Τί έγινε στον κόσμο και στον τόπο μας σαν σήμερα 16 Μαρτίου;

Σαν σήμερα  16^η Μαρτίου __
Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία
και δεν πρέπει να ξεχάσουμε

37 Πέθα­νε ο Τιβέ­ριος, Ρωμαί­ος αυτο­κρά­το­ρας, επί των ημε­ρών του οποί­ου σταυ­ρώ­θη­κε ο Ιησούς Χρι­στός. (Γεν. 16/11/42 π.Χ.)

1789 Γεν­νιέ­ται ο Γερ­μα­νός φυσι­κός Γκέ­οργκ Zίμον Ομ, που δια­μόρ­φω­σε τη θεω­ρία των ηλε­κτρι­κών ρευ­μά­των. Το όνο­μά του δόθη­κε στη μονά­δα μέτρη­σης της ηλε­κτρι­κής αντίστασης.

1802 Συστή­νε­ται η στρα­τιω­τι­κή ακα­δη­μία των ΗΠΑ, το περί­φη­μο «Γου­έστ Πόιντ».

1888 Γεν­νιέ­ται ο λογο­τέ­χνης Κοσμάς Πολί­της (πραγ­μα­τι­κό όνο­μα Παρα­σκευάς Ταβε­λού­δης). Εμφα­νί­στη­κε στα Γράμ­μα­τα σε ηλι­κία 42 ετών με το μυθι­στό­ρη­μα «Λεμο­νο­δά­σος». Το 1938 τιμή­θη­κε με το Κρα­τι­κό Βρα­βείο Μυθι­στο­ρή­μα­τος για την «Eroica». Έγι­νε μέλος του ΚΚΕ το 1944, ενώ υπήρ­ξε επί­σης ιδρυ­τι­κό μέλος της ΕΔΑ και υπο­ψή­φιος βου­λευ­τής της το 1951. Το 1960 τιμή­θη­κε με το κρα­τι­κό βρα­βείο διη­γή­μα­τος για την «Κορο­μη­λιά», το 1961 εξε­λέ­γη επί­τι­μος πρό­ε­δρος της Εται­ρεί­ας Ελλή­νων Λογο­τε­χνών, ενώ το 1964 πήρε το Α΄ Κρα­τι­κό Βρα­βείο Μυθι­στο­ρή­μα­τος για το μυθι­στό­ρη­μα «Στου Χατζη­φρά­γκου». Την περί­ο­δο της Χού­ντας συνε­λή­φθη, αλλά τελι­κά αφέ­θη­κε ελεύ­θε­ρος. «Έφυ­γε» στις 23 Φεβρουα­ρί­ου 1974.

1900 Ο σερ Αρθουρ Εβανς ξεκι­νά ανα­σκα­φές στα ερεί­πια της Κνω­σού στην Κρήτη.

1908 Γεν­νή­θη­κε ο Robert Rossen (Ρόμπερτ Ρόσ­σεν _πέθανε 18-Φεβ-1966), Αμε­ρι­κα­νός σκη­νο­θέ­της σενα­ριο­γρά­φος και παρα­γω­γός, μέλος του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος Αμε­ρι­κής από το 1937 μέχρι και το 1947 με την καριέ­ρα του να απλώ­νε­ται σε ~3 10ετίες. Το 1949, η ται­νία του “Όλοι οι Άνθρω­ποι του Βασι­λιά”, έλα­βε 3 Όσκαρ, με τον ίδιο να είναι και υπο­ψή­φιος για το Όσκαρ Σκη­νο­θε­σί­ας. Ωστό­σο, βρα­βεύ­θη­κε με Χρυ­σή Σφαί­ρα για τη σκη­νο­θε­σία του, ενώ πήρε και τη Χρυ­σή Σφαί­ρα Καλύ­τε­ρης Ται­νί­ες. Το 1961, σκη­νο­θέ­τη­σε τον Πολ Νιού­μαν και τον Τζορτζ Σι Σκοτ σε άλλη μία επι­τυ­χη­μέ­νη ται­νία το “ The Hustler _ο κόσμος είναι δικός μου”, υπο­ψή­φιο για εννέα Όσκαρ, κερ­δί­ζο­ντας, τελι­κά, δύο.
Το 1945 συμ­με­τεί­χε σε απερ­γία ενα­ντί­ον της Warner Bros. Κυνη­γή­θη­κε από τον μακαρ­θι­σμό, όπου υπέ­κυ­ψε, κατο­νο­μά­ζο­ντας πρώ­ην και νυν μέλη του ΚΚ, με απο­τέ­λε­σμα να στα­μα­τή­σει να βρί­σκε­ται στη μαύ­ρη λίστα.

1914  Στη Γαλ­λία, η σύζυ­γος του υπουρ­γού Οικο­νο­μι­κών και πρώ­ην πρω­θυ­πουρ­γού, Ζοζέφ Καγιό, σκο­τώ­νει τον εκδό­τη της εφη­με­ρί­δας Λε Φιγκα­ρό, Γκα­στόν Καλ­μέτ, επει­δή αρθρο­γρα­φού­σε ενα­ντί­ον  του συζύ­γου της

1920 Οι δυνά­μεις της Αντάντ απο­βι­βά­ζουν δυνά­μεις στην Κων­στα­ντι­νού­πο­λη, δια­λύ­ουν την τουρ­κι­κή Βου­λή και συλ­λαμ­βά­νουν την πλειο­ψη­φία των βου­λευ­τών, οπα­δών του Κεμάλ

1921 Υπο­γρά­φε­ται το Σύμ­φω­νο Φιλί­ας και Αδελ­φό­τη­τας μετα­ξύ της Σοβιε­τι­κής Ρωσί­ας και της Τουρκίας

1921 Ο ελλη­νι­κός στρα­τός κατα­λαμ­βά­νει το Αφιόν Καρα­χι­σάρ, κατά τη Μικρα­σια­τι­κή Εκστρατεία

1926 Ο Ρόμπερτ Γκό­νταρντ εκτο­ξεύ­ει με επι­τυ­χία τον πρώ­το πύραυ­λο με υγρά καύ­σι­μα. Η πτή­ση διήρ­κε­σε μόλις δυό­μι­σι δευ­τε­ρό­λε­πτα, η από­στα­ση που διή­νυ­σε ήταν 55 μέτρα, ενώ το μέγι­στο ύψος της τρο­χιάς του 12,4 μέτρα.

1926 Γεν­νή­θη­κε ο Jerry Lewis (Τζέ­ρι Λιού­ις _πέθανε 20-Αυγ-2017), Αμε­ρι­κα­νός κωμικός

1927 Γεν­νή­θη­κε ο Βλα­ντί­μιρ Κομά­ροφ, Σοβιε­τι­κός πιλό­τος δοκι­μών, αερο­ναυ­πη­γός και κοσμο­ναύ­της στην πρώ­τη ομά­δα κοσμο­ναυ­τών που επι­λέ­χθη­καν το 1960 κοσμο­ναύ­της. Ήταν ένας από τους εμπει­ρό­τε­ρους και καλύ­τε­ρα καταρ­τι­σμέ­νους και ενώ είχε ιατρι­κά προ­βλή­μα­τα η επι­μο­νή του και η ανώ­τε­ρη επι­δε­ξιό­τη­τά του ως μηχα­νι­κού του επέ­τρε­ψαν να συνε­χί­σει να παί­ζει ενερ­γό ρόλο. Κατά τη διάρ­κεια της εργα­σί­ας του στο Κέντρο Εκπαί­δευ­σης Κοσμο­ναυ­τών, συνει­σέ­φε­ρε στον σχε­δια­σμό δια­στη­μι­κών οχη­μά­των, στην εκπαί­δευ­ση, στην αξιο­λό­γη­ση κοσμο­ναυ­τών και στις δημό­σιες σχέ­σεις. Επι­λέ­χθη­κε ως επι­κε­φα­λής στην πρώ­τη Σοβιε­τι­κή δια­στη­μι­κή πτή­ση με πολυ­με­λές πλή­ρω­μα ‑Βοσχόντ 1 που εισή­γα­γε μια σει­ρά από τεχνι­κές και­νο­το­μί­ες στη Δια­στη­μι­κή Κούρ­σα. Ο Κομα­ρόφ επι­λέ­χθη­κε αργό­τε­ρα για την απαι­τη­τι­κή θέση του κυβερ­νή­τη του Σογιούζ 1 στα πλαί­σια της προ­σπά­θειας της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης να φτά­σει στη Σελή­νη. Με την πτή­ση με το Σογιούζ έγι­νε ο πρώ­τος κοσμο­ναύ­της που πέτα­ξε στο διά­στη­μα πάνω από μία φορά. Στις 24 Απρι­λί­ου του 1967, ο σαρα­ντά­χρο­νος συνταγ­μα­τάρ­χης Βλα­ντί­μιρ Κομα­ρόφ έγι­νε το πρώ­το θύμα της σοβιε­τι­κής δια­στη­μι­κής επο­ποι­ί­ας. Ο αρχαιό­τε­ρος Σοβιε­τι­κός κοσμο­ναύ­της, παγκο­σμί­ως γνω­στός ύστε­ρα από την πτή­ση του Βοσχόντ, τον Οκτώ­βριο του 1964, εκτο­ξεύ­τη­κε από το κοσμο­δρό­μιο του Μπαϊ­κο­νούρ για να δοκι­μά­σει ένα και­νούρ­γιο δια­στη­μό­πλοιο, τύπου Σογιούζ 1. Έπει­τα από 16 περι­στρο­φές γύρω από τη Γη, ο Κομα­ρόφ επι­χεί­ρη­σε να μπει στην ατμό­σφαι­ρα αλλά απέ­τυ­χε. Εκτέ­λε­σε άλλες δύο περι­στρο­φές και επι­χεί­ρη­σε νέα διείσ­δυ­ση, αυτή τη φορά με καλύ­τε­ρη τύχη. Η μοι­ραία εμπλο­κή ήρθε τη στιγ­μή που βρι­σκό­ταν σε από­στα­ση μόλις 7 χιλιο­μέ­τρων από την επι­φά­νεια της Γης. Το αλε­ξί­πτω­το δεν άνοι­ξε και το δια­στη­μό­πλοιο συνε­τρί­βη με μεγά­λη ταχύ­τη­τα στο έδα­φος, χωρίς ο Κομα­ρόφ να κατα­φέ­ρει να χρη­σι­μο­ποι­ή­σει ‑άγνω­στο για­τί- το σύστη­μα αυτό­μα­της εκτό­ξευ­σης του καθί­σμα­τός του. Ήταν η πρώ­τη δια­στη­μι­κή τρα­γω­δία σε συν­θή­κες πτή­σης. Ο τιμη­μέ­νος με το βρα­βείο Λένιν κοσμο­ναύ­της κηδεύ­τη­κε με τιμές ήρωα της ΕΣΣΔ και η σορός του ανα­παύ­ε­ται στο τεί­χος του Κρεμλίνου.

1935 Ο Αδόλ­φος Χίτλερ παρα­βιά­ζει τη Συν­θή­κη των Βερ­σαλ­λιών, δια­τά­ζο­ντας τον επα­νε­ξο­πλι­σμό της Γερ­μα­νί­ας και επα­να­φέ­ρο­ντας την υπο­χρε­ω­τι­κή στρα­τιω­τι­κή θητεία. (Ιδρυ­ση της Βέρμαχτ)

1941 Γεν­νή­θη­κε ο Μπερ­νάρ­ντο Μπερ­το­λού­τσι, από τους κορυ­φαί­ους δημιουρ­γούς του παγκό­σμιου Σινεμά

1953 Γεν­νή­θη­κε στο Παρί­σι η Isabelle (Anne Madeleine) Huppert (Ιζα­μπέλ _Άν Μαντλέν_ Υπέρ) (, 16 Μαρ­τί­ου) Γαλ­λί­δα ηθο­ποιός, που από την πρώ­τη της εμφά­νι­ση το 1971, έχει παί­ξει σε περισ­σό­τε­ρες από 100 ται­νί­ες. Σπού­δα­σε Σλα­βι­κές και Ανα­το­λι­κές γλώσ­σες και πήρε πτυ­χίο στη Ρώσι­κη. Για την ερμη­νεία της στην ται­νία «Για μια νύχτα αγά­πης» κέρ­δι­σε το Βρα­βείο BAFTA, ως πρω­το­εμ­φα­νι­ζό­με­νη πρω­τα­γω­νί­στρια κι έτσι άρχι­σε η διε­θνής ανα­γνώ­ρι­ση. Συνερ­γά­στη­κε με μερι­κούς από τους σπου­δαιό­τε­ρους Γάλ­λους σκη­νο­θέ­τες όπως ο Γκο­ντάρ, ο Αντρέ Τεσι­νέ, ο Μπερ­τράν Μπλιέ, ο Μπερ­τράν Ταβερ­νιέ και ο Κλοντ Σαμπρόλ. Με τον Σαμπρόλ μάλι­στα συνερ­γά­στη­κε τακτι­κά και στα 35 χρό­νια γνω­ρι­μί­ας τους πρω­τα­γω­νί­στη­σε σε 7 ται­νί­ες του. Η Υπέρ συνη­θί­ζει να ενσαρ­κώ­νει αινιγ­μα­τι­κούς και συναι­σθη­μα­τι­κά από­μα­κρους χαρα­κτή­ρες, έχο­ντας υπη­ρε­τή­σει όλα τα είδη της Έβδο­μης Τέχνης, από την κωμω­δία, στο κοι­νω­νι­κό δρά­μα και από τη λογο­τε­χνι­κή μετα­φο­ρά στο φιλμ νουάρ. Δια­κρί­θη­κε για τον επαγ­γελ­μα­τι­σμό της και τις τολ­μη­ρές και αντι­συμ­βα­τι­κές επι­λο­γές της όσον αφο­ρά ασυ­νή­θι­στες συνερ­γα­σί­ες με ανε­ξάρ­τη­τους σκη­νο­θέ­τες και δύσκο­λους ρόλους. Δεν είναι λίγες και οι συνερ­γα­σί­ες της σε διε­θνείς παρα­γω­γές με κατα­ξιω­μέ­νους σκη­νο­θέ­τες, όπως ο Μάου­ρο Μπο­λο­νί­νι, οι αδελ­φοί Ταβιά­νι, ο Αντρέι Βάι­ντα, ο Μίχα­ελ Χάνε­κε κά. Σημα­ντι­κή και η ενα­σχό­λη­σή της με το θέα­τρο. Έχει προ­τα­θεί 5 φορές για τα θεα­τρι­κά βρα­βεία «Μολιέ­ρος» για την ερμη­νεία της σε κλασ­σι­κά έργα όπως η Μήδεια (2001), η «Έντα Γκά­μπλερ» (2005) του Ίψεν κ.α. Έχει ανέ­βει το θεα­τρι­κό σανί­δι και στην Αθή­να, αρχι­κά το 2008 με το «Κουαρ­τέ­το» του Χάι­νερ Μίλερ, στη συνέ­χεια το 2010 με το «Ένα λεω­φο­ρείο, δια­σκευή του Λεω­φο­ρεί­ου ο Πόθος του Ουί­λιαμς» και το 2014 με τις «Ψευ­δο­ε­ξο­μο­λο­γή­σεις» του Μαρι­βώ Το 1999 χρί­στη­κε Ιππό­της της Λεγε­ώ­νας της Τιμής και το 2017 βρα­βεύ­τη­κε με τη Χρυ­σή Σφαί­ρα καλύ­τε­ρης ηθο­ποιού σε δρα­μα­τι­κή ται­νία και με το Βρα­βείο Σεζάρ Α’ Γυναι­κεί­ου ρόλου για το Εκεί­νη, ενώ έλα­βε υπο­ψη­φιό­τη­τα για το Όσκαρ Α΄ Γυναι­κεί­ου Ρόλου.

1959 Γεν­νή­θη­κε η τρα­γου­δί­στρια Σαβί­να Γιαν­νά­του: Έλα­βε αρχι­κά μαθή­μα­τα κλασ­σι­κής κιθά­ρας και συμ­με­τεί­χε στην παι­δι­κή χορω­δία του Γιάν­νη Νού­σια. Σπού­δα­σε φωνη­τι­κή με τη Γωγώ Γεωρ­γι­λο­πού­λου και τον Σπύ­ρο Σακ­κά στην Αθή­να και στη συνέ­χεια έκα­νε μετα­πτυ­χια­κές σπου­δές στο Guildhall School of Music and Drama του Λον­δί­νου. Τη γνω­ρί­σα­με το 1981 Λιλι­πού­πο­λη και ακο­λού­θη­σαν δέκα προ­σω­πι­κοί δίσκοι, με συν­θέ­σεις κατα­ξιω­μέ­νων συν­θε­τών όπως ο Μάνος Χατζι­δά­κις, η Λένα Πλά­τω­νος και ο Νίκος Κυπουρ­γός, καθώς και δεκά­δες συμ­με­το­χές σε δίσκους της Λένας Πλά­τω­νος, του Νίκου Μαμα­γκά­κη, του Δημή­τρη Μαρα­γκό­που­λου και του Δημή­τρη Λάγιου. Από το 1995 συνερ­γά­ζε­ται με το συγκρό­τη­μα Primavera en Salonico, ερμη­νεύ­ο­ντας δια­σκευ­ές παρα­δο­σια­κών τρα­γου­διών της Ελλά­δας και της Μεσο­γεί­ου. Στα­δια­κά, επέ­κτει­νε τις φωνη­τι­κές δεξιό­τη­τές της για να χρω­μα­τί­ζει τις ερμη­νεί­ες της με εντυ­πω­σια­κούς λαρυγ­γι­σμούς. Είναι επί­σης συν­θέ­τις μου­σι­κής για το θέα­τρο, το χορο­θέ­α­τρο και την τέχνη του video-art. Συμ­με­τέ­χει επι­λε­κτι­κά σε διά­φο­ρα εργα­στή­ρια, διδά­σκο­ντας φωνη­τι­κό αυτο­σχε­δια­σμό σε ηθο­ποιούς και μουσικούς.

1964 Οι ειρη­νευ­τι­κές δυνά­μεις του ΟΗΕ απο­βι­βά­ζο­νται στην Κύπρο, μετά τις δια­κοι­νο­τι­κές ταρα­χές του Δεκεμ­βρί­ου και τη δημιουρ­γία της Πρά­σι­νης Γραμ­μής στη Λευκωσία.

1968 Γρά­φε­ται μία από τις μελα­νό­τε­ρες σελί­δες της αμε­ρι­κα­νι­κής ιστο­ρί­ας, όταν κατά τη διάρ­κεια του πολέ­μου στο Βιετ­νάμ, αμε­ρι­κα­νι­κές δυνά­μεις εισβά­λουν στο χωριό Μάι Λάι και σκο­τώ­νουν 507 άμα­χους — ανά­με­σά τους 173 παι­διά, 76 μωρά και 60 γέροι.

1969 Συντρί­βε­ται λίγο μετά την απο­γεί­ω­ση του από το αερο­δρό­μιο Μαρα­κα­ΐ­μπο της Βενε­ζου­έ­λας, αερο­πλά­νο των εθνι­κών αερο­γραμ­μών της χώρας. Νεκροί και οι 155 επιβαίνοντες.

1976 γεν­νιέ­ται η Ζου Τσεν, Κινέ­ζα σκα­κί­στρια και γκραν­μαίτρ. Το 2001, έγι­νε η δεύ­τε­ρη παγκό­σμια πρω­τα­θλή­τρια της Κίνας, μετά την Ζίε Ζουν, και η 13^η Κινέ­ζα που πήρε­τον τίτλο γκραν­μαίτρ. Το 2006 απέ­κτη­σε την υπη­κο­ό­τη­τα του Κατάρ …

1978 Οι Ερυ­θρές Ταξιαρ­χί­ες ανα­κοι­νώ­νουν την απα­γω­γή του πρώ­ην πρω­θυ­πουρ­γού της Ιτα­λί­ας, Αλντο Μόρο, και απει­λούν ότι θα τον εκτε­λέ­σουν αν δεν απο­φυ­λα­κι­στούν όσα μέλη της οργά­νω­σης έχουν συλληφθεί.

1995 Στις ΗΠΑ, η πολι­τεία του Μισι­σι­πή είναι η τελευ­ταία που επι­κυ­ρώ­νει νομο­θε­τι­κά την τρο­πο­λο­γία του 1865 του αμε­ρι­κα­νι­κού Συντάγ­μα­τος, για την κατάρ­γη­ση της δουλείας.

1996  Βρα­βεύ­ε­ται με το βρα­βείο “Αργυ­ρή Ται­νία” στην Ιτα­λία ο Θεό­δω­ρος Αγγε­λό­που­λος, ως καλύ­τε­ρος Ευρω­παί­ος σκηνοθέτης.

2015 Νεκρός εντο­πί­ζε­ται ο φοι­τη­τής της Γαλα­κτο­μι­κής Σχο­λής Ιωαν­νί­νων Βαγ­γέ­λης Για­κου­μά­κης. Ο 20χρονος φοι­τη­τής από το Ρέθυ­μνο είχε εξα­φα­νι­στεί μυστη­ριω­δώς στις 6 Φεβρουα­ρί­ου και η υπό­θε­σή του απα­σχό­λη­σε και απα­σχο­λεί το πανελλήνιο.