Πως όμως επικράτησε αυτό το έθιμο, δηλαδή να τρώμε μπακαλιάρο την 25η Μαρτίου;
Τα παλαιότερα χρόνια, που δεν υπήρχαν ψυγεία, το πάστωμα των ψαριών ήταν ένας πολύ δημοφιλής και αποτελεσματικός τρόπος διατήρησης τους αλλά και μεταφοράς τους σε μέρη που δεν είχαν εύκολη πρόσβαση στη θάλασσα. Κατά γενική ομολογία, ο παστός μπακαλιάρος είναι από τα πιο ”πετυχημένα” είδη!
Η ιστορία του μπακαλιάρου ξεκινάει με την εποχή των Βίκινγκς, όπου πρωτοεμφανίστηκε σαν εμπορικό προϊόν περί το 800 μ.χ. Μάλιστα, λέγεται ότι κυνηγώντας βακαλάους, οι Βίκινγκς ανακάλυψαν κατά λάθος τον «νέο κόσμο». Πρώτοι τον πάστωσαν οι Βάσκοι, που ξεκίνησαν το εμπόριο του μπακαλιάρου από το Μεσαίωνα και τον ονόμασαν «ψάρι του βουνού». Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι τον «γνωρίσαμε» περίπου τον 15ο αιώνα καθώς αποτελούσε μια πολύ καλή λύση για τους κατοίκους της ελληνικής ενδοχώρας που δεν είχαν άμεση πρόσβαση σε φρέσκα θαλασσινά.
Όσον αφορά την 25η Μαρτίου, η Εκκλησία ‑ως γνωστόν- επιτρέπει την «ψαροφαγία» (την κατανάλωση ψαριού, δηλαδή) μόνο δύο φορές κατά τη διάρκεια της σαρακοστιανής νηστείας, την ημέρα του Ευαγγελισμού και την Κυριακή των Βαΐων.
Εκτός των νησιών, λοιπόν, η πλειοψηφία των Ελλήνων δεν είχε πρόσβαση σε φρέσκα ψάρια και κατέφευγε στην πολύ καλή και θρεπτική λύση του παστού μπακαλιάρου. Χρόνια με τα χρόνια, η συνήθεια έγινε… λατρεία και φθάσαμε στο έθιμο που απολαμβάνουμε είτε με τη συνοδεία σκορδαλιάς είτε και άνευ αυτής…
