Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Τότε και σήμερα “ουδέν νεώτερον από τα μέτωπα”

Γρά­φει ο Αστέ­ρης Αλα­μπής _Μίδας

(Η είδη­ση)
Βρα­βεία BAFTA: “Σάρω­σε” το “Ουδέν νεώ­τε­ρον από το Δυτι­κό Μέτω­πο

Η γερ­μα­νι­κή ται­νία του Έντ­βαρντ Μπέρ­γκερ απέ­σπα­σε και το βρα­βείο καλύ­τε­ρης ται­νί­ας, στο Royal Festival Hall του Λον­δί­νου έχο­ντας ήδη θριαμ­βεύ­σει σε πολ­λές κατη­γο­ρί­ες, κέρ­δι­σε επί­σης τα βρα­βεία καλύ­τε­ρου δια­σκευα­σμέ­νου σενα­ρί­ου, ξενό­γλωσ­σης (μη αγγλό­φω­νης) ται­νί­ας, φωτο­γρα­φί­ας, ήχου και πρω­τό­τυ­πης μου­σι­κής επέν­δυ­σης. «Σ’ ευχα­ρι­στώ που μου χάρι­σες την αυτο­πε­ποί­θη­ση να μετα­τρέ­ψω τις αμφι­βο­λί­ες σε πίστη για να κάνω αυτήν την ται­νία», είπε ο 53χρονος σκη­νο­θέ­της απευ­θυ­νό­με­νος στην κόρη του, παρα­λαμ­βά­νο­ντας το βρα­βείο του. Ευχα­ρί­στη­σε επί­σης το συνερ­γείο του και τους συνυ­πο­ψη­φί­ους του. «Είναι μια τερά­στια, τερά­στια τιμή», πρό­σθε­σε. Η δρα­μα­τι­κή ται­νία του παντο­κρά­το­ρα (ενός εκ των…) Netflix, που βασί­ζε­ται στο ομώ­νυ­μο μυθι­στό­ρη­μα του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ για τη φρί­κη του Α΄ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου, όπως τον βιώ­νει ένας νεα­ρός Γερ­μα­νός στρα­τιώ­της, είναι υπο­ψή­φια συνο­λι­κά για 14 βραβεία.

Ο πρώ­τος παγκό­σμιος ιμπε­ρια­λι­στι­κός πόλε­μος _άρχισε το 1914 ως απο­τέ­λε­σμα των ιμπε­ρια­λι­στι­κών αντι­θέ­σε­ων που συσ­σω­ρεύ­ο­νταν για δεκα­ε­τί­ες κι έφε­ρε σε σύγκρου­ση — ολέ­θρια για τα συμ­φέ­ρο­ντα όλων των λαών που βρέ­θη­καν στη δίνη του — δύο στρα­τιω­τι­κο­πο­λι­τι­κούς συνα­σπι­σμούς καπι­τα­λι­στι­κών χωρών, που μέχρι να ανά­ψει η φωτιά δια­μορ­φώ­νο­νταν αστα­μά­τη­τα ως δήθεν συμ­μα­χί­ες για τη δια­σφά­λι­ση της ειρή­νης. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, βέβαια, έγι­νε αυτό που ο Λένιν περιέ­γρα­φε με αξιο­θαύ­μα­στο τρό­πο όταν σημεί­ω­νε πως «οι ειρη­νι­κές συμ­μα­χί­ες προ­ε­τοι­μά­ζουν τους πολέ­μους και με τη σει­ρά τους ξεπη­δούν από τους πολέ­μους, καθο­ρί­ζο­ντας η μια την άλλη, γεν­νώ­ντας τη δια­δο­χή των μορ­φών της ειρη­νι­κής και της μη ειρη­νι­κής πάλης πάνω στο ίδιο ακρι­βώς έδα­φος των ιμπε­ρια­λι­στι­κών σχέ­σε­ων και των αμοι­βαί­ων σχέ­σε­ων της παγκό­σμιας οικο­νο­μί­ας και της παγκό­σμιας πολι­τι­κής».

Δείτε Θανάση Παπαρήγα
Αίτια του Α‘ παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου

Εκτός από το “Ουδέν νεώ­τε­ρον” του Felix Kammerer (2022), έχου­με αρκε­τά ακό­μη, από το 1930 _Lew Ayres, Louis Wolheim …1979 _Richard Thomas, Ernest Borgnine, _Colin Buchanan, Adrian Hood, & Alistair McGowan, 1994–1997 TV Series Caroline Catz, Colin Buchanan _2012 Leonard Maltin και φυσι­κά το κορυ­φαίο κατά τη γνώ­μη μας…

Σταυ­ροί στο μέτω­πο (Paths of Glory ‑1957), όπου μετά την άρνη­ση να επι­τε­θούν οι απλοί φαντά­ροι στον “εχθρό”, ένας στρα­τη­γός τους κατη­γο­ρεί για δει­λία και ο διοι­κη­τής τους επι­χει­ρεί να τους υπε­ρα­σπι­στεί. Του Stanley Kubrick _σενάριο του ίδιου + Calder Willingham & Jim Thompson, με Kirk Douglas, Ralph Meeker, Adolphe Menjou κά

“Τόσοι σταυροί που στήθηκαν, τόσοι σταυροί που θα στηθούνε, / Εμάς μονάχα με σταυρούς μπορούν να μας μετρούνε. / Σταυροί, παντού σταυροί…” (Φώτης Αγγουλές)

Με το ξέσπα­σμα του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου στην Ουκρα­νία, ΝΔ — ΣΥΡΙΖΑ — ΠΑΣΟΚ, τα αστι­κά επι­τε­λεία, έβα­λαν μπρο­στά την προ­πα­γαν­δι­στι­κή μηχα­νή με στό­χο να δικαιο­λο­γή­σουν την εμπλο­κή της χώρας σε αυτόν για τα συμ­φέ­ρο­ντα της αστι­κής τάξης. Στην προ­σπά­θεια αυτή επι­στρα­τεύ­τη­καν κάθε είδους μύθοι, που απο­δεί­χτη­κε ότι έχουν πολύ κοντά ποδάρια.

1.

Είπαν: «Η Ρωσία είναι ο επι­τι­θέ­με­νος και η Ουκρα­νία ο αμυ­νό­με­νος, εμείς πρέ­πει να στα­θού­με στο πλευ­ρό εκεί­νου που αμύνεται».

Ποια είναι η αλήθεια;

Η απα­ρά­δε­κτη εισβο­λή της Ρωσί­ας στην Ουκρα­νία κάθε άλλο παρά «μονό­πρα­κτο έργο» ήταν, αλλά αντί­θε­τα το απο­τέ­λε­σμα μιας πορεί­ας κλι­μά­κω­σης των αντα­γω­νι­σμών για το μοί­ρα­σμα αγο­ρών και σφαι­ρών επιρ­ρο­ής, ανά­με­σα στις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και τη στρα­τη­γι­κή της «ευρω­α­τλα­ντι­κής διεύ­ρυν­σης», από τη μια πλευ­ρά, και, από την άλλη, τη στρα­τη­γι­κή της καπι­τα­λι­στι­κής Ρωσι­κής Ομο­σπον­δί­ας για τα δικά της εκμε­ταλ­λευ­τι­κά σχέ­δια σε βάρος των λαών, για να ενι­σχύ­σει τον δικό της ιμπε­ρια­λι­στι­κό συνα­σπι­σμό στην περιο­χή της πρώ­ην ΕΣΣΔ. Θύμα­τα αυτών των αντα­γω­νι­σμών, όπως και αυτών στο εσω­τε­ρι­κό της αστι­κής τάξης της Ουκρα­νί­ας, είναι ο ουκρα­νι­κός και ο ρωσι­κός λαός που για εφτά δεκα­ε­τί­ες ζού­σαν ειρη­νι­κά στη Σοβιε­τι­κή Ενωση.

Δεν έχει εξάλ­λου παρά να ακού­σει κανείς τις δηλώ­σεις Στόλ­τεν­μπεργκ τη βδο­μά­δα που πέρα­σε στη Σύνο­δο των υπουρ­γών Αμυ­νας του ΝΑΤΟ: «Ο πόλε­μος δεν ξεκί­νη­σε τον περα­σμέ­νο Φεβρουά­ριο. Ο πόλε­μος ξεκί­νη­σε το 2014» (όταν δηλα­δή στο Κίε­βο προ­έ­κυ­ψε φιλο­δυ­τι­κή κυβέρ­νη­ση μετά από πρα­ξι­κό­πη­μα με ανοι­χτή ευρω­α­τλα­ντι­κή ιμπε­ρια­λι­στι­κή επέμ­βα­ση και στή­ρι­ξη), είπε ο γγ του ΝΑΤΟ, προ­σθέ­το­ντας ότι «από το 2014, οι σύμ­μα­χοι στο ΝΑΤΟ παρεί­χαν υπο­στή­ρι­ξη στην Ουκρα­νία, με εκπαί­δευ­ση, με εξο­πλι­σμό». Θυμί­ζου­με ότι της εισβο­λής είχαν προη­γη­θεί οι βομ­βαρ­δι­σμοί και η πολε­μι­κή επι­χεί­ρη­ση του Κιέ­βου στην Ανατ. Ουκρανία.

Η «αλλη­λεγ­γύη στον αμυ­νό­με­νο», που ανα­μα­σούν όλα τα αστι­κά επι­τε­λεία στη χώρα μας, είναι ψέμα, είναι πρό­σχη­μα για τη βαθύ­τε­ρη εμπλο­κή της Ελλά­δας σε αυτήν την ιμπε­ρια­λι­στι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση, γίνε­ται για λογα­ρια­σμό του ενός στρα­το­πέ­δου ληστών, αυτού του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, με το οποίο πάει χέρι χέρι η ελλη­νι­κή αστι­κή τάξη. Τίπο­τα από αυτά δεν έχει σχέ­ση με την προ­στα­σία του ουκρα­νι­κού λαού, ο οποί­ος γίνε­ται «σάκος του μποξ» των ιμπεριαλιστών.

Η αλη­θι­νή αλλη­λεγ­γύη και υπε­ρά­σπι­ση του λαού της Ουκρα­νί­ας είναι ο αγώ­νας σε κάθε χώρα ενά­ντια στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο, η πάλη ενά­ντια στην εμπλο­κή της κάθε χώρας σε αυτόν. Είναι η κατα­δί­κη της στρα­τιω­τι­κής επέμ­βα­σης της Ρωσί­ας αλλά και η κατα­δί­κη των ΗΠΑ — ΝΑΤΟ — ΕΕ, που πυρο­δο­τούν αυτόν τον πόλε­μο και σπρώ­χνουν την Ουκρα­νία στον όλε­θρο. Είναι ο αγώ­νας για να μη δια­λέ­ξουν οι λαοί στρα­τό­πε­δο ιμπε­ρια-ληστών, αλλά την όχθη των δικών τους συμ­φε­ρό­ντων: Για να συντο­νι­στεί η πάλη των λαών ώστε αυτοί να δώσουν τη διέ­ξο­δο από τον πόλε­μο, βάζο­ντας στο στό­χα­στρο τον πραγ­μα­τι­κό τους αντί­πα­λο, τις αστι­κές τάξεις τους, τις κυβερ­νή­σεις τους και τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές συμμαχίες.

2.

Είπαν: «Εχθρός μας είναι ο ανα­θε­ω­ρη­τι­σμός. Αν κυριαρ­χή­σει, θα τον βρού­με μπρο­στά μας στο Αιγαίο και στην Κύπρο από την Τουρ­κία. Πώς θα ζητή­σου­με τότε στή­ρι­ξη από τους συμ­μά­χους μας αν εμείς δεν στη­ρί­ξου­με τώρα την Ουκρανία;»

Ποια είναι η αλήθεια;

Είναι πρό­κλη­ση για τον λαό μας το παρα­μύ­θι ότι η μεγα­λύ­τε­ρη εμπλο­κή της χώρας στα ΝΑΤΟι­κά σχέ­δια τη θωρα­κί­ζει δήθεν απέ­να­ντι στην επι­θε­τι­κό­τη­τα της… ΝΑΤΟι­κής συμ­μά­χου Τουρκίας.
Οσοι το δια­κι­νούν κάνουν πως δεν είδαν ότι είναι ακρι­βώς τα ΝΑΤΟι­κά σχέ­δια στην περιο­χή και η προ­σπά­θεια για τη δια­σφά­λι­ση της ΝΑΤΟι­κής συνο­χής, στο πλαί­σιο του σφο­δρού αντα­γω­νι­σμού με Ρωσία και Κίνα, αυτά που «βάζουν ιδέ­ες» και δίνουν αέρα στα πανιά των απα­ρά­δε­κτων διεκ­δι­κή­σε­ων της Τουρκίας.

Αυτό επι­βε­βαιώ­θη­κε «πανη­γυ­ρι­κά» τον έναν αυτόν χρό­νο που πέρα­σε: Η «νέα κατά­στα­ση που δημιουρ­γεί ο πόλε­μος», όχι μόνο δεν σήμα­νε «ασφά­λεια» και «στα­θε­ρό­τη­τα» στις ελλη­νο­τουρ­κι­κές σχέ­σεις, προς όφε­λος των δύο λαών, αλλά αντί­θε­τα φόρ­τω­σε και άλλη καύ­σι­μη ύλη στους αντα­γω­νι­σμούς των δύο αστι­κών τάξεων.

Η ανα­βάθ­μι­ση της Ελλά­δας στα αμε­ρι­κα­νο­ΝΑ­ΤΟι­κά σχέ­δια, με βάση τις κατά­πτυ­στες Συμ­φω­νί­ες ΣΥΡΙΖΑ — ΝΔ με τις ΗΠΑ, πήγε χέρι χέρι με την ανα­βάθ­μι­ση των διεκ­δι­κή­σε­ων της τουρ­κι­κής ηγε­σί­ας σε βάρος των κυριαρ­χι­κών δικαιω­μά­των της Ελλάδας.

Αλλά και με την άλλη όψη τους, τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά παζά­ρια και την προ­σπά­θεια των επι­κίν­δυ­νων «διευ­θε­τή­σε­ων» για να «τρέ­ξουν» σχέ­δια συνεκ­με­τάλ­λευ­σης της Ενέρ­γειας στην περιο­χή και να θωρα­κί­ζε­ται από τους αντα­γω­νι­στές η νοτιο­α­να­το­λι­κή πτέ­ρυ­γα της ιμπε­ρια­λι­στι­κής συμμαχίας.

Κάνουν όλοι αυτοί πως δεν είδαν ΗΠΑ και ΝΑΤΟ — που με τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές επεμ­βά­σεις τους από τα Βαλ­κά­νια έως τη Μ. Ανα­το­λή «διδά­σκουν» ανα­θε­ω­ρη­τι­σμό και επα­να­χά­ρα­ξη συνό­ρων εδώ και δεκα­ε­τί­ες — να χαρα­κτη­ρί­ζουν «διμε­ρείς δια­φο­ρές» τις αμφι­σβη­τή­σεις έως και της ελλη­νι­κής κυριαρ­χί­ας στα νησιά, να ζητά­νε αυτές να επι­λυ­θούν «σε συμ­μα­χι­κό πνεύ­μα», να στή­νουν μηχα­νι­σμούς διευ­θέ­τη­σης των «δια­φο­ρών».

Μάλι­στα, η κυβέρ­νη­ση και τα αστι­κά επι­τε­λεία επι­στρα­τεύ­ουν τελευ­ταία και τον απα­ρά­δε­κτο όρο του «ΝΑΤΟι­κού εδά­φους» που ανοί­γει πολύ επι­κίν­δυ­νους δρό­μους σε βάρος των κυριαρ­χι­κών δικαιω­μά­των της χώρας, μια «κερ­κό­πορ­τα» ώστε — όπως λένε ήδη για τις θαλάσ­σιες και ενα­έ­ριες ζώνες — αύριο-μεθαύ­ριο να απαι­τη­θεί και η συν­δια­χεί­ρι­ση με το ΝΑΤΟ επι­διαι­τη­τή και στο «ΝΑΤΟι­κό έδαφος».

Η αλή­θεια, λοι­πόν, είναι πως η μεγα­λύ­τε­ρη συμ­βο­λή απέ­να­ντι στον ανα­θε­ω­ρη­τι­σμό και την προ­κλη­τι­κό­τη­τα της τουρ­κι­κής αστι­κής τάξης, τα σχέ­δια για αλλα­γές συνό­ρων, δεν είναι το βαθύ­τε­ρο μπλέ­ξι­μο στα ΝΑΤΟι­κά σχέ­δια που τα τρο­φο­δο­τούν, αλλά να δυνα­μώ­σει, μαζί και με τον τουρ­κι­κό λαό, η πάλη για απο­δέ­σμευ­ση από την ιμπε­ρια­λι­στι­κή συμ­μα­χία του ΝΑΤΟ και όλες τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές συμ­μα­χί­ες, με τους λαούς να έχουν την εξουσία.

3.

Είπαν:«Η εμπλο­κή μας στον πόλε­μο έχει θυσί­ες αλλά στο τέλος του δρό­μου βρί­σκο­νται η ασφά­λεια και στα­θε­ρό­τη­τα, η ενερ­γεια­κή και γεω­πο­λι­τι­κή ανα­βάθ­μι­ση της χώρας».

Ποια είναι η αλήθεια;

Ότι οι θυσί­ες του λαού είναι χωρίς τέλος για να στη­ρί­ξουν τη βαθύ­τε­ρη εμπλο­κή στους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς αντα­γω­νι­σμούς και πολέ­μους για τα συμ­φέ­ρο­ντα της αστι­κής τάξης και μόνο, για τα κέρ­δη των επι­χει­ρη­μα­τι­κών ομίλων.
Ο λαός καλεί­ται έκτο­τε να πλη­ρώ­σει αυτό το «τίμη­μα», που περι­λαμ­βά­νει όχι μόνο τον μόνι­μο κίν­δυ­νο να απο­τε­λέ­σει στό­χο και θύμα των στρα­τιω­τι­κών αντι­ποί­νων από τους αντι­πά­λους του ΝΑΤΟ, αλλά και τις βαριές οικο­νο­μι­κές συνέ­πειες του πολέμου:

Τον λογα­ρια­σμό των πάνω από 4 δισ. ευρώ τον χρό­νο που φου­σκώ­νει συνε­χώς για ΝΑΤΟι­κούς εξο­πλι­σμούς, τους οποί­ους πλέ­ον η κυβέρ­νη­ση συν­δέ­ει ανοι­χτά με την υπε­ρά­σπι­ση του «ΝΑΤΟι­κού εδά­φους», που καμιά σχέ­ση δεν έχει με την άμυ­να της χώρας. Κι ενώ πανά­κρι­βο στρα­τιω­τι­κό υλι­κό έχει στα­λεί ως «πολε­μι­κή βοή­θεια» στην Ουκρα­νία και έπε­ται συνέχεια.

Τις «πολε­μι­κές ανα­τι­μή­σεις» στο φυσι­κό αέριο και το πετρέ­λαιο, που εκτό­ξευ­σαν τις τιμές τους σε ιστο­ρι­κά υψη­λά, συμπλη­ρώ­νο­ντας τις τερά­στιες αυξή­σεις από την «απε­λευ­θέ­ρω­ση» της αγο­ράς Ενέρ­γειας και την «πρά­σι­νη» ανά­πτυ­ξη. Το τίμη­μα των ιμπε­ρια­λι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών και του πολέ­μου είναι το ακρι­βό­τε­ρο ρεύ­μα, η μεγα­λύ­τε­ρη ενερ­γεια­κή φτώ­χεια, οι τιμές — φωτιά σε μετα­κι­νή­σεις και βασι­κά αγα­θά που εξα­νε­μί­ζουν το λαϊ­κό εισό­δη­μα, με τον πλη­θω­ρι­σμό να «τρέ­χει» ακό­μα και με διψή­φια νούμερα.

Τον «δημο­σιο­νο­μι­κό λογα­ρια­σμό» του πολέ­μου που φορ­τώ­νε­ται μέχρι δεκά­ρας στους λαούς για να πλη­ρω­θούν τα νέα τερά­στια κρα­τι­κά χρέη και ελλείμματα.

Τις επι­πτώ­σεις από τις κυρώ­σεις και τα «αντί­με­τρα» που επι­βάλ­λουν εκα­τέ­ρω­θεν τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά στρα­τό­πε­δα και κατα­λή­γουν κι αυτές στην τσέ­πη του λαού. Χαρα­κτη­ρι­στι­κό το παρά­δειγ­μα των βιο­πα­λαι­στών αγρο­τών που πέρα από τα ακρι­βό­τε­ρα καύ­σι­μα, αγρο­τι­κά εφό­δια και πρώ­τες ύλες, με τα οποία ήταν αντι­μέ­τω­ποι και πριν από τον πόλε­μο, πλή­ρω­σαν και τις νέες κυρώ­σεις και απα­γο­ρεύ­σεις εξα­γω­γών προς τη Ρωσία αξί­ας δεκά­δων εκατομμυρίων.

Από την άλλη, βέβαια, υπήρ­χαν όντως και οι κερ­δι­σμέ­νοι. Να τι έλε­γε ένας από αυτούς, ο εφο­πλι­στής Ν. Βερ­νί­κος: «Το εμπάρ­γκο στη θαλάσ­σια μετα­φο­ρά του ρωσι­κού πετρε­λαί­ου θα έχει θετι­κό απο­τέ­λε­σμα: Εμείς οι πλοιο­κτή­τες θα γίνου­με πλου­σιό­τε­ροι».

Συνο­λι­κά η ελλη­νι­κή αστι­κή τάξη βλέ­πει τον πόλε­μο ως ευκαι­ρία, επι­διώ­κει να ανα­βαθ­μι­στεί, από τη μετα­τρο­πή της χώρας σε ενερ­γεια­κό και δια­με­τα­κο­μι­στι­κό κόμ­βο, με την κατα­σκευή νέων ενερ­γεια­κών υπο­δο­μών στην Ελλά­δα και στα Βαλ­κά­νια, τη χάρα­ξη νέων δρό­μων για τη διο­χέ­τευ­ση φυσι­κού αέριου στην Ευρώ­πη, τη μεγα­λύ­τε­ρη συμ­με­το­χή του ελλη­νό­κτη­του εφο­πλι­στι­κού στό­λου στην παγκό­σμια μετα­φο­ρά του LNG.

Τι κέρ­δι­σε απ’ όλα αυτά ο λαός; Απο­λύ­τως τίπο­τα! Το δεί­χνει η πεί­ρα από τη μέχρι τώρα συμ­με­το­χή στον αμε­ρι­κα­νο­ΝΑ­ΤΟι­κό ενερ­γεια­κό σχε­δια­σμό, όπως και από τον τελευ­ταίο χρό­νο: Αγω­γοί φτιά­χτη­καν, τερ­μα­τι­κοί σταθ­μοί σχε­διά­στη­καν, συμ­μα­χί­ες έγι­ναν, δρό­μοι χαρά­χτη­καν, όμως ο λαός πλη­ρώ­νει πανά­κρι­βα το ρεύ­μα, η ενερ­γεια­κή φτώ­χεια μεγα­λώ­νει, χιλιά­δες απο­λύ­σεις γίνο­νται στον ενερ­γεια­κό τομέα, χώρια οι κίνδυνοι.

4.

Είπαν: «Η κυβέρ­νη­ση της ΝΔ άλλα­ξε το δόγ­μα της εξω­τε­ρι­κής πολι­τι­κής στέλ­νο­ντας στρα­τιω­τι­κή ενί­σχυ­ση στην Ουκρα­νία. Επρε­πε να επι­μεί­νει στην ειρη­νι­κή διευ­θέ­τη­ση και να στεί­λει μόνο ανθρω­πι­στι­κή βοή­θεια όπως έκα­ναν οι περισ­σό­τε­ρες χώρες της ΕΕ».

Ποια είναι η αλήθεια;

Ο μύθος της «light εμπλο­κής» στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο καταρ­ρί­φθη­κε «πριν αλέ­κτο­ρα φωνή­σαι τρις».

Τις αστειό­τη­τες αυτές άλλω­στε — παλιά γνω­στά κόλ­πα της αμαρ­τω­λής σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας για να κρύ­ψει την υπο­γρα­φή της στην πολι­τι­κή της εμπλο­κής και να στρα­τεύ­σει σε αυτή λαϊ­κό κόσμο με «φιλει­ρη­νι­κό μαν­δύα» — επί της ουσί­ας άφη­σε στην άκρη νωρίς νωρίς και ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ: Χει­ρο­κρο­τώ­ντας τον Ζελέν­σκι και τους ναζί του Τάγ­μα­τος Αζόφ στη Βου­λή, ψηφί­ζο­ντας στη Βου­λή για τη διεύ­ρυν­ση του ΝΑΤΟ με Σου­η­δία και Φιν­λαν­δία, στη­ρί­ζο­ντας στην Ευρω­βου­λή μαζί με ΝΔ — ΠΑΣΟΚ το ψήφι­σμα — πολε­μι­κό παρα­λή­ρη­μα που ζητά­ει «τη μαζι­κή απο­στο­λή όπλων στην Ουκρα­νία» απ’ όλα τα κρά­τη — μέλη.

Αλλά και οι «επί­ση­μες σφρα­γί­δες» από ΝΑΤΟ — ΕΕ που ζητού­σε για την απο­στο­λή όπλων και πυρο­μα­χι­κών στην Ουκρα­νία, έπε­σαν πολύ γρή­γο­ρα, εκθέ­το­ντας και αυτούς τους πολύ επι­κίν­δυ­νους για τον λαό μύθους του ΣΥΡΙΖΑ, που παρου­σιά­ζει έτσι ως «δικαιο­λο­γη­μέ­νη» τη συμ­με­το­χή στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλεμο.

Αλλω­στε, από την πρώ­τη στιγ­μή υιο­θέ­τη­σε όλα τα προ­σχή­μα­τα για την εμπλο­κή της χώρας στο νέο αυτό ιμπε­ρια­λι­στι­κό μακε­λειό «σβή­νο­ντας» τις ευθύ­νες ΗΠΑ — ΝΑΤΟ — ΕΕ, «ξεπλέ­νο­ντας» ξεδιά­ντρο­πα τον ρόλο της ΕΕ, της οποί­ας ζητού­σε… την ενερ­γό­τε­ρη εμπλο­κή. Και όντως, η ιμπε­ρια­λι­στι­κή ένω­ση και πρώ­τα πρώ­τα οι σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κές κυβερ­νή­σεις, όπως της Γερ­μα­νί­ας, της Ισπα­νί­ας, της Πορ­το­γα­λί­ας, πρω­τα­γω­νι­στούν στο ιμπε­ρια­λι­στι­κό μακελειό.

Ούτε βέβαια και οι υπο­τι­θέ­με­νες «διπλω­μα­τι­κές λύσεις», οι συμ­φω­νί­ες και οι εύθραυ­στοι συμ­βι­βα­σμοί των ιμπε­ρια­λι­στών με το πιστό­λι στον κρό­τα­φο των λαών, τους οποί­ους ο ΣΥΡΙΖΑ παρου­σιά­ζει ως δήθεν το αντί­θε­το του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου, είναι τέτοιες: Αντί­θε­τα, είναι η «άλλη όψη» του νομί­σμα­τος των αντα­γω­νι­σμών στις πλά­τες των λαών. «Προ­έ­κτα­σή» τους είναι οι ιμπε­ρια­λι­στι­κοί πόλε­μοι και επεμβάσεις.

Τα «σάπια» του ΣΥΡΙΖΑ βρώ­μι­σαν λοι­πόν γρή­γο­ρα: Το «δόγ­μα» της εμπλο­κής στα ευρω­α­τλα­ντι­κά σχέ­δια για να ανα­βαθ­μί­σει η αστι­κή τάξη τα συμ­φέ­ρο­ντά της, αυτό το «δόγ­μα» που στη­ρί­ζουν όλα τα αστι­κά κόμ­μα­τα, όχι μόνο δεν έχει αλλά­ξει αλλά αντί­θε­τα «λάμπει» σε όλο του το μεγα­λείο και σε αυτόν τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο με ανυ­πο­λό­γι­στες συνέ­πειες για τον λαό μας.

Ο 1ος  παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός πόλεμος

Οι δύο αντι­μα­χό­με­νοι στρα­τιω­τι­κο­πο­λι­τι­κοί συνα­σπι­σμοί ήταν η Τρι­πλή Συνεν­νό­η­ση (Τρι­πλή Αντάντ) και η Τρι­πλή Συμ­μα­χία. Η Τρι­πλή Συνεν­νό­η­ση ήταν ο στρα­τιω­τι­κο­πο­λι­τι­κός συνα­σπι­σμός της Αγγλί­ας, της Γαλ­λί­ας και της Ρωσί­ας. Στην ολο­κλη­ρω­μέ­νη αυτή μορ­φή του συγκρο­τή­θη­κε στα 1907 όταν η Ρωσία και η Αγγλία ήρθαν σε συμ­φω­νία που, στην ουσία, συμπλή­ρω­νε την αγγλο­γαλ­λι­κή συμ­φω­νία του 1904, η οποία έμει­νε στην ιστο­ρία με την ονο­μα­σία «Εγκάρ­δια Συνεν­νό­η­ση» (Entente Cordiale) ή αγγλο­γαλ­λι­κή Αντάντ. Η Τρι­πλή Συμ­μα­χία ήταν η στρα­τιω­τι­κο­πο­λι­τι­κή συμ­μα­χία Γερ­μα­νί­ας, Αυστρο­ουγ­γα­ρί­ας και Ιτα­λί­ας, που η συγκρό­τη­σή της ξεκί­νη­σε με τη γερ­μα­νο­αυ­στρια­κή στρα­τιω­τι­κή συμ­μα­χία του 1878 και ολο­κλη­ρώ­θη­κε με την προ­σχώ­ρη­ση σ’ αυτήν το 1883 της Ιταλίας.

Οι συνα­σπι­σμοί αυτοί στην πορεία του πολέ­μου άλλα­ξαν αισθη­τά και ουσια­στι­κά. Η Ιτα­λία, για παρά­δειγ­μα, στην αρχή της ανα­μέ­τρη­σης δήλω­σε ουδε­τε­ρό­τη­τα για­τί έτσι νόμι­ζε πως εξυ­πη­ρε­τού­σε τα ιμπε­ρια­λι­στι­κά της σχέ­δια. Στη συνέ­χεια, όμως, επι­χεί­ρη­σε να συμπα­ρα­τα­χτεί με κάποιον από τους δύο συνα­σπι­σμούς, που θα της έδι­νε τα ανταλ­λάγ­μα­τα που ζητού­σε, και τελι­κά το Μάη του 1915 πέρα­σε με το μέρος της Αντάντ, αφού ήρθε σε συμ­φω­νία με την τελευ­ταία. Το κενό στην Τρι­πλή Συμ­μα­χία κάλυ­ψε η Βουλ­γα­ρία, που επί­σης στην αρχή του πολέ­μου δήλω­σε αυστη­ρή ουδε­τε­ρό­τη­τα, αλλά το φθι­νό­πω­ρο του 1915 πέρα­σε στο πλευ­ρό των κεντρι­κών δυνά­με­ων, της Αυστρο­ουγ­γα­ρί­ας, δηλα­δή, και της Γερ­μα­νί­ας. Το ίδιο έκα­νε και η Τουρ­κία, με απο­τέ­λε­σμα η Τρι­πλή Συμ­μα­χία να γίνει τετρα­πλή (Γερ­μα­νο-αυστρο-βουλ­γα­ρο-τουρ­κι­κή).

Η πολιτική των ιμπεριαλιστικών χωρών

Σε καθε­μία από τις μεγά­λες χώρες που ξεκί­νη­σαν τον πόλε­μο, αλλά και στις μικρό­τε­ρες που πήραν μέρος σ’ αυτόν, από την πρώ­τη στιγ­μή προ­βλή­θη­καν εθνι­κι­στι­κές — σοβι­νι­στι­κές διεκ­δι­κή­σεις αλλά και απα­τη­λά συν­θή­μα­τα που στό­χο είχαν να παρα­σύ­ρουν τις λαϊ­κές μάζες και να τις μετα­τρέ­ψουν σε βορά των κανο­νιών, στο βωμό των συμ­φε­ρό­ντων των κυρί­αρ­χων τάξε­ων. Στη Γερ­μα­νία, οι μεγι­στά­νες του χρη­μα­τι­στι­κού κεφα­λαί­ου, οι Γιούν­κερς και η στρα­τιω­τι­κή κάστα σχε­δί­α­ζαν και προ­πα­γάν­δι­ζαν τη δημιουρ­γία της Μεγά­λης Γερ­μα­νί­ας ή μιας, όπως έλε­γαν, Μεσευ­ρώ­πης, που θα συμπε­ρι­λάμ­βα­νε την Αυστρο­ουγ­γα­ρία, τα Βαλ­κά­νια, τις Βαλ­τι­κές Χώρες, το Βέλ­γιο, την Ολλαν­δία, ένα τμή­μα της Γαλ­λί­ας κλπ. καθώς αποι­κί­ες στην Αφρι­κή και τον Ειρη­νι­κό και σφαί­ρες επιρ­ρο­ής στη Νότια Αμε­ρι­κή. Τις πολε­μι­κές της επι­χει­ρή­σεις ενα­ντί­ον της Ρωσί­ας η Γερ­μα­νία τις εμφά­νι­ζε ως δήθεν αγώ­να για τη συντρι­βή του μεσαιω­νι­κού τσα­ρι­κού καθε­στώ­τος. Στη Γαλ­λία η χρη­μα­τι­στι­κή ολι­γαρ­χία δια­τυ­μπά­νι­ζε ότι με τον πόλε­μο ήθε­λε να πάρει πίσω από τη Γερ­μα­νία την Αλσα­τία και τη Λωραί­νη, να κατα­κτή­σει το λεκα­νο­πέ­διο του Ρουρ και φυσι­κά να επε­κτεί­νει τη γαλ­λι­κή αποι­κιο­κρα­τι­κή αυτο­κρα­το­ρία, προ­πα­ντός σε βάρος των γερ­μα­νι­κών κτή­σε­ων στην Αφρι­κή. Στη Ρωσία οι τσι­φλι­κά­δες και η αστι­κή τάξη δεν έκρυ­βαν τα σχέ­διά τους να θέσουν υπό το στρα­τιω­τι­κο­πο­λι­τι­κό τους έλεγ­χο τα Βαλ­κά­νια, να κατα­κτή­σουν την Κων­στα­ντι­νού­πο­λη και τα Στε­νά, να μετα­τρέ­ψουν σε σφαί­ρα επιρ­ρο­ής τους το Ιράν κλπ. Σχέ­δια για τον έλεγ­χο των Βαλ­κα­νί­ων είχε και η Αυστρο­ουγ­γα­ρία, ενώ η Ιτα­λία στό­χο είχε να πάρει την Τερ­γέ­στη, την Αλβα­νία, μέρος της Μικράς Ασί­ας και να θέσει υπό τον έλεγ­χό της τη λεκά­νη της Μεσο­γεί­ου. Τέλος, η Μ. Βρε­τα­νία επι­θυ­μού­σε να ενι­σχύ­σει ακό­μη περισ­σό­τε­ρο τη μονο­κρα­το­ρία της στον κόσμο ως η μεγα­λύ­τε­ρη, η ισχυ­ρό­τε­ρη και η αδιαμ­φι­σβή­τη­τη ηγέ­τι­δα δύνα­μή του. Από την άλλη, όμως, πλευ­ρά του Ατλα­ντι­κού οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες έτρι­βαν τα χέρια τους αφού αυτός ο πόλε­μος έδι­νε τη δυνα­τό­τη­τα να εξα­σθε­νί­σουν τους αντι­πά­λους τους, να θησαυ­ρί­σουν εμπο­ρευό­με­νοι και με τις δύο αντι­μα­χό­με­νες πλευ­ρές και να ενι­σχύ­σουν τη δική τους θέση διε­θνώς. Γι’ αυτό ακρι­βώς και μπή­καν στον πόλε­μο πολύ αργά (6 Απρί­λη 1917), όταν αυτός πλη­σί­α­ζε προς το τέλος του κι όταν είχε δια­φα­νεί η επι­κεί­με­νη ήττα των κεντρι­κών δυνάμεων.

Η προδοσία της Β‘ Διεθνούς και
η επαναστατική πλατφόρμα των μπολσεβίκων

Όταν ξέσπα­σε ο πόλε­μος οι προ­λε­τα­ρια­κές μάζες όλου του κόσμου έστρε­ψαν τα μάτια τους προς τη Δεύ­τε­ρη Διε­θνή, το επα­να­στα­τι­κό κόμ­μα δηλα­δή της παγκό­σμιας εργα­τι­κής τάξης, περι­μέ­νο­ντας δυνα­μι­κές αντι­δρά­σεις ενα­ντί­ον των ιμπε­ρια­λι­στών και της πολι­τι­κής τους. Μάταια όμως. Οι ηγέ­τες της Διε­θνούς, σαν έτοι­μοι από και­ρό, πρό­δω­σαν τον προ­λε­τα­ρια­κό διε­θνι­σμό, απαρ­νή­θη­καν τις επί­ση­μες δια­κη­ρύ­ξεις των διε­θνών συνε­δρί­ων της Στουτ­γκάρ­δης (1907) και της Βασι­λεί­ας (1912) και τάχθη­καν με το μέρος της εθνι­κής τους αστι­κής τάξης. Πρω­τα­γω­νι­στής στην επαί­σχυ­ντη αυτή προ­δο­σία υπήρ­ξε το μεγα­λύ­τε­ρο κόμ­μα της Διε­θνούς, η Γερ­μα­νι­κή Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τία, που προ­σχώ­ρη­σε ενερ­γά στην αχα­λί­νω­τη σοβι­νι­στι­κή καμπά­νια της γερ­μα­νι­κής αστι­κής τάξης και των γιούν­κερς ψηφί­ζο­ντας ακό­μη και τις πολε­μι­κές πιστώ­σεις. Τους Γερ­μα­νούς σοσιαλ­δη­μο­κρά­τες ακο­λού­θη­σαν οι Γάλ­λοι παρά το γεγο­νός ότι η γαλ­λι­κή αστι­κή τάξη δολο­φό­νη­σε τον ηγέ­τη τους Ζαν Ζορές, ο οποί­ος αντι­τά­χθη­κε στον πόλε­μο από πασι­φι­στι­κές θέσεις. Εξί­σου προ­δο­τι­κή ήταν η στά­ση της αυστρια­κής σοσιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας, της βελ­γι­κής, των Αγγλων εργα­τι­κών κ.ο.κ. Για την ακρί­βεια, όλα σχε­δόν τα κόμ­μα­τα της Διε­θνούς εγκα­τέ­λει­ψαν την εργα­τι­κή τάξη και τάχθη­καν με το μέρος των καπι­τα­λι­στών της χώρας στην οποία δρού­σαν. Εξαί­ρε­ση απο­τέ­λε­σαν κάποιες μικρές ομά­δες επα­να­στα­τών, όπως αυτή της Γερ­μα­νί­ας, στην οποία ηγού­νταν η Ρ. Λού­ξε­μπουργκ και ο Κ. Λίμπ­κνεχτ, οι Σέρ­βοι σοσιαλ­δη­μο­κρά­τες, οι «στε­νοί» σοσια­λι­στές της Βουλ­γα­ρί­ας, άλλα διε­θνι­στι­κά στοι­χεία σε διά­φο­ρα κόμ­μα­τα και φυσι­κά οι μπολσεβίκοι.

Η προ­δο­σία της Διε­θνούς ήταν μια ήττα τερα­στί­ων δια­στά­σε­ων για το παγκό­σμιο προ­λε­τα­ριά­το, που μόνο με τις ανα­τρο­πές των σοσια­λι­στι­κών καθε­στώ­των προς το τέλος του 20ού αιώ­να μπο­ρεί να συγκρι­θεί. Παρ’ όλη όμως την ήττα οι επα­να­στα­τι­κές δυνά­μεις μέσα στο εργα­τι­κό κίνη­μα δεν εξα­φα­νί­στη­καν, δεν υπο­τά­χθη­καν στο μοι­ραίο, κατά­φε­ραν να αντι­στα­θούν και να ανα­συ­ντα­χθούν. Πρω­τα­γω­νι­στής σ’ αυτή την προ­σπά­θεια υπήρ­ξε το κόμ­μα του Λένιν. Ο Λένιν, που στα συνέ­δρια της Διε­θνούς είχε πρω­τα­γω­νι­στή­σει να ληφθούν επα­να­στα­τι­κές θέσεις ενό­ψει του πολέ­μου, προσ­διό­ρι­σε με σαφή­νεια και επι­στη­μο­νι­κή καθα­ρό­τη­τα τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό χαρα­κτή­ρα του. «Η αρπα­γή των εδα­φών και η υπο­δού­λω­ση ξένων εθνών — έγρα­φε μόλις ξέσπα­σε ο πόλε­μος -, η κατα­στρο­φή του αντα­γω­νι­ζό­με­νου έθνους, η κατα­λή­στευ­ση του πλού­του του, η από­σπα­ση της προ­σο­χής των εργα­ζό­με­νων μαζών από τις εσω­τε­ρι­κές πολι­τι­κές κρί­σεις της Ρωσί­ας, της Γερ­μα­νί­ας, της Αγγλί­ας και των άλλων χωρών, η διαί­ρε­ση και η εθνι­κι­στι­κή εξα­πά­τη­ση των εργα­τών και η εξό­ντω­ση της πρω­το­πο­ρί­ας τους με σκο­πό την εξα­σθέ­νι­ση του επα­να­στα­τι­κού κινή­μα­τος του προ­λε­τα­ριά­του, αυτό είναι το μονα­δι­κό πραγ­μα­τι­κό περιε­χό­με­νο, το νόη­μα και η σημα­σία του σημε­ρι­νού πολέ­μου» (Απα­ντα, τόμος 26, σελ. 15).

Οι μπολ­σε­βί­κοι κατα­δί­κα­σαν το συμ­βι­βα­σμό με την αστι­κή τάξη και πρό­βα­λαν το διε­θνι­στι­κό σύν­θη­μα της μετα­τρο­πής του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου σε εμφύ­λιο. Ως προ­ϋ­πο­θέ­σεις για την επι­τυ­χία μιας τέτοιας πολι­τι­κής καθό­ρι­σαν τη χωρίς όρους άρνη­ση των σοσια­λι­στών να ψηφί­σουν τις πολε­μι­κές πιστώ­σεις, την υπο­χρε­ω­τι­κή παραί­τη­ση αντι­προ­σώ­πων τους από τις αστι­κές κυβερ­νή­σεις, την από­λυ­τη άρνη­ση για κάθε συμ­βι­βα­σμό με την αστι­κή τάξη, τη δημιουρ­γία από μέρους τους παρά­νο­μων οργα­νώ­σε­ων, την υπο­στή­ρι­ξη της συνα­δέλ­φω­σης των στρα­τιω­τών στο μέτω­πο και την προ­ε­τοι­μα­σία και οργά­νω­ση των επα­να­στα­τι­κών εξε­γέρ­σε­ων της εργα­τι­κής τάξης. Η πολι­τι­κή αυτή, που ακο­λου­θή­θη­κε με από­λυ­τη συνέ­πεια από το μπολ­σε­βί­κι­κο κόμ­μα, απέ­δω­σε καρ­πούς, γεγο­νός που επι­βε­βαιώ­θη­κε με την Οχτω­βρια­νή Επανάσταση.

Ένας απολογισμός του πολέμου

Ο πρώ­τος ιμπε­ρια­λι­στι­κός παγκό­σμιος πόλε­μος τελεί­ω­σε στις 11 Νοέμ­βρη του 1918 με την υπο­γρα­φή της ανα­κω­χής της Κομπιέ­νης, που ήταν και η επι­σφρά­γι­ση της ήττας της Γερ­μα­νί­ας και των συμ­μά­χων της. Στην έκτα­σή του ο πόλε­μος αυτός είχε ξεπε­ρά­σει όλους τους γνω­στούς μέχρι τότε πολέ­μους. Κρά­τη­σε πάνω από 4 χρό­νια και στη δίνη του παρα­σύρ­θη­καν 34 κρά­τη με πλη­θυ­σμό πάνω από ένα δισε­κα­τομ­μύ­ριο πολί­τες ή το 67% περί­που του πλη­θυ­σμού της Γης. Υπό τα όπλα βρέ­θη­καν 70 περί­που εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι, από τους οποί­ους 10 εκα­τομ­μύ­ρια έχα­σαν τη ζωή τους και 20 εκα­τομ­μύ­ρια τραυ­μα­τί­στη­καν. Τις μεγα­λύ­τε­ρες απώ­λειες τις είχε η Ρωσία με 2.300.000 νεκρούς στρα­τιώ­τες στα πεδία των μαχών. Ακο­λού­θη­σε η Γερ­μα­νία με 2 εκα­τομ­μύ­ρια νεκρούς, η Αυστρο­ουγ­γα­ρία με 1.440.000 νεκρούς, η Γαλ­λία με 1.383.000 νεκρούς, η Αγγλία με 747.000, η Ιτα­λία με 700.000 περί­που και οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες με 53.000. Οι πολε­μι­κές επι­χει­ρή­σεις έγι­ναν σε έδα­φος που η έκτα­σή του ξεπερ­νού­σε τα 4 εκα­τομ­μύ­ρια τετρα­γω­νι­κά χιλιό­με­τρα και οι καθα­ρά στρα­τιω­τι­κές δαπά­νες των εμπο­λέ­μων κρα­τών έφτα­σαν τα 208 δισε­κα­τομ­μύ­ρια δολάρια.

Ένα βασι­κό χαρα­κτη­ρι­στι­κό επα­κό­λου­θο του πρώ­του παγκό­σμιου ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου είναι ότι έφε­ρε, του­λά­χι­στον στην Ευρώ­πη και στις αποι­κί­ες, επα­να­στα­τι­κή κρί­ση, που με τη σει­ρά της γέν­νη­σε ένα τερά­στιο κύμα αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κών — εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κών και προ­λε­τα­ρια­κών επα­να­στά­σε­ων (Βλέ­πε επα­να­στά­σεις σε Ασία, Αφρι­κή, Ρωσία, Γερ­μα­νία, Ουγ­γα­ρία, Βουλ­γα­ρία, Ασία κ.α.). Ασφα­λώς αυτές οι επα­να­στά­σεις δε στέ­φθη­καν όλες με επι­τυ­χία. Πολ­λές, όπως η γερ­μα­νι­κή ή η ουγ­γρι­κή, συντρί­φτη­καν από τον ταξι­κό εχθρό. Ομως το εργα­τι­κό κίνη­μα ξεπερ­νού­σε την προ­δο­σία της Δεύ­τε­ρης Διε­θνούς, έβρι­σκε το βημα­τι­σμό του και ξανα­έ­νω­νε τη γραμ­μή που το συνέ­δεε με τις επα­να­στα­τι­κές του παρα­δό­σεις. Κορύ­φω­ση αυτής της πορεί­ας ήταν η ίδρυ­ση της Κομ­μου­νι­στι­κής Διε­θνούς το Μάρ­τη του 1919. Η παγκό­σμια εργα­τι­κή τάξη απο­κτού­σε έτσι διε­θνή επα­να­στα­τι­κή οργά­νω­ση και ηγεσία.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο