 τρο­μα­κτι­κό­τε­ρες ται­νί­ες όλων των εποχών

Αυτά τα φώτα που τρε­μο­παί­ζουν και σβή­νουν το ένα μετά το άλλο, αντι­προ­σω­πεύ­ουν τις κοι­νω­νι­κές δυνά­μεις που αφή­νουν τους Μπλέικ να προ­σκολ­λώ­νται όλο και πιο επι­σφα­λώς στη μίζε­ρη ζωή μιας μεσαί­ας τάξης, η οποία υπο­τί­θε­ται ότι απο­τε­λεί αμε­ρι­κα­νι­κό κλη­ρο­νο­μι­κό δικαίωμα.

Ένας ορι­σμός μιας μεγά­λης Tέχνηs θα μπο­ρού­σε να είναι ότι γνω­ρί­ζει τα πάντα πριν καν αυτά συμ­βούν. Πράγ­μα­τι, το The Humans, που ξεκί­νη­σε εκτός Μπρό­ντ­γου­εϊ στα τέλη του 2015 και μετα­φέρ­θη­κε εκεί στις αρχές 2016, συνέ­λα­βε την εθνι­κή ανη­συ­χία για την εισο­δη­μα­τι­κή ανι­σό­τη­τα και την οικο­νο­μι­κή στα­σι­μό­τη­τα, που ανέ­δει­ξε η διχα­στι­κή και πολω­τι­κή προ­ε­δρι­κή εκστρα­τεία του 2016. Ωστό­σο, ενώ το The Humans απο­τυ­πώ­νει τη σύγ­χρο­νη πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, είναι ένα έργο που γνω­ρί­ζει την ιστο­ρία δεκα­ε­τιών, όπως την έζη­σε ο Κάραμ και οι πρό­γο­νοί του.

Ο Karam γεν­νή­θη­κε το 1979 στο Σκρά­ντον της Πεν­συλ­βά­νια, που κάπο­τε απο­τε­λού­σε το εμπο­ρι­κό κέντρο μιας περιο­χής εξό­ρυ­ξης άνθρα­κα. Από την πλευ­ρά του πατέ­ρα του κατά­γε­ται από Λιβα­νέ­ζους μετα­νά­στες, συγκε­κρι­μέ­να από έναν παπ­πού που μεγά­λω­σε δέκα παι­διά με τον μισθό ράφτη. Η μητρι­κή γραμ­μή είναι ιρλαν­δι­κή καθο­λι­κή, με έναν παπ­πού που ήταν στοι­χειο­θέ­της εφη­με­ρί­δων και παθια­σμέ­νος με τη δου­λειά του. Σε ένα Σκρά­ντον που εξα­κο­λου­θού­σε να ακμά­ζει, κάθε οικο­γέ­νεια πέτυ­χε την ανο­δι­κή τns πορεία. Ο πατέ­ρας του Στί­βεν, Άλμπερτ, έγι­νε διευ­θυ­ντής γυμνα­σί­ου και η μητέ­ρα του Μαρί διευ­θύ­ντρια στο εργα­στή­ριο γλωσ­σών ενός τοπι­κού κολεγίου.

Μεγα­λώ­νο­ντας σε μια μετα­βιο­μη­χα­νι­κή επο­χή, ο νεα­ρός Στί­βεν δεν έβρι­σκε τίπο­τα ασυ­νή­θι­στο στους σωρούς από σκου­πί­δια και μαυ­ρι­σμέ­να από­βλη­τα άνθρα­κα που συνα­ντού­σε με την οικο­γέ­νειά του όταν πήγαι­ναν να επι­σκε­φθούν τη για­γιά του. Θεω­ρού­σε δεδο­μέ­νο ότι ο τερ­μα­τι­κός σταθ­μός Lackawanna, με την πέτρι­νη επέν­δυ­ση και το χάλ­κι­νο ρολόι του, που είχε να υπο­δε­χθεί τρέ­νο από το 1970, ήταν ένα διαρ­κές έργο ανά­πλα­σης. Γι’ αυτό, όλες οι εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­νες και κατά­φυ­τες ράγες και οι σιδη­ρο­δρο­μι­κοί χώροι γύρω από την πόλη έμοια­ζαν απλά με υπέ­ρο­χα μέρη για βόλ­τες με ποδή­λα­το. Όταν τελεί­ω­σε το λύκειο και ανα­κά­λυ­ψε την αγά­πη του για το θέα­τρο, ο Στί­βεν ακό­μη ζού­σε αγνο­ώ­ντας σχε­δόν την ιστο­ρία που εκτυ­λισ­σό­ταν έξω από την πόρ­τα του, την ιστο­ρία που ήταν γρα­φτό αργό­τε­ρα να διη­γη­θεί. Στη συνέ­χεια πήγε στο κολέ­γιο του Πανε­πι­στη­μί­ου Brown (…).Όταν αρχί­ζει να απο­μα­κρύ­νε­σαι, απο­κτάς αυτή τη συναι­σθη­μα­τι­κή σύν­δε­ση με το μέρος που μεγά­λω­σες, μου εξή­γη­σε. Είναι ενστι­κτώ­δες, έχει να κάνει με τη θέα και τους ήχους. Μετά μετα­κο­μί­ζει μακριά και βλέ­πει τη γενέ­τει­ρά σου με τον τρό­πο που τη βλέ­πει ο κόσμος. Ένιω­σα μια προ­στα­τευ­τι­κό­τη­τα και μια θλί­ψη όταν είδα ότι οι άνθρω­ποι βλέ­πουν το Σκρά­ντον σαν ένα μέρος που μαρα­ζώ­νει. Στη συνέ­χεια, το Σκρά­ντον έγι­νε κάτι σαν το Slough στην αμε­ρι­κα­νι­κή εκδο­χή του Office, και τότε συνει­δη­το­ποιείς ότι η γενέ­τει­ρά σου γελοιο­ποιεί­ται. Έχω πάει φίλους στην πατρί­δα μου και νιώ­θεις ότι είναι ένα μέρος που βρί­σκε­ται σε κατά­θλι­ψη ‑η βιο­μη­χα­νία έχει τελειώ­σει- αλλά είναι επί­σης το σπί­τι σου. Οπό­τε νιώ­θεις άνε­τα εκεί.

Ανά­με­σα στο Σκρά­ντον της συναι­σθη­μα­τι­κής μνή­μης και το Σκρά­ντον τns σκλη­ρής πραγ­μα­τι­κό­τη­τας, ο Κάραμ είχε βρει το θέμα του και το θέμα του τον είχε βρει. Μπο­ρεί θεω­ρη­τι­κά να τοπο­θέ­τη­σε τα δύο πρώ­τα του επαγ­γελ­μα­τι­κά έργα σε άλλα μέρη ‑στο Σάλεμ του Όρε­γκον το Speech & Debate και στη Ναζα­ρέτ τns Πεν­συλ­βά­νια το Sons of the Prophet- αλλά το ψυχι­κό και θεμα­τι­κό υπό­βα­θρο ήταν ξεκά­θα­ρα εμπνευ­σμέ­νο από την εμπει­ρία του Κάραμ στο Σκρά­ντον. To Speech & Debate 2006) μιλού­σε για τρε5 μαθη­τέε λυκεί­ου που προ­σπα­θού­σαν να ξεσκε­πά­σουν έναν παι­δό­φι­λο καθη­γη­τή. To Sons of the (2011) επι­κε­ντρώ­θη­κε στον γκέι γιο μιας λιβα­νο­α­με­ρι­κα­νι­κής οικο­γέ­νειας Μαρω­νι­τών χρι­στια­νών, ένα σενά­ριο που μοιά­ζει πολύ με αυτό του ίδιου του συγ­γρα­φέα. Τα έργα αυτά, τοπο­θέ­τη­σαν τον Κάραμ στον λογο­τε­χνι­κό χάρ­τη και όπως και προη­γού­με­να, το The Humans δεν δια­δρα­μα­τί­ζε­ται στο Σκρά­ντον. Η αφη­γη­τι­κή δρά­ση, ενε­νή­ντα αδιά­κο­πα λεπτά πραγ­μα­τι­κού χρό­νου, λαμ­βά­νει χώρα στο δια­μέ­ρι­σμα της Τσάι­να­τα­ουν του Μαν­χά­ταν (κλπ)

Υπάρχουν έξι Βασικοί φόβοι, 
με συνδυασμούς τους των οποίων κάθε άνθρωπος 
υποφέρει κάποια στιγμή.…

  • Ο φόβος της φτώχειας
  • Της κρι­τι­κής
  • της αρρώ­στιας
  • Ο φόβος της απώ­λειας της αγά­πης κάποιου
  • Ο φόβος των γηρα­τειών και 6ο
  • του θανά­του

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο