ΗΠΑ: Οι φοιτητές ζητούν τέλος του πολέμου και «ελεύθερη Παλαιστίνη» — Η καταστολή δεν κάμπτει το κίνημα

Απ’ άκρη σ’ άκρη τα πανε­πι­στή­μια των ΗΠΑ σαρώ­νει ο αγώ­νας ενά­ντια στην γενο­κτο­νία του παλαι­στι­νια­κού λαού, αντί­θε­σης στο κρά­τος δολο­φό­νο Ισρα­ήλ και στην κυβέρ­νη­ση των Δημο­κρα­τι­κών του Μπάι­ντεν που του κάνει πλά­τες, ενά­ντια στη συνερ­γα­σία των ιδρυ­μά­των τους με το κρά­τος του Ισραήλ.

Του­λά­χι­στον 40 καμπς υπέρ της Παλαι­στί­νης έχουν δημιουρ­γη­θεί σε πανε­πι­στη­μιου­πό­λεις των Ηνω­μέ­νων Πολι­τειών, που παρα­μέ­νουν σε ανα­βρα­σμό παρά το όργιο κατα­στο­λής. Σήμε­ρα εκα­το­ντά­δες φοι­τη­τές στο New York University με συν­θή­μα­τα όπως «ζήτω η ελεύ­θε­ρη Παλαι­στί­νη» και «η αντί­στα­ση είναι δίκαιη, όταν οι λαοί βρί­σκο­νται υπό κατο­χή» έστει­λαν και από εκεί, από τις εγκα­τα­στά­σεις του πανε­πι­στη­μί­ου, δυνα­τά το μήνυ­μα αλληλεγγύης.

Η αστυ­νο­μία προ­χώ­ρη­σε στις προ­σα­γω­γές περί­που 100 ανθρώ­πων μετα­ξύ φιλο­πα­λαι­στι­νια­κών δια­δη­λω­τών στο πανε­πι­στή­μιο της Βοστώ­νης Northeastern University, ενώ περισ­σό­τε­ροι από 20 τέθη­καν υπό κρά­τη­ση στο Πανε­πι­στή­μιο του Οχάιο.

Οι δια­δη­λώ­σεις κατά του πολέ­μου που διε­ξά­γει το Ισρα­ήλ κατά της Χαμάς ξεκί­νη­σαν στις αρχές του μήνα στο αμε­ρι­κα­νι­κό πανε­πι­στή­μιο Columbia και εξα­πλώ­θη­καν σε πανε­πι­στη­μιου­πό­λεις ανά τη χώρα.

Συνι­στούν σοβα­ρή πρό­κλη­ση στη διοί­κη­ση των αμε­ρι­κα­νι­κών πανε­πι­στη­μί­ων που προ­σπα­θεί να εξι­σορ­ρο­πή­σει τη δέσμευ­ση των ιδρυ­μά­των για ελεύ­θε­ρη έκφρα­ση με τα παρά­πο­να ότι οι δια­δη­λώ­σεις έχουν ξεπε­ρά­σει τα όρια.

Το τελευ­ταίο 24ωρο μαζι­κές συλ­λή­ψεις μελών του φοι­τη­τι­κού κινή­μα­τος προ­στέ­θη­καν στις εκα­το­ντά­δες άλλες των νέων, που απαι­τούν την κατά­παυ­ση του πυρός στη Γάζα και την απο­σύν­δε­ση των ιδρυ­μά­των τους από εται­ρεί­ες, που έχουν δεσμούς με το Ισρα­ήλ, εκα­το­ντά­δες φοι­τη­τές και εξω­τε­ρι­κοί δια­δη­λω­τές συνε­λή­φθη­σαν και υπήρ­ξαν ορι­σμέ­νες σφο­δρές συγκρού­σεις με την αστυνομία.

Το Κολούμπια ήταν μόνο η αρχή

Οι κινη­το­ποι­ή­σεις πυρο­δο­τή­θη­καν χάρη στους μπρο­στά­ρη­δες του Κολούμπια.

Νωρίς το πρωί της προη­γού­με­νης Πέμ­πτης (18 Απρι­λί­ου) οι φοι­τη­τές του Columbia έστη­σαν μία σκη­νή στην πανε­πι­στη­μιού­πο­λη ως ένδει­ξη αλλη­λεγ­γύ­ης προς τους Παλαι­στι­νί­ους και εκδή­λω­ση δια­μαρ­τυ­ρί­ας απέ­να­ντι στις ενέρ­γειες του Ισρα­ήλ στον πόλε­μο στη Γάζα. Το αίτη­μά τους: το πανε­πι­στή­μιο θα πρέ­πει να δια­κό­ψει κάθε οικο­νο­μι­κό δεσμό με το Ισρα­ήλ. Χωρίς ιδιαί­τε­ρους δισταγ­μούς η διοί­κη­ση του πανε­πι­στη­μί­ου κάλε­σε την αστυ­νο­μία.

Λίγες μόνο ώρες αργό­τε­ρα η Αστυ­νο­μία της Νέας Υόρ­κης (NYPD) είχε εκκε­νώ­σει τον χώρο και είχε προ­χω­ρή­σει σε περισ­σό­τε­ρες από 100 συλ­λή­ψεις ενώ εκσφεν­δο­νί­στη­καν και μερι­κά μπου­κά­λια και καρέ­κλες. Όμως η αστυ­νο­μι­κή επι­χεί­ρη­ση κατά­φε­ρε μονά­χα να εντεί­νει τις δια­μαρ­τυ­ρί­ες. Τόσο στη Νέα Υόρ­κη όσο και σε άλλα πανε­πι­στή­μια της χώρας δημιουρ­γού­νται νέα, μεγα­λύ­τε­ρα κινή­μα­τα δια­μαρ­τυ­ρί­ας. Στο Columbia στή­θη­καν πολύ περισ­σό­τε­ρες σκη­νές και τα διά ζώσης μαθή­μα­τα ακυ­ρώ­θη­καν για λόγους ασφαλείας.

Μετα­ξύ των δια­δη­λω­τών είναι και η Κάθριν, η οποία σπου­δά­ζει Διε­θνείς Σχέ­σεις με ειδί­κευ­ση στη Μέση Ανα­το­λή. Η 26χρονη ήταν μετα­ξύ εκεί­νων που είχαν συλ­λη­φθεί και εν συνε­χεία απο­βλή­θη­κε από το πανε­πι­στή­μιο. Η ίδια ανα­φέ­ρει πως είχε δεχθεί επι­θέ­σεις κατά τη διάρ­κεια δια­δη­λώ­σε­ων τους προη­γού­με­νους μήνες και πως «το πανε­πι­στή­μιο δεν κάνει τίπο­τα για την αντι­με­τώ­πι­ση τέτοιων φαι­νο­μέ­νων βίας ενα­ντί­ον μας, αλλά αντι­θέ­τως μας επι­κρί­νει που πιά­νου­με χώρο με τις σκη­νές σαν να πρό­κει­ται για κάτι τρο­με­ρό ή εντε­λώς ανάρ­μο­στο». Για την Κάθριν, η διά της βίας σύλ­λη­ψη 100 ειρη­νι­κών φοι­τη­τών είναι απα­ρά­δε­κτη. Και σε αυτό φαί­νε­ται να συμ­φω­νούν και πολ­λοί άλλοι, όπως και αρκε­τοί καθη­γη­τές που τάσ­σο­νται στο πλευ­ρό των φοιτητών.

Μια πρό­τα­ση μομ­φής για την πρό­ε­δρο του Columbia απέ­τυ­χε αλλά η σύγκλη­τος τώρα ζητά έρευ­να για την ηγε­σία της διοίκησης.

Το σχε­τι­κό ψήφι­σμα εγκρί­θη­κε με ψήφους 62 ένα­ντι 14, σύμ­φω­να με τους New York Times, και η Σαφίκ ελέγ­χε­ται εξο­νυ­χι­στι­κά μετά την από­φα­ση της περα­σμέ­νης εβδο­μά­δας να καλέ­σει την αστυ­νο­μία της Νέας Υόρ­κης στην πανε­πι­στη­μιού­πο­λη και να τους εξου­σιο­δο­τή­σει να δια­λύ­σουν τους φοιτητές.

Την ίδια ώρα η Σαφικ καλού­νταν να δώσει εξη­γή­σεις στο Κογκρέ­σο σχε­τι­κά με τα περί αντι­ση­μι­τι­σμού στην πανε­πι­στη­μιού­πο­λη και τον τρό­πο με τον οποίο αντι­με­τω­πί­ζει τις αντι­δρά­σεις κατά του Ισρα­ήλ. Η ίδια υπε­ρα­σπί­στη­κε τις ενέρ­γειες στις οποί­ες είχε ήδη προ­βεί. Οι φοι­τη­τές, είπε, «έλα­βαν το μήνυ­μα ότι οι παρα­βιά­σεις των πολι­τι­κών μας θα έχουν συνέπειες».

Το επό­με­νο από­γευ­μα έλα­βε μια από­φα­ση που θα έβα­ζε φωτιά σε κολέ­για ανά τις ΗΠΑ. Οι φοι­τη­τές στην πανε­πι­στη­μιού­πο­λη αρνή­θη­καν να φύγουν. Για εκεί­νη είχαν δημιουρ­γή­σει ένα «ενο­χλη­τι­κό και εκφο­βι­στι­κό περι­βάλ­λον» για πολ­λούς από τους συμ­φοι­τη­τές τους. Και κάλε­σε την αστυ­νο­μία με τους αστυ­νο­μι­κούς του μεγα­λύ­τε­ρου Α.Τ. των ΗΠΑ, να προ­χω­ρούν σε μαζι­κές συλ­λή­ψεις για πρώ­τη φορά μετά τις δια­δη­λώ­σεις κατά του πολέ­μου του Βιετ­νάμ, πριν από πέντε και πλέ­ον δεκα­ε­τί­ες. «Ήταν ένα σοκ για όλους μας», δήλω­σε η Rashida Mustafa, διδα­κτο­ρι­κή φοι­τή­τρια στο Κολού­μπια. «Ήμουν δύσπι­στη. Αλλά το ένιω­σα σαν ένα κάλε­σμα για δράση».

Σύμ­φω­να με την D, όποιος έχει επι­σκε­φτεί προ­σφά­τως τον χώρο όπου γίνο­νται οι κινη­το­ποι­ή­σεις, θα εκπλα­γεί από τις περι­γρα­φές ορι­σμέ­νων αμε­ρι­κα­νι­κών μέσων ενη­μέ­ρω­σης και πολι­τι­κών, σύμ­φω­να με τις οποί­ες η πανε­πι­στη­μιού­πο­λη έχει μετα­τρα­πεί σε έναν χώρο βιαιο­πρα­γιών και εξτρε­μι­στι­κών δρά­σε­ων. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα η κατά­στα­ση είναι πολύ πιο ειρη­νι­κή, οι περισ­σό­τε­ροι φοι­τη­τές συνε­χί­ζουν την καθη­με­ρι­νό­τη­τά τους, παί­ζουν μπά­λα στο γκα­ζόν, μελε­τούν για τις εξε­τά­σεις τους ή δια­βά­ζουν κάποιο βιβλίο, χορεύ­ουν, τρα­γου­δά­νε ή μαγει­ρεύ­ουν. Και μετα­ξύ των φοι­τη­τών που επι­κρί­νουν το Ισρα­ήλ είναι μάλι­στα και ορι­σμέ­νοι Εβραίοι.

Η οργή των φοι­τη­τών ξέσπα­σε άμε­σα. Μέχρι την επό­με­νη μέρα, ένας άλλος καταυ­λι­σμός δια­μαρ­τυ­ρί­ας είχε δημιουρ­γη­θεί σε άλλο γκα­ζόν, λίγα μόλις μέτρα μακριά. Ήταν πολύ μεγα­λύ­τε­ρος από την πρώ­το και εμπλου­τί­στη­κε με δωρε­άν τρό­φι­μα, ζωντα­νές παρα­στά­σεις και ομά­δα ασφα­λεί­ας για περι­φρού­ρη­ση στην πύλη.

Γέιλ, Ουάσινγκτον, Τέξας…

Μια μέρα μετά ακό­μα ένα καμπ στή­θη­κε λίγο περισ­σό­τε­ρο από 110 χιλιό­με­τρα μακριά, στο Γέιλ στο Κονέ­κτι­κατ. Μέχρι τα μέσα της εβδο­μά­δας κινη­το­ποι­ή­σεις λάμ­βα­ναν χώρα σε δεκά­δες πανε­πι­στη­μιου­πό­λεις και επε­κτά­θη­καν μέχρι το Σαββατοκύριακο.

H αστυ­νο­μία έφτα­σε ξημε­ρώ­μα­τα της 22ας Απρι­λί­ου στο Γέιλ, την ώρα που πολ­λοί φοι­τη­τές κοι­μό­ντου­σαν. Σχε­δόν 50 φοι­τη­τές συνε­λή­φθη­σαν αφού αρνή­θη­καν να φύγουν. «Ήρθαν πολύ γρή­γο­ρα και χωρίς καμία προει­δο­ποί­η­σε» είπε ο φοι­τη­τής νομι­κής στο BBC κατα­δι­κά­ζο­ντας την κλή­ση των αστυ­νο­μι­κών στο πανε­πι­στή­μιο, παρά το γεγο­νός ότι δια­μαρ­τύ­ρο­νταν ειρηνικά.

Η κατα­στο­λή του κινή­μα­τος έχει εγεί­ρει σφο­δρές αντι­δρά­σεις για τη στά­ση των διοι­κή­σε­ων των εκπαι­δευ­τι­κών ιδρυ­μά­των ελίτ, καθώς οι φοι­τη­τές δεν ζητούν τίπο­τα παρά­λο­γο από τους διευ­θυ­ντές: να στα­μα­τή­σουν τα κεφά­λαια από εται­ρεί­ες, που συν­δέ­ο­νται με τον πόλε­μο, να δια­κό­ψουν τους δεσμούς με ισραη­λι­νά ακα­δη­μαϊ­κά ιδρύ­μα­τα και να ζητή­σουν επί­ση­μα κατά­παυ­ση του πυρός.

Στο αστυ­νο­μι­κοί ‑μερι­κοί έφιπ­ποι- στα­μά­τη­σαν την περα­σμέ­νη Τετάρ­τη εκα­το­ντά­δες φοι­τη­τές που κατέ­λα­βαν ένα πανε­πι­στη­μια­κό γκα­ζόν. Ουά­σινγ­κτον και Καλι­φόρ­νια είναι ορι­σμέ­νες μόνο από τις περιο­χές που μπή­καν στον χορό των κινητοποιήσεων.

Δια­χω­ρί­ζουν τη στά­ση τους από τον αντισημιτισμό

Στο μετα­ξύ Εβραί­οι φοι­τη­τές και καθη­γη­τές φοβού­νται για την ασφά­λειά τους. Σε συνε­ντεύ­ξεις αυτή την εβδο­μά­δα Εβραί­οι σε διά­φο­ρα πανε­πι­στή­μια μίλη­σαν για περι­στα­τι­κά που τους έκα­ναν να αισθά­νο­νται άβο­λα, από συν­θή­μα­τα και πλα­κάτ που υπο­στή­ρι­ζαν τη Χαμάς, μέχρι σωμα­τι­κές συμπλο­κές και απειλές.

Πολ­λοί δια­δη­λω­τές προ­σπά­θη­σαν να απο­στα­σιο­ποι­η­θούν από τα αντι­ση­μι­τι­κά περι­στα­τι­κά και σε ορι­σμέ­νες περι­πτώ­σεις κατη­γό­ρη­σαν εξω­τε­ρι­κούς ταρα­ξί­ες. Άλλω­στε, πολ­λοί Εβραί­οι συμ­με­τέ­χουν στις διαμαρτυρίες.

Κι ενώ οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις μετα­ξύ των ιδρυ­μά­των και των φοι­τη­τών συνε­χί­ζο­νται, πολ­λοί δια­δη­λω­τές — και αλλη­λέγ­γυοι στον αγώ­να τους- είναι πεπει­σμέ­νοι ότι η σκλη­ρή αστυ­νο­μι­κή στρα­τη­γι­κή δεν θα κάμ­ψει το κίνη­μα αλλά θα βοη­θή­σει την ανά­πτυ­ξή του.

Για ορι­σμέ­νους παρα­τη­ρη­τές, οι δια­μαρ­τυ­ρί­ες παρα­πέ­μπουν στη δεκα­ε­τία του 1960 και στις δια­δη­λώ­σεις κατά της εμπλο­κής των ΗΠΑ στον πόλε­μο του Βιετ­νάμ. Η Marianne Hirsch, καθη­γή­τρια του Κολού­μπια που συμ­με­τεί­χε τότε στις δια­μαρ­τυ­ρί­ες, δήλω­σε στους δημο­σιο­γρά­φους η κατά­στα­ση στη Γάζα θα πρέ­πει να κατα­στή­σει “αδύ­να­τη τη συνέ­χι­ση των συνη­θι­σμέ­νων δραστηριοτήτων”.

Το κύμα δια­δη­λώ­σε­ων έρχε­ται σε μια πολι­τι­κά αγχω­τι­κή περί­ο­δο για τον Τζο Μπάι­ντεν, ο οποί­ος έχει επι­κρι­θεί από ορι­σμέ­νους για την υπο­στή­ρι­ξη του Ισρα­ήλ από τη χώρα του, καθώς διε­ξά­γει εκστρα­τεία επανεκλογής.

Ορι­σμέ­νοι Δημο­κρα­τι­κοί φοβού­νται ότι χιλιά­δες δια­δη­λω­τές θα κατα­κλύ­σουν το εθνι­κό συνέ­δριο του καλο­και­ριού στο Σικά­γο, όπου το κόμ­μα θα τον ανα­δεί­ξει επί­ση­μα υπο­ψή­φιο πρό­ε­δρο. Το συνέ­δριο του 1968, επί­σης στο Σικά­γο, επι­σκιά­στη­κε από τις αντι­πο­λε­μι­κές διαδηλώσεις.

Ο Αχμάντ Χασάν, από­φοι­τος του USC, εκτι­μά πως οι φοι­τη­τι­κές δια­μαρ­τυ­ρί­ες θα έχουν ευρύ­τε­ρο αντί­κτυ­πο στις ΗΠΑ. «Πάντα ενα­πό­κει­το στους φοι­τη­τές να πουν στους ανθρώ­πους ότι αυτό δεν είναι σωστό», είπε, «ότι δεν θα το ανε­χτού­με αυτό».

Ν. Λαπα­θιώ­της, Οι νικη­μέ­νοι της ζωής – Ποιήματα