902.gr_ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ: 140 χρόνια από τη γέννηση του φλογερού ποιητή του λαού

…Όχι με λόγια, μ’ έργα τ’ Αδικο πολέμα!
Κι όχι μονάχος! Με τα πλήθη συνταιριάσου!
Τ’ άδικο μ’ αίμα θρέφεται! Πνίξε το με αίμα.
Κι άμα θα σπάσουν οι αλυσίδες τ’ αδερφού
η λευτεριά η δικιά σου θάναι λευτεριά σου,
κι ανάγκη πια δεν θα ‘χεις κανενός Θεού!…

140 χρό­νια συμπλη­ρώ­νο­νται σήμε­ρα από τη μέρα που γεν­νή­θη­κε στον Πύρ­γο (Μπουρ­γκάς) της Βουλ­γα­ρί­ας ο Κώστας Βάρ­να­λης. Ο κομ­μου­νι­στής ποι­η­τής, πεζο­γρά­φος, κρι­τι­κός και δημο­σιο­γρά­φος που στρά­τευ­σε το ταλέ­ντο, την τέχνη και τη ζωή του στον αγώ­να για τη μόρ­φω­ση του λαού και την απε­λευ­θέ­ρω­σή του από τα δεσμά της ταξι­κής σκλα­βιάς, αφή­νο­ντας πίσω του έργο τερά­στιας αισθη­τι­κής και νοη­μα­τι­κής αξί­ας, άρρη­κτα συν­δε­δε­μέ­νο με την ατα­λά­ντευ­τη στά­ση ζωής του.

Το φθι­νό­πω­ρο του 1902 εισά­γε­ται στη Φιλο­σο­φι­κή Σχο­λή Αθη­νών και παίρ­νει το δίπλω­μά του το 1908, οπό­τε διο­ρί­ζε­ται καθη­γη­τής στο Διδα­σκα­λείο Μέσης Εκπαί­δευ­σης. Το 1919 πήγε στο Παρί­σι με υπο­τρο­φία και παρα­κο­λού­θη­σε μαθή­μα­τα Φιλο­σο­φί­ας, Φιλο­λο­γί­ας και Κοι­νω­νιο­λο­γί­ας. Τότε προ­σχώ­ρη­σε στον μαρ­ξι­σμό και στον δια­λε­κτι­κό υλι­σμό, και ανα­θε­ώ­ρη­σε τις προη­γού­με­νες από­ψεις του για την ποί­η­ση, τόσο σε θεω­ρη­τι­κό όσο και σε πρα­κτι­κό επίπεδο.

Μπρο­στά σου βόδια κόκ­κι­να, πίσω ουρα­νός χρυ­σά­φι _Στη σιδε­ρήν αγκά­λη σου, γεμά­τη νότια κρύα, να γεύ­ο­μαι σκλά­βα πιστή την άγια ελευτερία

Ο Κώστας Βάρ­να­λης έζη­σε τον διωγ­μό της σιω­πής, της συκο­φα­ντί­ας, της προ­κα­τά­λη­ψης για το έργο του, μα δεν λύγι­σε. Κατη­γο­ρή­θη­κε για αδιαλ­λα­ξία, αυτή η μομ­φή όμως απο­τέ­λε­σε γι’ αυτόν τίτλο τιμής, βρα­βείο και έπα­θλο. Η στα­θε­ρό­τη­τα στις ριζο­σπα­στι­κές ιδέ­ες, στις αρχές που διέ­πουν τον αγώ­να κατά της ταξι­κής εκμε­τάλ­λευ­σης, είναι η συνέ­πεια, η πίστη, η αφο­βία, η αγά­πη και συμπά­θεια για τον εργα­ζό­με­νο λαό, γι’ αυτούς που υποφέρουν.

Διε­τέ­λε­σε για πολ­λά χρό­νια καθη­γη­τής Μέσης Εκπαί­δευ­σης, ενώ για βιο­πο­ρι­στι­κούς λόγους εργά­στη­κε και ως δημο­σιο­γρά­φος. Υπήρ­ξε κομ­μου­νι­στής με διαρ­κή προ­σφο­ρά και συμ­με­το­χή στους αγώ­νες της εργα­τι­κής τάξης.

Το 1959 στη Μόσχα τιμή­θη­κε με το Βρα­βείο «Λένιν» για την Ειρήνη.

Πέθα­νε στις 16 Δεκέμ­βρη 1974, πλή­ρης ημε­ρών και έργου.

Ο Μαυ­ρο­θα­λασ­σί­της Κώστας Βάρ­να­λης απο­κτά τον δικό του ανδριά­ντα στη γενέ­τει­ρά του

Όσο θα υπάρ­χουν και θα πυκνώ­νουν τα κοι­νω­νι­κά σκο­τά­δια, η Τέχνη του Βάρ­να­λη όλο και περισ­σό­τε­ρο θα φεγ­γο­βο­λά. Για­τί ο Βάρ­να­λης από τους ελά­χι­στους στη λογο­τε­χνία μας φωτί­ζει με τόση καθα­ρό­τη­τα και αισθη­τι­κή δύνα­μη τους ιστο­ρι­κούς νόμους που πρέ­πει να ακο­λου­θή­σου­με, για να μπο­ρέ­σου­με κάπο­τε να χαρού­με τις ομορ­φά­δες της ζωής και της πλά­σης. Η πει­θαρ­χία στους αστι­κούς νόμους, στους νόμους των αδι­κη­τών, μας λέει, είναι αδυ­να­μία των αδι­κη­μέ­νων. Εκεί που πρέ­πει πραγ­μα­τι­κά να πει­θαρ­χή­σου­με δεν είναι στους νόμους που φτιά­χνουν για να προ­στα­τέ­ψουν το συμ­φέ­ρον τους οι ισχυ­ροί του πλού­του, αλλά σε αυτούς που λει­τουρ­γούν αντι­κει­με­νι­κά και που μόνο μ’ αυτούς μπο­ρεί να προ­χω­ρή­σει μπρο­στά η ανθρώ­πι­νη κοι­νω­νία. Και ο θεμε­λια­κός ανά­με­σά τους νόμος είναι η ανα­γκαιό­τη­τα του σοσια­λι­σμού, που για να μας πεί­σει να τον ακο­λου­θή­σου­με ο Βάρ­να­λης «ξόδε­ψε» όλη τη δύνα­μη της σκέ­ψης και του ταλέ­ντου του.