ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: Σε νέα φάση όξυνσης οι ανταγωνισμοί για τη διαχείριση

Η επανεμφάνιση της European Super League, 
έπειτα από την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, 
οδήγησε σε νέες αντιμαχίες με την UEFA 
για ρόλο στην «πίτα» των κερδών

Συγκε­κρι­μέ­να, το Ευρω­παϊ­κό Δικα­στή­ριο έκα­νε δεκτή την προ­σφυ­γή της εται­ρεί­ας Α22, που εκπρο­σω­πεί τα συμ­φέ­ρο­ντα των επα­να­πο­μει­νά­ντων μελών της ESL, κρί­νο­ντας ως κατα­χρη­στι­κή την πρω­το­κα­θε­δρία των UEFA — FIFA στον χώρο του ποδο­σφαί­ρου και τη δυνα­τό­τη­τά τους να επι­βάλ­λουν κυρώ­σεις στις ομά­δες. Ως εκ τού­του, σύμ­φω­να με το Δικα­στή­ριο θεω­ρού­νται παρά­νο­μες και αντί­θε­τες με τους νόμους της ΕΕ οι κυρώ­σεις με τις οποί­ες απει­λή­θη­καν οι ομά­δες που θα δήλω­ναν συμ­με­το­χή στην προ τριε­τί­ας προ­σπά­θεια της ESL για τη δημιουρ­γία ευρω­παϊ­κής διορ­γά­νω­σης έξω από τον έλεγ­χο της UEFA. Το εγχεί­ρη­μα εκεί­νο σε πρώ­τη φάση είχε …στε­φθεί με πλή­ρη απο­τυ­χία, μπρο­στά στις απει­λές για σοβα­ρές κυρώ­σεις από την UEFA, αλλά και στις γενι­κό­τε­ρες αντι­δρά­σεις, που έφτα­σαν μέχρι και σε επί­πε­δο ηγε­σί­ας της ΕΕ και των ευρω­παϊ­κών κυβερ­νή­σε­ων, που τάχθη­καν ανοι­χτά υπέρ της Ευρω­παϊ­κής Συνο­μο­σπον­δί­ας. Αντι­δρά­σεις υπήρ­ξαν και από πλευ­ράς φιλά­θλων απα­ντα­χού στην Ευρώ­πη, κυρί­ως για το γεγο­νός ότι οι σχε­δια­σμοί της ESL περι­λάμ­βα­ναν τη δημιουρ­γία μιας κλει­στής λίγκας, με τη συμ­με­το­χή ορι­σμέ­νων από τους ισχυ­ρό­τε­ρους ποδο­σφαι­ρι­κούς συλ­λό­γους της Ευρώπης.

Πέρα από μια μερι­κή δικαί­ω­ση, η από­φα­ση του Ευρω­παϊ­κού Δικα­στη­ρί­ου ουσια­στι­κά δεν κρί­νει το αν η ESL έχει το δικαί­ω­μα δημιουρ­γί­ας ξεχω­ρι­στής Λίγκας, το πόρι­σμα όμως ότι UEFA και FIFA με τις τακτι­κές τους παρα­βιά­ζουν τους νόμους περί αντα­γω­νι­σμού μπο­ρεί κάλ­λι­στα να θεω­ρη­θεί ότι ανοί­γει τον δρό­μο για περαι­τέ­ρω εξε­λί­ξεις. Σε κάθε περί­πτω­ση, όλα δεί­χνουν ότι έπει­τα και από τις τελευ­ταί­ες εξε­λί­ξεις το «τσε­κού­ρι του πολέ­μου» στο …«Ελ Ντο­ρά­ντο» του ευρω­παϊ­κού ποδο­σφαί­ρου έχει ξεθα­φτεί από την UEFA και την ΕSL.

ΕSL:
Με κρυφό «χαρτί» τις αλλαγές στο πρότζεκτ

Η από­φα­ση του Ευρω­παϊ­κού Δικα­στη­ρί­ου έδω­σε το έναυ­σμα για πανη­γυ­ρι­σμούς από πλευ­ράς ESL, με τους ισχυ­ρούς άνδρες των ομά­δων — μελών της, Φλο­ρε­ντί­νο Πέρεθ (Ρεάλ Μαδρί­της), Τζουάν Λαπόρ­τα (Μπαρ­τσε­λό­να) και Αντρέα Ανιέ­λι (Γιου­βέ­ντους), να κάνουν λόγο για «νέα επο­χή» στο ευρω­παϊ­κό ποδόσφαιρο.

Εκεί­νο όμως που προ­κά­λε­σε τη μεγα­λύ­τε­ρη αίσθη­ση ήταν η παρου­σί­α­ση των νέων σχε­δια­σμών της ΕSL, που σαν έτοι­μοι από και­ρό ήρθαν στην επι­φά­νεια λίγες ώρες μετά την ανα­κοί­νω­ση της από­φα­σης, και αφού κατα­λά­για­σε ο κουρ­νια­χτός των πρώ­των αντι­δρά­σε­ων από την αντί­πα­λη πλευ­ρά. Στο πλαί­σιο του ανα­θε­ω­ρη­μέ­νου πρό­τζεκτ, απ’ ό,τι φαί­νε­ται έχει εγκα­τα­λει­φθεί από τους συντε­λε­στές της ESL η ιδέα της κλει­στής Λίγκας, που στην πρώ­τη από­πει­ρα προ­κά­λε­σε σφο­δρές αντι­δρά­σεις στις τάξεις των φιλά­θλων, με απο­τέ­λε­σμα να χαθεί το — απα­ραί­τη­το για το επι­κοι­νω­νια­κό κομ­μά­τι του εγχει­ρή­μα­τος — λαϊ­κό έρει­σμα των «νέων ιδεών».

Η νέα μορ­φή του πρό­τζεκτ λοι­πόν παρου­σιά­ζε­ται ως πιο «μαζι­κή» και «ανοι­χτή»: Η ΕSL σχε­διά­ζει τη δημιουρ­γία τριών κατη­γο­ριών (Star League, Gold League, Blue League) με τη συμ­με­το­χή 64 ομά­δων από όλη την Ευρώ­πη (από 16 στις δύο πρώ­τες κατη­γο­ρί­ες και 32 στην τρί­τη), που η κατα­νο­μή τους θα καθο­ρί­ζε­ται από τη θέση στην οποία θα τερ­μα­τί­ζει κάθε ομά­δα στο εθνι­κό της πρω­τά­θλη­μα. Είναι εμφα­νώς το «χαρ­τί» που παί­ζει η ESL στην προ­σπά­θειά της να αλλά­ξει το σε βάρος της κλί­μα από την προη­γού­με­νη προ­σπά­θεια, όταν έδει­ξε να μη λαμ­βά­νει υπό­ψη ούτε τα πρω­τα­θλή­μα­τα ούτε τις Λίγκες — διορ­γα­νώ­τριες αρχές τους.

Οι προ­τει­νό­με­νες τρεις κατη­γο­ρί­ες θα συν­δέ­ο­νται μετα­ξύ τους με το σύστη­μα του προ­βι­βα­σμού — υπο­βι­βα­σμού. Συγκε­κρι­μέ­να, προ­βλέ­πε­ται από την πρώ­τη κατη­γο­ρία να υπο­βι­βά­ζο­νται δύο ομά­δες και να προ­βι­βά­ζο­νται ισά­ριθ­μες από τη δεύ­τε­ρη, ενώ το ίδιο θα ισχύ­ει για τη δεύ­τε­ρη και την τρί­τη κατη­γο­ρία. Οσον αφο­ρά την τελευ­ταία, οι 32 θέσεις σε αυτή θα καθο­ρί­ζο­νται κάθε χρο­νιά από την παρου­σία των ομά­δων στα εθνι­κά τους πρω­τα­θλή­μα­τα — δηλα­δή δεν θα υπάρ­χουν «κλει­δω­μέ­νες» συμ­με­το­χές από την προη­γού­με­νη χρο­νιά, όπως στις άλλες κατη­γο­ρί­ες. Οι ομά­δες κάθε κατη­γο­ρί­ας θα χωρί­ζο­νται σε ομί­λους των 8 και θα δίνουν αγώ­νες εντός και εκτός έδρας. Μετά τη φάση των ομί­λων θα αρχί­ζουν τα νοκ άουτ παι­χνί­δια, μέχρι τον τελι­κό της κάθε κατηγορίας.

Είναι εμφα­νής από τους παρα­πά­νω σχε­δια­σμούς η προ­σπά­θεια των συντε­λε­στών της ESL να παρου­σιά­σουν το νέο εγχεί­ρη­μα ως ένα πανευ­ρω­παϊ­κό πρω­τά­θλη­μα, ανοι­χτό σε όλους για συμ­με­το­χή, άλλο τόσο εμφα­νής όμως είναι η πρό­θε­ση για δημιουρ­γία ποδο­σφαι­ρι­κών «προ­ϊ­ό­ντων» που θα αφο­ρούν μια ελίτ ομά­δων, του­λά­χι­στον σε ό,τι αφο­ρά τις δύο πρώ­τες κατη­γο­ρί­ες (μικρό­τε­ρος αριθ­μός συμ­με­τε­χου­σών ομά­δων, άνο­δος και υπο­βι­βα­σμός μόλις δύο ομά­δων κ.λπ.).

UEFA:
Με όπλο την πολιτική στήριξη

Στην UEFA, από την άλλη, έγι­νε προ­σπά­θεια να κρα­τη­θούν χαμη­λοί τόνοι μετά τις εξε­λί­ξεις, δεν γινό­ταν όμως να κρυ­φτεί μια κάποια ανα­στά­τω­ση στα υψη­λά κλι­μά­κια της διοί­κη­σης του ευρω­παϊ­κού ποδο­σφαί­ρου. Αλλω­στε, τα νέα δεδο­μέ­να ήρθαν στο «παρά 1» των αλλα­γών που έχουν προ­γραμ­μα­τι­στεί να εφαρ­μο­στούν στις ευρω­παϊ­κές διορ­γα­νώ­σεις ήδη από τη σεζόν 2024 — 2025 και οι οποί­ες απο­φα­σί­στη­καν από την UEFA, μετα­ξύ άλλων, στο πλαί­σιο της προ­σπά­θειάς της να ικα­νο­ποι­η­θούν τα «θέλω» των ισχυ­ρών του ευρω­παϊ­κού ποδο­σφαί­ρου και να έχει «το κεφά­λι της ήσυ­χο» από μελ­λο­ντι­κές διε­νέ­ξεις, κυρί­ως δε από τάσεις «από­σχι­σης».

Και πράγ­μα­τι οι αλλα­γές, με τις υπο­σχέ­σεις για ακό­μα μεγα­λύ­τε­ρα κέρ­δη οι οποί­ες τις συνο­δεύ­ουν, έφε­ραν την ικα­νο­ποί­η­ση των ισχυ­ρών, περιο­ρί­ζο­ντας σε έναν βαθ­μό το «άγχος» της Ευρω­παϊ­κής Συνο­μο­σπον­δί­ας για το τι μέλ­λει γενέ­σθαι. Είναι χαρα­κτη­ρι­στι­κό ότι ομά­δες που έχουν υπάρ­ξει μέλη της ESL, όπως η Ατλέ­τι­κο Μαδρί­της και η Μάν­τσε­στερ Σίτι, όπως και άλλες που περι­λαμ­βά­νο­νται στις ισχυ­ρές της Ευρώ­πης (π.χ. η Παρί Σεν Ζερ­μέν), έσπευ­σαν να δηλώ­σουν την αντί­θε­σή τους στα νέα σχέ­δια της ESL.

Ο μεγα­λύ­τε­ρος «σύμ­μα­χος» της UEFA στην αντι­πα­ρά­θε­ση με την ESL, όμως, όπως και τρία χρό­νια πριν, εμφα­νί­ζε­ται να είναι οι ευρω­παϊ­κές κυβερ­νή­σεις (συνο­λι­κά η ΕΕ): Για τους δικούς τους λόγους, έδω­σαν πλή­ρη πολι­τι­κή στή­ρι­ξη στην UEFA, προ­κρί­νο­ντάς την ως τον μονα­δι­κό φορέα και δια­χει­ρι­στή του ποδο­σφαι­ρι­κού «προ­ϊ­ό­ντος» στη Γηραιά Ηπειρο.

Είναι χαρα­κτη­ρι­στι­κή η άμε­ση αντί­δρα­ση της βρε­τα­νι­κής κυβέρ­νη­σης στην από­φα­ση του Ευρω­παϊ­κού Δικα­στη­ρί­ου υπέρ της ESL, με στε­λέ­χη της να ξεκα­θα­ρί­ζουν ότι όποια αγγλι­κή ομά­δα δηλώ­σει υπο­στή­ρι­ξη προς την ESL θα υπο­στεί κυρώ­σεις. Ακο­λού­θη­σε η διορ­γα­νώ­τρια αρχή του αγγλι­κού πρω­τα­θλή­μα­τος της πρώ­της κατη­γο­ρί­ας, Premier League, η οποία ξεκα­θά­ρι­σε ότι απορ­ρί­πτει τα νέα σχέ­δια, ενώ στο ίδιο μήκος κύμα­τος φρό­ντι­σαν να κινη­θούν μέσα από τις επί­ση­μες ανα­κοι­νώ­σεις τους και μια σει­ρά αγγλι­κές ομά­δες, ιδιαί­τε­ρα αυτές που είχαν βρε­θεί στο αντί­πα­λο στρα­τό­πε­δο πριν τρία χρό­νια (Λίβερ­πουλ, Μάν­τσε­στερ Σίτι, Αρσεναλ).

Αντί­στοι­χες ήταν οι κινή­σεις της γαλ­λι­κής κυβέρ­νη­σης (εκ των βασι­κών στη­ριγ­μά­των της UEFA το 2021), με την υπουρ­γό Αθλη­τι­σμού, Αμε­λί Ουντεά — Καστε­ρά, σε μακρο­σκε­λή της ανάρ­τη­ση στο «Χ» (πρώ­ην Twitter), να δια­τυ­πώ­νει την άπο­ψη ότι η ESL απει­λεί όλους τους γαλ­λι­κούς συλ­λό­γους, επαγ­γελ­μα­τι­κούς και ερα­σι­τε­χνι­κούς, και ότι το πρό­τζεκτ της έρχε­ται σε αντί­θε­ση «με τις αξί­ες που δια­τη­ρεί η Γαλ­λία για τον επαγ­γελ­μα­τι­κό αθλη­τι­σμό σε εθνι­κή και ευρω­παϊ­κή κλί­μα­κα». Υπέρ της UEFA έχουν ταχθεί μέχρι στιγ­μής και πολ­λές ακό­μα ποδο­σφαι­ρι­κές ευρω­παϊ­κές Λίγκες, όπως η ισπα­νι­κή, η ιτα­λι­κή κ.ά.