🗓️ Σαν σήμερα 15 Οκτωβρίου -
Μια ματιά στην ιστορία του τόπου και του κόσμου.
📇 Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία 📋 και δεν πρέπει να ξεχάσουμε
70 π.Χ. Γεννήθηκε ο Ρωμαίος ποιητής, Βιργίλιος, γνωστός για το ημιτελές επικό έργο του «Η Αινιάδα»
1582 Ο πάπας Γρηγόριος ΙΓ’ “πετά” 10 μέρες από το έτος 1582 και περνά από την 4η Οκτωβρίου στην 15η. Εισάγεται έτσι το Γρηγοριανό ημερολόγιο, που έρχεται να αντικαταστήσει το Ιουλιανό, με το οποίο “χάνονταν” τρεις μέρες κάθε 400 χρόνια.
1608 Γεννήθηκε ο Ιταλός φυσικός Ευαντζελίστα Τοριτσέλι, εφευρέτης του βαρόμετρου
1810 Γεννήθηκε ο Σίμων Σίνας, βιεννέζος βαρόνος και μέγας ευεργέτης. Το πιο γνωστό ευεργέτημά του είναι τα χρήματα που έδωσε για την ανέγερση της Ακαδημίας Αθηνών. Σημαντική είναι, επίσης, η συμβολή του στην ανέγερση του Αστεροσκοπείου Αθηνών. (Θαν. 15/4/1876)
1815 Εξορίζεται στο νησί της Αγίας Ελένης ο Ναπολέων Βοναπάρτης.
1827 Πέθανε ο λόγιος του Ελληνικού Διαφωτισμού, Παναγιώτης Κοδρικάς
1837 Ιδρύεται η Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (“Σχολείο των Τεχνών”).
1844 Γεννιέται ο Γερμανός φιλόσοφος Φρειδερίκος Νίτσε.
1878 Υπογράφεται η Σύμβαση (Χάρτα) της Χαλέπας, μεταξύ της Οθωμανικής κυβέρνησης και της Επαναστατικής Συνέλευσης των Κρητών, με την οποία η Κρήτη αποκτούσε ουσιαστικά καθεστώς αυτονομίας.
1888 Ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης ταχυδρομεί το γράμμα «από την Κόλαση».
1894 Συλλαμβάνεται με την κατηγορία της κατασκοπίας ο γαλλοεβραίος λοχαγός, Άλφρεντ Ντρέιφους, τον οποίο υπερασπίζεται ο Γάλλος συγγραφέας Εμίλ Ζολά με το περίφημο “Κατηγορώ” του. Η “υπόθεση Ντρέιφους” μένει στην ιστορία ως η μεγαλύτερη δικαστική πλάνη.
1902 Ο γερμανός αρχαιολόγος Ρούντολφ Έρτικ ανακαλύπτει το Ασκληπιείο της Κω, έπειτα από τριετείς ανασκαφές.
1914 Στις ΗΠΑ, ψηφίζεται από την επιτροπή του Κογκρέσου ο Νόμος Κλέιτον, που επιτρέπει στα οργανωμένα εργατικά συνδικάτα την κήρυξη απεργίας και τη διοργάνωση διαδηλώσεων.
1917 Εκτελέστηκε σε ηλικία 38 ετών από τους Γάλλους η θρυλική πόρνη πολυτελείας και χορεύτρια ανατολικών χορών, Μάτα Χάρι, μετά την καταδίκη της για κατασκοπία υπέρ των Γερμανών
1920 Γεννιέται Henri Verneuil, (Ανρί Βερνέιγ, αρμενικής καταγωγής σκηνοθέτης και σεναριογράφος) — πραγματικό όνομα Ασχότ Μαλακιάν, από τους μεγάλους δημιουργούς του γαλλικού κινηματογράφου, υποψήφιος για Όσκαρ και Χρυσό Φοίνικα με 10άδες τιμητικές διακρίσεις. Συνεργάστηκε με όλους σχεδόν τους μεγάλους ηθοποιούς της Γαλλίας (πλην Μπουρβίλ), …Ζαν Γκαμπέν, Αλέν Ντελόν, Υβ Μοντάν, Ζαν Πολ Μπελμοντό, Λίνο Βεντούρα, Φερναντέλ Λουί ντε Φυνές κά. επίσης με ηθοποιούς διεθνούς φήμης (Ομάρ Σαρίφ, Κλαούντια Καρντινάλε, Χένρι Φόντα, Τσαρλς Μπρόνσον, Γιουλ Μπρίνερ, Άντονι Κουίν κά). Πέθανε 11-Ιαν-2002
1923 Γεννήθηκε ο Ιταλός συγγραφέας, Ίταλο Καλβίνο
1924 Η νέα κυβέρνηση του Ανδρέα Μιχαλακόπουλου λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης από την Εθνοσυνέλευση.
1926 Γεννήθηκε ο Γάλλος φιλόσοφος, Μισέλ Φουκό
1927 Οι σοβιετικοί επιστήμονες ανακοινώνουν την ίδρυση της Εταιρίας επιστημόνων και τεχνικών με σκοπό τη συμβολή στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ.
1935 Γεννιέται ο πολυβραβευμένος Ιάπωνας σκηνοθέτης Γιούκιο Νιναγκάβα (έφυγε από τη ζωή από πνευμονία στο Τόκιο στις 12 Μαΐου 2016), γνωστός κυρίως για τις σκηνοθεσίες του των σαιξπηρικών έργων και των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών (Άμλετ σε οκτώ διαφορετικές εκδοχές και το Οιδίπους Τύραννος σε τρεις) διαφορετικές εκδοχές. Θεωρείται κορυφαία μορφή του ιαπωνικού, αλλά και του παγκόσμιου θεάτρου.
1940 Κάνει πρεμιέρα στους αμερικάνικους κινηματογράφους η ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν “Ο Δικτάτορας”.
1944 Αναθαρρημένες από την παρουσία των βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων οι «εθνικές» αστικές οργανώσεις πραγματοποιούν αντικομμουνιστική διαδήλωση στο κέντρο της Αθήνας.
1946 Διλοχία του κυβερνητικού στρατού που μετείχε σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή της Κατερίνης, εξεγείρεται κατά των αξιωματικών και περνά με το Δημοκρατικό Στρατό.
1946 Γεννήθηκε ο μουσικός Ρίτσαρντ Κάρπεντερ, μέλος του συγκροτήματος Carpenters.
1946 Πέθανε αυτοκτόνησε καταπίνοντας δηλητήριο ο Χέρμαν Γκέριγκ, ο δεύτερος ισχυρότερος άνδρας της ναζιστικής Γερμανίας, ελάχιστες ώρες πριν την προγραμματισμένη εκτέλεση του για εγκλήματα πολέμου
1948 Με ορμητική επίθεση τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στο Γράμμο διαλύουν λόχο του 620 κυβερνητικού τάγματος και καταλαμβάνουν το ύψωμα 1906. Άλλα τμήματα του ΔΣΕ μπαίνουν στα χωριά Μονόπυλο, Σλήμντιτσα, Γράμμοστα, Μυροβλήτη και Πευκόφυτο στο Γράμμο.
1949 Τερματίζεται και τυπικά ο Εμφύλιος Πόλεμος στην Ελλάδα. Ο ραδιοσταθμός της “Ελεύθερης Ελλάδας” μεταδίδει ανακοίνωση της προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με την οποία ο Δημοκρατικός Στρατός κατέπαυσε οριστικά τις επιχειρήσεις.
1950 Με έγκριση του ΟΗΕ, η Νότια Κορέα εισβάλλει στη Βόρεια και καταλαμβάνει την Πιονγιάνγκ.
1951 Χορηγείται άδεια επιστροφής, από τους τόπους εξορίας τους, στους εκλεγέντες αριστερούς βουλευτές.
1951 Κάνει πρεμιέρα η αμερικάνικη τηλεοπτική σειρά “I love Lucy”.
1951 Παρασκευάζεται από το Μεξικανό Λουίς Μιραμόντες το πρώτο αντισυλληπτικό χάπι.
1954 Επανδρώνεται στο Ηράκλειο η πρώτη σε ελληνικό έδαφος βάση των ΗΠΑ.
1954 Αρχίζει η κατασκευή υπόγειων διαβάσεων για τους πεζούς κάτω από την πλατεία Ομονοίας.
1962 Ξεσπά η Κρίση των Πυραύλων. Ο αμερικανός πρόεδρος Τζον Φ. Κένεντι πληροφορείται την παρουσία πυραυλικών βάσεων στην Κούβα, από φωτογραφίες αναγνωριστικών αεροπλάνων.
1958 Ξεκινά τις εργασίες του το 13ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ (15–18/10/1958). Το Συνέδριο αποτέλεσε την κορύφωση της ενδοαστικής διαμάχης που είχε ξεσπάσει στους κόλπους της ΓΣΕΕ το αμέσως προηγούμενο διάστημα μεταξύ του Φ. Μακρή και του Δ. Θεοδώρου. Η διαπάλη αυτή αντικατόπτριζε και συνδέονταν σε ένα βαθμό με τις αντίστοιχες συγκρούσεις που λάμβαναν χώρα την ίδια περίοδο στις γραμμές της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ελεύθερων Εργατικών Συνδικάτων (ΔΣΕΕΣ), μεταξύ των προσκείμενων στον ευρωπαϊκό και τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό.
Σύμφωνα με σχετική έκθεση της Βρετανικής Πρεσβείας, η επιδιωκόμενη αντικατάσταση του Φ. Μακρή ως Γ.Γ. της ΓΣΕΕ είχε να κάνει και με το γεγονός ότι «έπαψε να είναι ικανοποιητικός ως αντικομμουνιστικός παράγοντας από πλευράς της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (CIA)…». Τελικά η ομάδα Θεοδώρου διασπάστηκε από τη ΓΣΕΕ συγκροτώντας χωριστή συνδικαλιστική κίνηση.
1964 Πεθαίνει ο Αμερικανός μουσικοσυνθέτης Κολ Πόρτερ (Cole Albert Porter ‑γεννήθηκε 9‑Ιουν-1891), ένας από τους σημαντικότερους στιχουργούς και συνθέτες του 20ού αιώνα αφήνοντας πίσω του πλούσιο έργο ‑από την πιο γνωστή μπαλάντα γουέστερν, το “Don’t Fence Me In” (1934), έως μιούζικαλ και μουσική και τραγούδια σε ταινίες που άφησαν εποχή.
Πρώιμο ταλέντο, ξεκίνησε μαθήματα πιάνου και βιολιού σε ηλικία μόλις 6 ετών, αλλά σύντομα στράφηκε αποκλειστικά στο πιάνο. Άρχισε να συνθέτει το 1901 και τέσσερα χρόνια αργότερα ξεκίνησε σπουδές στη μουσική Ακαδημία Γουόρτσεστερ. Το 1909 γράφτηκε στο πανεπιστήμιο Γέιλ, όπου έγινε δημοφιλής, συνθέτοντας τραγούδια για την ομάδα ράγκμπι του πανεπιστημίου και τον φοιτητικό επιστημονικό σύλλογο. Όταν εγκατέλειψε το Γέιλ είχε στο ενεργητικό του ήδη περισσότερα από 300 τραγούδια και αρκετές ολοκληρωμένες συνθέσεις. Έκανε το ντεμπούτο του στο Μπρόντγουεϊ με τη μουσική κωμωδία See America First-1916.
Το 1917 ο Πόρτερ μετακόμισε στο Παρίσι όπου γνώρισε τη Λίντα Λι Τόμας, με την οποία παντρεύτηκε το 1919 και, επιπλέον, συνέχισε τις μουσικές σπουδές του. Έχοντας κλασική εκπαίδευση, ο Κόουλ Πόρτερ ασχολήθηκε με το μιούζικαλ.
Το μεγαλύτερο διάστημα της 10ετίας του 1920, το έζησε στην Ευρώπη και μετά επέστρεψε στις Η.Π.Α. στις σκηνές του Μπρόντγουεϊ, ενώ η τεχνοτροπία του, είχε γίνει ήδη αναγνωρίσιμη (μείγμα αισθησιασμού, σπιρτάδας και εσωτερικότητας).
Η 10 του 30 ήταν η χρυσή εποχή του, με πολλές επιτυχημένες παραστάσεις, που τον κατέστησαν ως έναν από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς της μουσικής σκηνής του Μπρόντγουεϊ, γράφοντας για τα τραγούδια του τόσο τη μουσική όσο και τους στίχους.
Μετά από ένα σοβαρό ατύχημα το 1937 έμεινε ανάπηρος ‑υποβαλλόμενος σε περισσότερες από 30 εγχειρήσεις, ενώ συνέχισε να εργάζεται.
Μετά μια μικρή καθίζηση το 1948 έκανε θριαμβευτική επιστροφή με το πιο επιτυχημένο του μιούζικαλ «Kiss Me, Kate», χάρη στο οποίο κέρδισε το πρώτο βραβείο Τόνυ για το καλύτερο μιούζικαλ.
Άλλα μιούζικαλ του Πόρτερ είναι τα Fifty Million Frenchmen ‑1929, Gay Divorce ‑1932), Anything Goes ‑1934, Du Barry Was a Lady ‑1939), Can-Can, 1953 & Silk Stockings ‑1955), όπου μεταφέρθηκε σε μιούζικαλ η αντικομμουνιστική σάτιρα Νίνοτσκα με την Γκρέτα Γκάρμπο. Οι πολυάριθμες επιτυχίες του έγιναν στάρνταρντ της παραδοσιακής ποπ και της τζαζ, ενώ ερμηνεύτηκαν και από σύγχρονους καλλιτέχνες.
Ανάμεσα τους τα “Night and Day” (1932), “Begin the Beguine” (1934), “I Get a Kick Out of You” (1934), “You’re the Top” (1934), “I’ve Got You Under My Skin” (1936), “It’s De-Lovely” (1936), “My Heart Belongs to Daddy” (1938), “Well, Did You Evah!” (1939) και “I Concentrate on You” (1940). Επίσης, συνέθεσε μουσικές για κινηματογραφικές ταινίες από τη δεκαετία του 1930 έως τη δεκαετία του 1950, συμπεριλαμβανομένων των Born to Dance ‑1936, Rosalie ‑1937, You’ll Never Get Rich ‑1941, High Society ‑1956, Les Girls ‑1957.
Το 1960 το πανεπιστήμιο Γέιλ τον ανακήρυξε επίτιμο διδάκτορα.
Η ζωή του μεταφέρθηκε δύο φορές στον κινηματογράφο, το 1946 (Night and Day με τον Κάρι Γκραντ), και το 2004 (De-Lovely με τον Κέβιν Κλάιν).
1969 Πόλεμος του Βιετνάμ: Οι ΗΠΑ υπογράφουν μορατόριουμ για τον τερματισμό του πολέμου στο Βιετνάμ ‑έτοιμοι να τα μαζέψουν και να φύγουν, ενώ πάνω από δύο εκατομμύρια διαδηλώνουν σε εθνικό επίπεδο, εκ των οποίων 250.000 στην Ουάσινγκτον.
1969 Η πρώτη τηλεοπτική μετάδοση ποδοσφαιρικού αγώνα από ελληνικό έδαφος γίνεται από την ΕΡΤ από το Καυτατζόγλειο Στάδιο στον αγώνα Ελλάδα- Ελβετία (4–1), για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του Μεξικού, με γκολ των Κούδα, Μποτίνου (2) και Σιδέρη- και περιγραφή του Γιάννη Διακογιάννη.
1969 Το Κογκρέσο των ΗΠΑ εγκρίνει την κοπή νέου δολαρίου προς τιμή του πρώην προέδρου Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.
1970 35 εργάτες σκοτώνονται όταν καταρρέει ένα τμήμα της νέας γέφυρας Ουέστ Γκέιτ στη Μελβούρνη.
1973 Έφοδος τανκς κατά φοιτητών διαδηλωτών στην Ταϊλάνδη: σκοτώνονται πάνω από 300 άτομα.
1976 Εμπορικό πλοίο με πλήρωμα 37 ατόμων εξαφανίζεται στο Τρίγωνο των Βερμούδων.
1979 Χούντα ανατρέπει τον συντηρητικό Πρόεδρο Ρομέρο (Carlos [Humberto] Romero [Mena] — Partido de Concertación Nacional) στο Ελ Σαλβαδόρ με πραξικόπημα.
1980 Η Ελλάδα νικά τη Δανία 1–0 (Κούης) στην Κοπεγχάγη. Οι εκπληκτικές αποκρούσεις του τερματοφύλακα Νίκου Σαργκάνη στον αγώνα του χαρίζουν το προσωνύμιο “Φάντομ”.
1980 Πέθανε ο αθλητής του δεκάθλου Απόστολος Νικολαΐδης, που διετέλεσε και πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ, της ΕΛΠΑ και του Παναθηναϊκού.
1983 Γεννιέται στο Σάο Πάολο ο Bruno Senna [Lalli] (Μπρούνο Σένα, ανιψιός του τρεις φορές πρωταθλητή της Φόρμουλα 1, Άιρτον Σένα), Βραζιλιάνος οδηγός αγώνων της Formula 1 (2010–2012). Ο θείος του είχε δηλώσει το 1993 στους δημοσιογράφους: Αν νομίζετε ότι είμαι γρήγορος, περιμένετε να δείτε τον ανιψιό μου Μπρούνο. Ο πατέρας του, Φλάβιο Λάλι, σκοτώθηκε σε ατύχημα με μοτοσικλέτα το 1996.
1988 Πεθαίνει η χορογράφος Ραλλού Μάνου, που ίδρυσε το Ελληνικό Χορόδραμα
1990 Εκλέγεται δήμαρχος Αθηναίων ο Αντώνης Τρίτσης με 50,12%. Η Μελίνα Μερκούρη λαμβάνει το 45,93% των ψήφων.
1990 Ο 50χρονος Πελέ ανακοινώνει ότι θα διεκδικήσει την Προεδρία της Βραζιλίας.
1990 Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Στον κατάλογο υπήρχε κι άλλος ένας υποψήφιος: Ο Νέλσον Μαντέλα. Η Επιτροπή έμεινε, πιστή στις παραδόσεις της να τιμάει με το βραβείο Νόμπελ για την ειρήνη κατά προτίμηση προσωπικότητες που έχουν προσφέρει υπηρεσίες στον αγώνα κατά του σοσιαλισμού — κομμουνισμού (λίγα χρόνια πριν είχε τιμήσει Ζαχάροφ και Βαλέσα). Πολύ εμφαντικά, η Επιτροπή αιτιολόγησε την απόφασή της λέγοντας ότι ο Γκόρμπι έχει προσφέρει «μεγάλη και αποφασιστική συμβολή στη ριζική αναμόρφωση της Ανατολικής Ευρώπης» αναφέροντας κιόλας ‑δια στόματος του πρόεδρου Γκίσε Αντερσεν,«ελπίζουμε ότι το βραβείο θα ενισχύσει τις δυνατότητες που έχει να δράσει, για να συμπράξει στη δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων». Αμέσως μετά στον πόλεμο του Κόλπου ο Γκορμπατσόφ βοήθησε σοβαρά στη δημιουργία της «παγκόσμιας νέας τάξης».
Στην απονομή του βραβείου δεν είχε την ευτυχία να παραβρεθεί, έτσι έστειλε γραφτά το ευχαριστήριό του, όπου διαπίστωνε με μεγάλη ικανοποίηση ότι το 1990 σηματοδοτεί «το τέλος της αφύσικης διάσπασης της Ευρώπης».
Δείτε και Ατέχνως “Νόμπελ Ειρήνης βαμμένα με αίμα”
1991 Την εθνική της κυριαρχία διακηρύττει η Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Βοσνίας — Ερζεγοβίνης.
1993 Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται από κοινού στον Πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Φρεντερίκ ντε Κλερκ και στον ηγέτη του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου Νέλσον Μαντέλα για το έργο τους σχετικά με τον τερματισμό του Απαρτχάιντ και τον εκδημοκρατισμό της χώρας.
1995 Περνούν τα σύνορα προς την Ελλάδα, οι πρώτοι πολίτες της ΠΓΔΜ στο πλαίσιο της εφαρμογής της ενδιάμεσης συμφωνίας, που προβλέπει ελεύθερη διακίνηση ατόμων και αγαθών μεταξύ των δύο χωρών.
1995 Στο Ιράκ, διεξάγεται το πρώτο λαϊκό δημοψήφισμα μετά την κατάργηση της μοναρχίας το 1958, στο οποίο ο Σαντάμ Χουσεΐν είναι ο μοναδικός υποψήφιος για την ανανέωση της θητείας του στην προεδρία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 99,96% τάσσεται υπέρ της ανανέωσης.
1997 Εκτοξεύεται στο Διάστημα το αμερικανικό διαστημικό όχημα Κασίνι, που σε διάστημα 7 ετών θα φτάσει τον Κρόνο.
1997 Ο Βρετανός Άντι Γκριν με το ThrustHCC, καταρρίπτει το φράγμα του ήχου στη γη, για πρώτη φορά.
1999 Το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται στην εθελοντική οργάνωση “Γιατροί Χωρίς Σύνορα”.
2003 Εκτοξεύεται η πρώτη επανδρωμένη αποστολή της Κίνας στο Διάστημα με το όχημα “Σένζου|Shenzhou 5”.
2003 Ο Βασίλης Χατζηπαναγής (4.104 ψήφους) αναδείχθηκε πρώτος στην ψηφοφορία της EΠO, για την ανάδειξη του καλύτερου Έλληνα ποδοσφαιριστή των τελευταίων πενήντα χρόνων.