Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

 Σαν σήμερα 15 Ιανουαρίου — Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία

 Σαν σήμε­ρα 15 Ιανουα­ρί­ου - Μια ματιά στην ιστο­ρία του τόπου και του κόσμου. Γεγο­νό­τα και πρό­σω­πα που έμει­ναν στην ιστο­ρία και δεν πρέ­πει να ξεχά­σου­με 

588 π.Χ. Ο Ναβου­χο­δο­νό­σορ Β’ της Βαβυ­λώ­νας ξεκι­νά την πολιορ­κία της Ιερου­σα­λήμ. Θα την κατα­λά­βει στις 18 Ιου­λί­ου 586 π.Χ. και θα την καταστρέψει.

1559 Η Ελι­σά­βετ Α’ στέ­φε­ται βασί­λισ­σα της Αγγλί­ας στο αβα­είο του Γουέστμινστερ.

1622 Γεν­νή­θη­κε ο Γάλ­λος συγ­γρα­φέ­ας, Ζαν Μπα­τίστ Ποκε­λέν, γνω­στό­τε­ρος ως Μολιέ­ρος (“Δον Ζουάν”, “Ο κατά φαντα­σία ασθε­νής”, “Ταρ­τού­φος”, “Αρχο­ντο­χω­ριά­της”)

molieros

1759 Εγκαι­νιά­ζε­ται το Βρε­τα­νι­κό Μου­σείο, το αρχαιό­τε­ρο του κόσμου.

1784 Γεν­νή­θη­κε ο διδά­σκα­λος του Γένους, δια­φω­τι­στής, αγω­νι­στής της Ελλη­νι­κής Επα­νά­στα­σης, λόγιος, κλη­ρι­κός και πρω­το­πό­ρος δημο­σιο­γρά­φος, Θεό­κλη­τος Φαρμακίδης

1809 Γεν­νή­θη­κε ο Γάλ­λος συγ­γρα­φέ­ας και πολι­τι­κός, που από πολ­λούς θεω­ρεί­ται ο πατέ­ρας του αναρ­χι­σμού, Πιερ Ζοζέφ Πρου­ντόν. Οι Μαρξ & Ενγκελς άσκη­σαν σοβα­ρή κρι­τι­κή στις φιλο­σο­φι­κές — ιδε­α­λι­στι­κές θέσεις του Πρου­ντόν, που ουσια­στι­κά θεο­ποιού­σε το άτο­μο και την από­λυ­τη ελευ­θε­ρία του, την ατο­μι­κή ιδιο­κτη­σία (βλ. ενδει­κτι­κά στο έργο του Κ. Μαρξ «Η αθλιό­τη­τα της Φιλοσοφίας»).

1820 Ο Ιωάν­νης Καπο­δί­στριας, εκτι­μώ­ντας ότι μπο­ρεί να προ­σφέ­ρει περισ­σό­τε­ρα στον Αγώ­να από τη θέση του Υπουρ­γού Εξω­τε­ρι­κών του Τσά­ρου δεν απο­δέ­χε­ται την πρό­τα­ση του Εμμα­νου­ήλ Ξάν­θου να ανα­λά­βει την ηγε­σία της Φιλι­κής Εταιρείας

1822 Υπο­γρά­φε­ται η Δια­κή­ρυ­ξη της Α’ Εθνο­συ­νέ­λευ­σης για τους σκο­πούς του Αγώ­να και για την “ανε­ξαρ­τη­σία του έθνους των Ελλή­νων” από τον οθω­μα­νι­κό ζυγό. Συγκρο­τεί­ται η πρώ­τη Επα­να­στα­τι­κή Ελλη­νι­κή Κυβέρ­νη­ση. Πρό­ε­δρος του Νομο­τε­λε­στι­κού εκλέ­γε­ται ο Αλέ­ξαν­δρος Μαυ­ρο­κορ­δά­τος και ο Δημή­τριος Υψη­λά­ντης πρό­ε­δρος του Βουλευτικού.

1822 Η Αϊτή ανα­γνω­ρί­ζει πρώ­τη στον κόσμο την Επα­να­στα­τι­κή Κυβέρ­νη­ση της Ελλάδας.

1823 Στον Άγιο Βλά­σιο Ευρυ­τα­νί­ας ο Γεώρ­γιος Καραϊ­σκά­κης κατα­νι­κά­ει το στρα­τό του Ισμα­ήλ Πασά Πλιά­σα που κατευ­θυ­νό­τα­νε στο Μεσολόγγι.Οι τουρ­καλ­βα­νοί τρέ­πο­νται σε φυγή προς το Αγρί­νιο, εγκα­τα­λεί­πο­ντας 200 νεκρούς και πολ­λά λάφυρα.

1861 Ο Αμε­ρι­κα­νός Ελί­σα Ότις πατε­ντά­ρει τον πρώ­το ατμο­κί­νη­το ανελκυστήρα.

1870 Στις ΗΠΑ, οι Δημο­κρα­τι­κοί επι­λέ­γουν το γαϊ­δου­ρά­κι ως σύμ­βο­λο του κόμ­μα­τός τους.

1878 Συλ­λα­λη­τή­ριο που διορ­γα­νώ­νε­ται στην Αθή­να για την έξο­δο της Ελλά­δας στον πόλε­μο κατά της Τουρ­κί­ας (Ρωσο­τουρ­κι­κός Πόλε­μος) κατα­λή­γει σε αιμα­τη­ρές συγκρού­σεις με την αστυ­νο­μία. Το γεγο­νός αυτό έχει ως απο­τέ­λε­σμα τέσ­σε­ρις νεκρούς δια­δη­λω­τές και πολ­λούς τραυματίες.

1889 Ιδρύ­ε­ται στην Ατλά­ντα των ΗΠΑ, η Coca Cola Company. Προη­γου­μέ­νως είχε την επω­νυ­μία Pemberton Medicine Company

1892 Ο Τζέιμς Νάι­σμιθ δημο­σιεύ­ει τους πρώ­τους κανό­νες του μπά­σκετ σε άρθρο του στην εφη­με­ρί­δα Triangle της Μασαχουσέτης.

1902 Γεν­νή­θη­κε ο κομ­μου­νι­στής Τούρ­κος ποι­η­τής Ναζίμ Χικμέτ

hikmet

1906 Γεν­νή­θη­κε ο Έλλη­νας μεγι­στά­νας, Αρι­στο­τέ­λης Ωνάσης

1908 Γεν­νή­θη­κε ο ουγ­γρο­α­με­ρι­κα­νός πυρη­νι­κός επι­στή­μο­νας, Έντουαρντ Τέλερ, που θεω­ρεί­ται “πατέ­ρας” της βόμ­βας υδρογόνου

1912 Σει­σμοί πλήτ­τουν τη Ζάκυν­θο και την Κεφαλ­λο­νιά, με περί­που 35 νεκρούς και πολ­λούς τραυματίες.

1918 Γεν­νή­θη­κε ο πρό­ε­δρος της Αιγύ­πτου, Γκα­μάλ Αμπ­ντέλ Νάσερ

1919 Δολο­φο­νού­νται στο Βερο­λί­νο οι σοσια­λι­στές επα­να­στά­τες και αρχη­γοί του Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος της Γερ­μα­νί­ας η πολω­νο­ε­βραία κομου­νί­στρια Ρόζα Λού­ξε­μπουργκ και ο Γερ­μα­νός πολι­τι­κός, Καρλ Λίμπ­κνεχτ, ενώ βρί­σκο­νταν υπό κυβερ­νη­τι­κή φρούρηση

roza

1919 Πλημ­μύ­ρα από μελά­σα στη Βοστό­νη. Τερά­στια δεξα­με­νή με 8,6 εκα­τομ­μύ­ρια λίτρα μελά­σας, που προ­ο­ρί­ζο­νταν για ρού­μι, σκά­ει και ένα μεγά­λο κύμα μαύ­ρης μελά­σας χύνε­ται στους δρό­μους. 21 άνθρω­ποι πεθαί­νουν από πνιγ­μό ή ασφυ­ξία, ενώ άλλοι 150 τραυματίζονται.

1919 Ο πια­νί­στας και πολι­τι­κός Ιγκνά­τσε Παντε­ρέφ­σκι γίνε­ται ο πρώ­τος πρω­θυ­πουρ­γός της ανε­ξάρ­τη­της Πολωνίας.

1919 Το Ελλη­νι­κό Εκστρα­τευ­τι­κό Σώμα ανα­χω­ρεί για την Ουκρα­νία προ­κει­μέ­νου να συμ­με­τά­σχει στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή επέμ­βα­ση κατά των επα­να­στα­τη­μέ­νων λαών της Ρωσίας.

ekstrateia oukrania

1921 “Γεν­νιέ­ται” σε ένα παγω­µέ­νο θέα­τρο στο Λιβόρ­νο το Κοµµου­νι­στι­κό Κόµµα Ιταλίας.

1929 Γεν­νή­θη­κε ο Αμε­ρι­κα­νός υπέρ­μα­χος των ανθρω­πί­νων δικαιω­μά­των, βρα­βευ­μέ­νος με Νόμπελ Ειρή­νης, Μάρ­τιν Λού­θερ Κινγκ

martin

1932 Πέθα­νε η πρώ­ην βασί­λισ­σα της Ελλά­δας, Σοφία

1934 Σει­σμός μεγέ­θους 8,4 βαθ­μών της κλί­μα­κας Ρίχτερ συγκλο­νί­ζει την περιο­χή στα σύνο­ρα Ινδί­ας και Νεπάλ. 10.700 νεκροί, ο απολογισμός.

1934 Οι Ιρέν και Φρε­ντε­ρίκ Ζολιό — Κιου­ρί ανα­κα­λύ­πτουν την τεχνη­τή ραδιε­νέρ­γεια, γεγο­νός για το οποίο την επό­με­νη χρο­νιά τιμή­θη­καν με το βρα­βείο Νόμπελ Χημείας.

1936 Υψώ­νε­ται στην Αμε­ρι­κή και συγκε­κρι­μέ­να στο Τολί­ντο του Οχάιο το πρώ­το κτί­ριο στον κόσμο κατα­σκευα­σμέ­νο από γυαλί.

1936 Ιδρύ­ε­ται το Λαϊ­κό Μέτω­πο στην Ισπα­νία από τα κόμ­μα­τα: Κομ­μου­νι­στι­κό, Σοσια­λι­στι­κό, Αρι­στε­ρό-Δημο­κρα­τι­κό, την Γενι­κή Ένω­ση Εργα­τών, τα εργα­τι­κά κόμ­μα­τα της Κατα­λο­νί­ας, τις οργα­νώ­σεις νεο­λαί­ας και τη Δημο­κρα­τι­κή Ένωση.

1939 Συγκρο­τού­νται επι­τρο­πές για τη μετα­φο­ρά των οστών του Ανδρέα Κάλ­βου στη Ζάκυν­θο και την τοπο­θέ­τη­ση προ­το­μής του σε Κέρ­κυ­ρα και Ιθάκη.

1940 Πέθα­νε η Καλ­λιρ­ρόη Παρέν, από τις πρώ­τες Ελλη­νί­δες φεμινίστριες

1943 Ολο­κλη­ρώ­νε­ται το μεγα­λύ­τε­ρο κτί­ριο γρα­φεί­ων στον κόσμο. Πρό­κει­ται για το Πεντά­γω­νο, που απο­τε­λεί την έδρα του αμε­ρι­κα­νι­κού Υπουρ­γεί­ου Άμυνας.

1943 Ο Κόκ­κι­νος Στρα­τός αντε­πι­τί­θε­ται και κατα­τρο­πώ­νει τις δυνά­μεις του Άξο­να στη μάχη του Βορονέζ.

1947 Βρί­σκε­ται κακο­ποι­η­μέ­νο το πτώ­μα της ηθο­ποιού Ελί­ζα­μπεθ Σορτ (“Η μαύ­ρη ντά­λια”) σε πάρ­κο του Λος Άντζελες.

1949 Ο Εθνι­κός Στρα­τός ανα­κα­τα­λαμ­βά­νει τη Νάου­σα, που είχαν κατα­λά­βει για 48 ώρες οι αντάρ­τες του Δημο­κρα­τι­κού Στρατού.

dse maxi naousas

1950 Δημο­ψή­φι­σμα των Ελλή­νων στην Κύπρο διε­ξά­γε­ται από την Εκκλη­σία για την ένω­ση με την Ελλά­δα. Υπέρ της ένω­σης ψηφί­ζει το 95,7%.

1953 Ο Αρι­στο­τέ­λης Ωνά­σης αγο­ρά­ζει το καζί­νο του Μόντε Κάρλο.

1959 Καθιε­ρώ­νο­νται το κιλό και το μέτρο ως απο­κλει­στι­κά μέσα μέτρη­σης κατά τις ελλη­νι­κές συναλλαγές.

1961 Ο Ανδρέ­ας Παπαν­δρέ­ου απο­δέ­χε­ται πρό­τα­ση του Κων­στα­ντί­νου Καρα­μαν­λή να οργα­νώ­σει το Κέντρο Οικο­νο­μι­κών Ερευ­νών και επι­στρέ­φει οικο­γε­νεια­κώς στην Ελλά­δα. Εγκα­θί­στα­ται στο Ψυχι­κό και ανα­λαμ­βά­νει Πρό­ε­δρος του Κέντρου Οικο­νο­μι­κών Ερευ­νών και Σύμ­βου­λος της Τρά­πε­ζας της Ελλάδας.

1962 Πεθαί­νει στο Βερο­λί­νο ο καθη­γη­τής της Ιατρι­κής Πέτρος Κόκ­κα­λης, στέ­λε­χος του ΚΚΕ, γραμ­μα­τέ­ας Υγεί­ας και Πρό­νοιας της Πολι­τι­κής Επι­τρο­πής Εθνι­κής Απε­λευ­θέ­ρω­σης (ΠΕΕΑ), υπουρ­γός Παι­δεί­ας στην Προ­σω­ρι­νή Δημο­κρα­τι­κή Κυβέρ­νη­ση (ΠΔΚ) και κατό­πιν πρό­ε­δρος της Επι­τρο­πής Βοή­θειας για το Παι­δί (ΕΒΟΠ).

kokalis

1962 Δημο­σιεύ­ε­ται στο περιο­δι­κό Record η πρώ­τη ιστο­ρία με ήρωα τον ραδιούρ­γο βεζί­ρη Ιζνο­γκούντ, που “ήθε­λε να γίνει χαλί­φης στη θέση του χαλί­φη” ανα­τρέ­πο­ντας τον καλό χαλί­φη της Βαγδά­της. Είναι δημιουρ­γία του Γάλ­λου σκι­τσο­γρά­φου Ζαν Ταμπα­ρί και του συγ­γρα­φέα, Ρενέ Γκοσινί.

1968 Έπει­τα από διε­θνείς πιέ­σεις, η Χού­ντα χορη­γεί δια­βα­τή­ριο στον Ανδρέα Παπανδρέου.

1969 Εντο­πί­ζε­ται νεο­λι­θι­κός οικι­σμός κοντά στη Θήβα.

1969 Η Σοβιε­τι­κή Ένω­ση εκτο­ξεύ­ει τον «Σογιούζ‑5», ο οποί­ος πραγ­μα­το­ποιεί την πρώ­τη πρόσ­δε­ση με άλλο δια­στη­μό­πλοιο και την πρώ­τη μετα­φο­ρά πλη­ρώ­μα­τος στο Διά­στη­μα στην ιστορία.

1971 Εγκαι­νιά­ζε­ται και επι­σή­μως ένα από τα μεγα­λύ­τε­ρα έργα του κόσμου, το φράγ­μα του Ασουάν στην Αίγυπτο

1971 Ο υπουρ­γός Δικαιο­σύ­νης των ΗΠΑ και δεξί χέρι του Προ­έ­δρου Νίξον, Τζον Μίτσελ, ισχυ­ρί­ζε­ται ότι η παρα­κο­λού­θη­ση ιδιω­τι­κών τηλε­φω­νι­κών συνο­μι­λιών απο­τε­λεί συνταγ­μα­τι­κό του δικαί­ω­μα και εφε­σι­βάλ­λει από­φα­ση δικα­στη­ρί­ου του Ντι­τρόιτ, που απα­γο­ρεύ­ει τις παρακολουθήσεις

1972 Η Μαρ­γα­ρί­τα στέ­φε­ται βασί­λισ­σα της Δανίας.

1973 Ο Αμε­ρι­κα­νός πρό­ε­δρος Ρίτσαρντ Νίξον δια­τά­ζει κατά­παυ­ση του πυρός στο Βιετ­νάμ, κατό­πιν της επι­τευ­χθεί­σας συμ­φω­νί­ας με τους βορειοβιετναμέζους.

1975 Έπει­τα από 14 χρό­νια σκλη­ρού εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κού αγώ­να η Αγκό­λα απο­κτά την ανε­ξαρ­τη­σία της από την Πορ­το­γα­λία. Σημα­ντι­κός παρά­γο­ντας σε αυτή την εξέ­λι­ξη υπήρ­ξε η ηθι­κή αλλά και έμπρα­κτη υπο­στή­ρι­ξη της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης και των άλλων σοσια­λι­στι­κών κρα­τών (της Κού­βας, κ.α.).

1976 Σε έκθε­ση του Κογκρέ­σου για τις παρά­νο­μες δρα­στη­ριό­τη­τες της CIA, απο­κα­λύ­πτε­ται ότι πολ­λοί ηγέ­τες ξένων χωρών περι­λαμ­βά­νο­νται στους «συνερ­γά­τες» της Υπη­ρε­σί­ας. Μετα­ξύ αυτών ο Σάχης της Περ­σί­ας, ο βασι­λιάς της Ιορ­δα­νί­ας Χου­σε­ΐν, ο δικτά­το­ρας του Ζαΐρ Μομπού­του Σέσε Σέκο και άλλοι.

1977 Εμπρη­σμός του κινη­μα­το­γρά­φου “Αττι­κόν” στον Πει­ραιά από την τρο­μο­κρα­τι­κή οργά­νω­ση “Επα­να­στα­τι­κός Λαϊ­κός Αγώνας”.

1981 Ο Πάπας Ιωάν­νης ο Β’ δέχε­ται στο Βατι­κα­νό αντι­προ­σω­πεία του πολω­νι­κού συν­δι­κά­του «Αλλη­λεγ­γύη» με επι­κε­φα­λής τον Λεχ Βαλέ­σα, μιας οργά­νω­σης που θα έπαι­ζε κεντρι­κό ρόλο στην αντε­πα­νά­στα­ση στην Πολωνία.

1992 Η «διε­θνής κοι­νό­τη­τα» ανα­γνω­ρί­ζει την ανε­ξαρ­τη­σία της Κρο­α­τί­ας και της Σλο­βε­νί­ας από τη Σοσια­λι­στι­κή Ομό­σπον­δη Δημο­κρα­τία της Γιουγκοσλαβίας.

1995 Στις Φιλιπ­πί­νες, ο πάπας Ιωάν­νης Παύ­λος Β’ έχει τη μαζι­κό­τε­ρη υπο­δο­χή που έγι­νε ποτέ σε προ­κα­θή­με­νο της Καθο­λι­κής Εκκλη­σί­ας. Τη λει­τουρ­γία του παρα­κο­λου­θούν πάνω από 5 εκα­τομ­μύ­ρια άνθρωποι.

1996 Ο Ανδρέ­ας Παπαν­δρέ­ου συντάσ­σει την επι­στο­λή παραί­τη­σης του μέσα στο Ωνά­σειο, μετά από 56 μέρες στην εντα­τι­κή. Παραι­τεί­ται από το αξί­ω­μα του πρω­θυ­πουρ­γού, ενώ παρα­μέ­νει πρό­ε­δρος του κινή­μα­τος και ζητά από την Κεντρι­κή Επι­τρο­πή και την Κοι­νο­βου­λευ­τι­κή Ομά­δα του ΠΑΣΟΚ να προ­χω­ρή­σουν άμε­σα στην εκλο­γή νέου πρωθυπουργού.

1997 Στην Αλβα­νία καταρ­ρέ­ει «παρα­τρα­πε­ζι­κό σύστη­μα», με απο­τέ­λε­σμα να ξεσπά­σουν άγριες δια­δη­λώ­σεις διαμαρτυρίας.

2000 Για πρώ­τη φορά στη μετα­πο­λε­μι­κή ιστο­ρία της, η Ελλά­δα ανα­τι­μά το νόμι­σμά της. Με από­φα­σή της Ευρω­παϊ­κής Ένω­σης, η δραχ­μή ανα­τι­μά­ται κατά 3,5% ένα­ντι του ευρώ.

2001 Ξεκι­νά τη λει­τουρ­γία της η ηλε­κτρο­νι­κή εγκυ­κλο­παί­δεια Wikipedia, δημιουρ­γία του Αμε­ρι­κα­νού επι­χει­ρη­μα­τία Τζί­μι Γουέλς.

2005 Πέθα­νε η Βικτό­ρια Ντε Λος Άνχε­λες, διά­ση­μη Κατα­λα­νή σοπρά­νο. (Γεν. 1/11/1923)

2009 Αμε­ρι­κα­νοί επι­στή­μο­νες ανα­κοι­νώ­νουν ότι ανα­κά­λυ­ψαν σαφείς ενδεί­ξεις ότι υπάρ­χει μεθά­νιο στον πλα­νή­τη Άρη και δια­τυ­πώ­νουν την υπό­θε­ση ότι υπάρ­χει ζωή στον εν λόγω πλανήτη.

2010 Η Digea αρχί­ζει τη μετά­δο­ση ψηφια­κού τηλε­ο­πτι­κού σήμα­τος από την Κεντρι­κή Μακε­δο­νία και τη Θεσσαλονίκη.

2010 Λαμ­βά­νει χώρα η μεγα­λύ­τε­ρη σε διάρ­κεια δακτυ­λιοει­δής έκλει­ψη Ηλί­ου της τρί­της χιλιε­τί­ας. Διαρ­κεί 11 λεπτά και 8 δευτερόλεπτα.

2015 «Κανέ­να σπί­τι σε χέρια τρα­πε­ζί­τη» δια­μη­νύ­ει από τη Ρόδο ο πρό­ε­δρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέ­ξης Τσί­πρας, κατά την διάρ­κεια προ­ε­κλο­γι­κής του ομιλίας.

tsipras2

«Ο Χικ­μέτ στην Ελλά­δα», του Ηρα­κλή Κακαβάνη

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο