Ο επόμενος στόχος του Facebook; Να διαβάζει το μυαλό μας!!! Κι όμως είναι αλήθεια…

Από και­ρό τώρα το Facebook έχει πάψει να αρκεί­ται στο να γνω­ρί­ζει απλώς πού βρι­σκό­μα­στε, με ποιον είμα­στε και τι κάνου­με. Δεν του φθά­νει να ανα­γνω­ρί­ζει τις προ­σω­πι­κές μας προ­τι­μή­σεις και τις δρα­στη­ριό­τη­τές μας. Αυτές μπο­ρεί να τις γνω­ρί­ζει κάθε τεχνο­λο­γι­κή εφαρ­μο­γή που βασί­ζε­ται στα likes μας, στον ποιόν ακο­λου­θού­με κι επι­κοι­νω­νού­με και στο τι αγο­ρά­ζου­με. Επί­σης όλες αυτές οι εφαρ­μο­γές και τα δίκτυα μπο­ρούν να ακού­σουν τι λέμε στο τηλέ­φω­νό μας. Οι εφαρ­μο­γές αυτές συγκε­ντρώ­νουν τα δεδο­μέ­να για το τι λέμε και τι κάνου­με, τα ομα­δο­ποιούν και τα πωλούν σε όποια εται­ρεία πλειοδοτήσει.

Όμως ακό­μη υπάρ­χει ένα όριο, πέραν του οποί­ου δεν έχουν κατορ­θώ­σει όλες οι τεχνο­λο­γί­ες και οι εται­ρεί­ες τους να διεισ­δύ­σουν: το ανθρώ­πι­νο μυα­λό. Φαντά­ζε­ται κανείς τι θα γινό­ταν εάν κάποια εται­ρεία κατόρ­θω­νε να δια­βά­ζει το μυα­λό μας και να απο­κο­μί­ζει κέρ­δη από τις πλη­ρο­φο­ρί­ες που αντλεί από μέσα του; Αυτός μοιά­ζει να είναι ο επό­με­νος στό­χος του Facebook.

Η εται­ρεία που ίδρυ­σε ο Μαρκ Ζού­κερ­μπεργκ έχει αρχί­σει να χρη­μα­το­δο­τεί διά­φο­ρες έρευ­νες που ανα­πτύσ­σουν «απο­κω­δι­κο­ποι­η­τές ομι­λί­ας», ικα­νούς να εντο­πί­σουν τι βού­λο­νται να πουν τα ανθρώ­πι­να υπο­κεί­με­να μέσω των εγκε­φα­λι­κών τους μηνυ­μά­των, τονί­ζε­ται σε άρθρο που δημο­σιεύ­ε­ται σε μπλογκ του ίδιου του Facebook.

Μία από τις μελέ­τες, που χρη­μα­το­δο­τεί­ται από τη δια­δι­κτυα­κή εφαρ­μο­γή και επι­κε­φα­λής της είναι επι­στή­μο­νες του Πανε­πι­στη­μί­ου της Καλι­φόρ­νιας, στο Σαν Ντιέ­γκο, δημο­σιεύ­θη­κε μάλι­στα πρό­σφα­τα στο περιο­δι­κό Nature Communications. Η έρευ­να εστιά­ζε­ται στο πως μπο­ρού­με να χρη­σι­μο­ποιού­με μηχα­νές μόνο με τη σκέ­ψη μας. Για τον σκο­πό αυτόν, έχουν σχε­δια­σθεί μηχα­νι­σμοί που «δια­βά­ζουν» τα εγκε­φα­λι­κά μηνύ­μα­τα και προ­σπα­θούν να ταυ­το­ποι­ή­σουν τι είναι εκεί­νο που προ­τί­θε­ται να πει το ανθρώ­πι­νο υποκείμενο.

Όπως σχο­λιά­ζει σχε­τι­κά το ΜΙΤ (Τεχνο­λο­γι­κό Ινστι­τού­το της Μασα­χου­σέ­της), «οι ερευ­νη­τές τοπο­θέ­τη­σαν πλά­κες με ηλε­κτρό­δια στον εγκέ­φα­λο των εθε­λο­ντών. Κατό­πιν τους έθε­σαν μία σει­ρά από ερω­τή­σεις, απαι­τώ­ντας από τα υπο­κεί­με­να τις έρευ­νας να δίνουν απλές απα­ντή­σεις. Όπως για παρά­δειγ­μα ‘προ­τι­μάς ένα πιά­νο, ή ένα βιο­λί;’. Το σύστη­μα προ­σπα­θού­σε να εντο­πί­σει τόσο την ερώ­τη­ση, όσο και την απάντηση».

Μολο­νό­τι τα απο­τε­λέ­σμα­τα της έρευ­νας βρί­σκο­νται ακό­μη στο πρώ­ι­μο στά­διό τους, οι ερευ­νη­τές συμπέ­ρα­ναν πως «η εγκε­φα­λι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα που κατα­γρά­φη­κε ενό­σω οι άνθρω­ποι μιλού­σαν θα μπο­ρού­σε να χρη­σι­μο­ποι­η­θεί για να απο­κω­δι­κο­ποι­η­θεί σχε­δόν ταυ­τό­χρο­να αυτό που λέει και να μετα­φρά­ζε­ται σε κεί­με­νο στην οθό­νη ενός υπολογιστή».

Το ίδιο το Facebook δια­βε­βαιώ­νει πως εάν η μηχα­νή ήταν ικα­νή να ανα­γνω­ρί­σει μόνον κάποιες νοη­τι­κές εντο­λές, όπως «έναρ­ξη», «επι­λο­γή» και «δια­γρα­φή», ήδη αυτό θα αρκού­σε για να εγκα­τα­στή­σει νέες μορ­φές διά­δρα­σης των υπο­κει­μέ­νων με τις εφαρμογές.

Στο επί­ση­μο μπλογκ του, το Facebook υπο­στη­ρί­ζει πως στό­χος του είναι να δημιουρ­γή­σει μία νέα και μη επεμ­βα­τι­κή διε­πα­φή (interface), η οποία θα επι­τρέ­πει στους χρή­στες να γρά­φουν άμε­σα χρη­σι­μο­ποιώ­ντας τη σκέ­ψη τους, «φαντα­ζό­με­νοι πως μιλούν οι ίδιοι». Πηγαί­νο­ντας ένα βήμα παρα­πέ­ρα, το Facebook επι­διώ­κει να ανα­πτύ­ξει ένα φορη­τό ακου­στι­κό, που θα επι­τρέ­πει στους χρή­στες να χρη­σι­μο­ποιούν τις σκέ­ψεις τους για να ελέγ­χουν την μου­σι­κή, ή να δια­δρούν με την εικο­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Για την επί­τευ­ξη αυτού του στό­χου, το μέσο κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης έχει χρη­μα­το­δο­τή­σει έρευ­νες για συστή­μα­τα που «ακρο­ώ­νται» τον εγκέ­φα­λο έξω από το κρα­νίο μέσω οπτι­κών ινών, ή λέι­ζερ, τα οποία μετρούν τις αλλα­γές στη ροή του αίμα­τος-εν είδει φορη­τού μηχα­νή­μα­τος μαγνη­τι­κής τομογραφίας.

Φυσιο­λο­γι­κά εδώ ενσκή­πτει ένα ερώ­τη­μα. Τι θα κάνει το Facebook με τις πλη­ρο­φο­ρί­ες αυτές;

Η επί­ση­μη εκδο­χή είναι πως στό­χος της εται­ρεί­ας είναι απλώς να βελ­τιώ­σει τη διά­δρα­ση μετα­ξύ μηχα­νής και ανθρώ­που. Όμως ποιο είναι το τίμη­μα π.χ. της ενερ­γο­ποί­η­σης μέσω της σκέ­ψης του της μου­σι­κής που θέλει το υπο­κεί­με­νο να ακού­σει; Είναι ότι η εται­ρεία θα μπο­ρεί να επε­ξερ­γά­ζε­ται τα εγκε­φα­λι­κά κύμα­τα που εκπέ­μπο­νται ενώ κάποιος περ­πα­τά. Με αυτά τα μηχα­νή­μα­τα, το Facebook θα μπο­ρεί να εντο­πί­ζει και να μετα­φρά­ζει τα μηνύ­μα­τα του εγκε­φά­λου, όποιες και να είναι οι σκέ­ψεις του υπο­κει­μέ­νου. Αυτό θα του προ­σπό­ρι­ζε ακό­μη περισ­σό­τε­ρες πλη­ρο­φο­ρί­ες από αυτές που ήδη δια­θέ­τει και σε πολύ πιο άμε­σο χρό­νο. Δεν θα χρειά­ζε­ται να περι­μέ­νει τις αντι­δρά­σεις από μία δημο­σί­ευ­ση, αλλά απλώς θα εντο­πί­ζει ποια είναι η αντί­δρα­ση του ίδιου του μυα­λού μας σε αυτή. Ουσια­στι­κά, ανά­με­σα στον χρή­στη και το μέσο κοι­νω­νι­κής δικτύ­ω­σης δεν θα υπάρ­χει πλέ­ον κανέ­να μυστικό.

«Είναι ένα από τα πρώ­τα τρα­ντα­χτά παρα­δείγ­μα­τα του ότι ένας γίγα­ντας της τεχνο­λο­γί­ας επι­διώ­κει να αντλή­σει δεδο­μέ­να άμε­σα από το μυα­λό των ανθρώ­πων», τονί­ζε­ται στο MIT Technology Review. Στο ίδιο δημο­σί­ευ­μα, η καθη­γή­τρια και ειδι­κή στη νευ­ρο-ηθι­κή του Πανε­πι­στη­μί­ου Ντιουκ Νίτα Φάρα­χα­νι, δια­πι­στώ­νει πως «βρι­σκό­μα­στε στο σημείο του να δια­βού­με το έσχα­το όριο της ιδιω­τι­κής ζωής μας χωρίς να δια­θέ­του­με κανέ­να μέσο προ­στα­σί­ας». Ή απη­χώ­ντας τον Μισέλ Φου­κώ, ο πλή­ρης «βιο­πο­λι­τι­κός» έλεγ­χος της ανθρώ­πι­νης ζωής και της κοι­νω­νί­ας, βρί­σκε­ται ήδη προ των πυλών.

Πηγή: ΑΠΕ / Γιώρ­γης-Βύρων Δάβος /   MIT Tecnhology Review, El Pais