Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Κομμουνιστές και… «κομμουνιστές»

Γρά­φει ο Νίκος Μότ­τας //

Ο συνε­χι­ζό­με­νος ιμπε­ρια­λι­στι­κός πόλε­μος στην Ουκρα­νία, που επήλ­θε ως απο­τέ­λε­σμα της ραγδαί­ας όξυν­σης του αντα­γω­νι­σμού μετα­ξύ του Ευρω­α­τλα­ντι­κού μπλοκ (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ) και της Ρωσί­ας για τις σφαί­ρες επιρ­ρο­ής, τα μερί­δια των αγο­ρών και τα κέρ­δη των μονο­πω­λί­ων πρέ­πει να απο­τε­λέ­σει για τους εργα­ζό­με­νους, τη νεο­λαία, ευρύ­τε­ρα για το λαό, πηγή πλού­σιων συμπερασμάτων.

Ταυ­τό­χρο­να, ο πόλε­μος ανά­γκα­σε τα κομ­μου­νι­στι­κά κόμ­μα­τα και τις πολι­τι­κές δυνά­μεις τις επο­νο­μα­ζό­με­νης «κομ­μου­νι­στι­κής αρι­στε­ράς», στην Ευρώ­πη και σε όλο τον κόσμο, να τοπο­θε­τη­θούν ανοι­χτά. Στο πλαί­σιο αυτό ήταν ανα­πό­φευ­κτο να ανα­δει­χθούν σοβα­ρές ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κές δια­φο­ρές και αντι­φά­σεις που επί δεκα­ε­τί­ες ταλα­νί­ζουν το διε­θνές κομ­μου­νι­στι­κό κίνημα.

Από αυτό εδώ το βήμα έχου­με παλαιό­τε­ρα ανα­φερ­θεί σε πτυ­χές της ιδε­ο­λο­γι­κής και πολι­τι­κής κρί­σης που εμφα­νί­ζε­ται εντός του ΔΚΚ με αφορ­μή τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο στην Ουκρα­νία («Η στά­ση των κομ­μου­νι­στών απέ­να­ντι στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο της Ουκρα­νί­ας» και «Τα ρωσι­κά ΚΚ και ο ιμπε­ρια­λι­στι­κός πόλε­μος στην Ουκρα­νία»).

Σήμε­ρα, σχε­δόν 140 μέρες μετά τη ρωσι­κή εισβο­λή και την έναρ­ξη του πολέ­μου οι μάσκες του οπορ­του­νι­σμού έχουν πέσει. Οι «κομ­μου­νι­στές» που καλούν την εργα­τι­κή τάξη να δια­λέ­ξει ιμπε­ρια­λι­στι­κό στρα­τό­πε­δο δια­χω­ρί­ζο­νται από το μαρ­ξι­σμό-λενι­νι­σμό όπως η ήρα από το στά­ρι. Δυνά­μεις που αυτο­α­πο­κα­λού­νται «κομ­μου­νι­στι­κές», ερμη­νεύ­ο­ντας τον Λένιν όπως τους βολεύ­ει, συνε­χί­ζουν να αγνο­ούν προ­κλη­τι­κά την ιστο­ρι­κή πεί­ρα, σπέρ­νο­ντας βαθιά λαν­θα­σμέ­νες αντι­λή­ψεις που μόνο κακό προ­κα­λούν το εργα­τι­κό-λαϊ­κό κίνημα.

Κωδι­κο­ποι­η­μέ­να, οι δυνά­μεις αυτές: α) Ερμη­νεύ­ουν τον ιμπε­ρια­λι­σμό δια­χω­ρί­ζο­ντας την οικο­νο­μία από την πολι­τι­κή, αφαι­ρώ­ντας από την εξί­σω­ση το κυρί­αρ­χο στοι­χείο του ιμπε­ρια­λι­σμού, την κυριαρ­χία του μονο­πω­λί­ου, β) Βλέ­πουν σχη­μα­τι­κά και αμε­τά­βλη­τη την κατά­τα­ξη των χωρών στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή πυρα­μί­δα, λες και ο χρό­νος στα­μά­τη­σε στο 1914, γ) Αγνο­ούν επι­δει­κτι­κά, ή αδυ­να­τούν να λάβουν υπό­ψη, την σημα­σία του νόμου της ανι­σό­με­τρης ανά­πτυ­ξης στον καπι­τα­λι­σμό, δ) Δεν αντι­λαμ­βά­νο­νται ότι στη βάση της οικο­νο­μι­κής ουσί­ας του ιμπε­ρια­λι­σμού, δηλα­δή του μονο­πω­λί­ου, προ­κύ­πτουν τα ενιαία χαρα­κτη­ρι­στι­κά όλων των καπι­τα­λι­στι­κών χωρών, ε) Αντί της κύριας αντί­θε­σης (κεφά­λαιο-εργα­σία), προ­βάλ­λουν άλλα σχή­μα­τα, όπως ιμπε­ρια­λι­σμός-αντι­ι­μπε­ρια­λι­σμός, φασι­σμός-αντι­φα­σι­σμός, κλπ.

Στο πλαί­σιο αυτό, οπορ­του­νι­στι­κές δυνά­μεις φτά­νουν στο σημείο να αρνού­νται τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό χαρα­κτή­ρα της καπι­τα­λι­στι­κής Ρωσί­ας, περιο­ρί­ζο­ντας τον ιμπε­ρια­λι­σμό μόνο, ή κυρί­ως, στην επι­θε­τι­κή εξω­τε­ρι­κή πολι­τι­κή, με απο­τέ­λε­σμα η έννοια αυτή να ταυ­τί­ζε­ται κατά κύριο λόγο μόνο με τις ΗΠΑ και τα ισχυ­ρό­τε­ρα κρά­τη-μέλη της ΕΕ. Αγνο­ώ­ντας τις νομο­τέ­λειες της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης και κλεί­νο­ντας τα μάτια στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, ορι­σμέ­να ΚΚ συνε­χί­ζουν να θεω­ρούν την Κίνα ως κρά­τος που οικο­δο­μεί τον σοσια­λι­σμό! Αλλά, για τι είδους «σοσια­λι­στι­κή οικο­δό­μη­ση» μιλά­με όταν έχουν πλέ­ον κυριαρ­χή­σει, σχε­δόν ολο­κλη­ρω­τι­κά, οι καπι­τα­λι­στι­κές σχέ­σεις παραγωγής;

Πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο στην προ­σπά­θεια εκφυ­λι­σμού του διε­θνούς Κομ­μου­νι­στι­κού Κινή­μα­τος παί­ζουν δυνά­μεις όπως το ΚΚ της Ρωσι­κής Ομο­σπον­δί­ας, η ηγε­σία του οποί­ου λει­τουρ­γεί ως «νερο­κου­βα­λη­τής» της εξω­τε­ρι­κής πολι­τι­κής της αστι­κής κυβέρ­νη­σης Πού­τιν. Ο δε κ. Ζιου­γκά­νοφ θυμί­ζει πλέ­ον περισ­σό­τε­ρο κυβερ­νη­τι­κό εκπρό­σω­πο, παρά αρχη­γό Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος που βρί­σκε­ται στην αξιω­μα­τι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση. Σε παρό­μοια ρότα κινεί­ται το Κομ­μου­νι­στι­κό Εργα­τι­κό Κόμ­μα Ρωσί­ας (ΚΕΚΡ) που, αδυ­να­τώ­ντας να επε­ξερ­γα­στει στη βάση των λενι­νι­στι­κών αρχών τις εξε­λί­ξεις στην Ουκρα­νία, κατέ­λη­ξε να συμπο­ρεύ­ε­ται με την αστι­κή τάξη της Ρωσί­ας και με εθνι­κι­στι­κές οργανώσεις.

Ασφα­λώς, ξεχω­ρι­στή μνεία αξί­ζει για το ΚΚ Ισπα­νί­ας το οποίο, έχο­ντας πάρει ορι­στι­κό και αμε­τά­κλη­το δια­ζύ­γιο από το μαρ­ξι­σμό-λενι­νι­σμό, από τη μια συμ­με­τέ­χει με δυο υπουρ­γούς στην σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή κυβέρ­νη­ση Σάν­τσες που υπο­στη­ρί­ζει τις ΝΑΤΟι­κές ιμπε­ρια­λι­στι­κές επεμ­βά­σεις και από την άλλη συνυ­πο­γρά­φει… «κεί­με­να υπέρ της ειρήνης».

Από την μεγά­λη αντι­ΝΑ­ΤΟι­κή κινη­το­ποί­η­ση στη Μαδρί­τη με την συμ­με­το­χή του ΚΚΕ και του ΚΚ των Εργα­ζο­μέ­νων της Ισπα­νί­ας (PCTE), 26 Ιου­νί­ου 2022.

Αναγκαία η επαναστατική ανασυγκρότηση του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος

Η ιστο­ρία έχει δεί­ξει ότι σε συν­θή­κες ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου δοκι­μά­ζε­ται η ικα­νό­τη­τα των κομ­μου­νι­στών να επε­ξερ­γά­ζο­νται τις εξε­λί­ξεις με τα εργα­λεία του μαρ­ξι­σμού-λενι­νι­σμού και να κατα­λή­γουν στα σωστά συμπε­ρά­σμα­τα. Ανα­πό­φευ­κτα, ο ιμπε­ρια­λι­στι­κός πόλε­μος ξεσκε­πά­ζει, αργά ή γρή­γο­ρα, την δια­βρω­τι­κή δρά­ση οπορ­του­νι­στι­κών δυνά­με­ων που κρύ­βουν τον ιδε­ο­λο­γι­κό τους εκφυ­λι­σμό πίσω από για­γιά­δες με σοβιε­τι­κές σημαί­ες και σφυροδρέπανα.

Σε αυτές, λοι­πόν, τις συν­θή­κες είναι κορυ­φαί­ας σημα­σί­ας ζήτη­μα η ανά­δει­ξη του ιμπε­ρια­λι­στι­κού χαρα­κτή­ρα του πολέ­μου και από τις δυο πλευ­ρές. Όσο προ­σχη­μα­τι­κοί είναι οι λόγοι που επι­κα­λού­νται ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ για την προ­ώ­θη­ση των εγκλη­μα­τι­κών τους σχε­δια­σμών στην Ουκρα­νία και την Ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη, άλλο τόσο προ­σχη­μα­τι­κές είναι οι, διαν­θι­σμέ­νες με χυδαία επί­θε­ση στην ΕΣΣΔ και τον Λένιν, δικαιο­λο­γί­ες της Ρωσι­κής κυβέρ­νη­σης περί «απο­να­ζι­στι­κο­ποί­η­σης» για την στρα­τιω­τι­κή εισβο­λή. Αμφό­τε­ρα τα δύο ιμπε­ρια­λι­στι­κά μπλοκ επι­χει­ρούν να συσκο­τί­σουν τις αλη­θι­νές επι­διώ­ξεις και τα στρα­τη­γι­κά τους σχέ­δια που σχε­τί­ζο­νται με την προ­ώ­θη­ση των συμ­φε­ρό­ντων τους στην περιο­χή της Ευρα­σί­ας. Πρό­κει­ται για συμ­φέ­ρο­ντα που αφο­ρούν την κερ­δο­φο­ρία των μονο­πω­λί­ων τους και περι­λαμ­βά­νουν την ολο­έ­να και βαθύ­τε­ρη εκμε­τάλ­λευ­ση των λαών.

«Η σύγχρονη δημοκρατία θα παραμείνει πιστή στον εαυτό της μόνο στην περίπτωση που δε θα προσχωρήσει σε καμία ιμπεριαλιστική αστική τάξη, στην περίπτωση που θα πει ότι «και οι δυο τους είναι η μια χειρότερη από την άλλη», στην περίπτωση που σε κάθε χώρα θα εύχεται την αποτυχία της ιμπεριαλιστικής αστικής τάξης. Κάθε άλλη λύση θα είναι στην πράξη εθνικοφιλελεύθερη και δε θα έχει τίποτε το κοινό με τον αληθινό διεθνισμό […] Στην πραγματικότητα, όμως, σήμερα είναι αναμφισβήτητο ότι η σύγχρονη δημοκρατία δεν μπορεί να σέρνεται στην ουρά της αντιδραστικής, ιμπεριαλιστικής αστικής τάξης –αδιάφορο τι “χρώμα” θα έχει αυτή η αστική τάξη…»

— Β. Ι. Λένιν,: «Κάτω από ξένη σημαία». Απαντα, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», τ. 26, σελ. 140 — 141 και 146.

Όσοι, ξεδιά­ντρο­πα και προ­κλη­τι­κά, λοι­δο­ρούν την παρα­πά­νω ξεκά­θα­ρη θέση κάνο­ντας λόγο για «ίσες απο­στά­σεις», είτε έχουν πλή­ρη άγνοια της λενι­νι­στι­κής άπο­ψης για τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο, είτε την δια­στρε­βλώ­νουν συνει­δη­τά. Στην ουσία, είναι οι ίδιοι που κρα­τούν «ίσες απο­στά­σεις», πατώ­ντας σε δυο βάρ­κες, με το ενα πόδι στο Λένιν και με τ’ άλλο στον σωβι­νι­σμό της ρωσι­κής αστι­κής τάξης. Στα λόγια «κομ­μου­νι­στές», αλλά στην πρά­ξη με την «απο­κομ­μου­νι­στι­κο­ποί­η­ση» της κυβέρ­νη­σης Πού­τιν. Η υπο­κρι­σία και ο πολι­τι­κός τυχο­διω­κτι­σμός στο μεγα­λείο του!

Δυστυ­χώς για τους «κομ­μου­νι­στές-μπουλ­κου­μέ» και τους ανα­λυ­τές του Φέι­σμπουκ υπάρ­χουν και οι πραγ­μα­τι­κοί κομ­μου­νι­στές. Αυτοί που αρνού­νται να πάρουν το μέρος κανε­νός από τα δυο ιμπε­ρια­λι­στι­κά στρα­τό­πε­δα ληστών, που συγκρού­ο­νται με τις αστι­κές τάξεις των χωρών τους σε κατεύ­θυν­ση απε­μπλο­κής από τον πόλε­μο. Που αντι­πα­λεύ­ουν τους ιμπε­ρια­λι­στές φονιά­δες των ΝΑΤΟ-ΗΠΑ-ΕΕ αλλά και την καπι­τα­λι­στι­κή Ρωσία. Που ανα­δει­κνύ­ουν τις αιτί­ες που γεν­νούν και ανα­πα­ρά­γουν τους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς πολέ­μους, δηλα­δή τον αντα­γω­νι­σμό των μονο­πω­λί­ων, το ίδιο το καπι­τα­λι­στι­κό σύστημα.

Στη βάση των παρα­πά­νω είναι θετι­κές και ελπι­δο­φό­ρες δρα­στη­ριό­τη­τες και πρω­το­βου­λί­ες που ανα­πτύσ­σο­νται από Κομ­μου­νι­στι­κά Κόμ­μα­τα, όπως για παρά­δειγ­μα η Κοι­νή Ανα­κοί­νω­ση για τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο που έχουν συνυ­πο­γρά­ψει 42 Κόμ­μα­τα και 30 Κομ­μου­νι­στι­κές Νεο­λαί­ας, η πρό­σφα­τη μεγά­λη αντι­ΝΑ­ΤΟι­κή δια­δή­λω­ση στη Μαδρί­τη και η τετρα­με­ρής συνά­ντη­ση των ΚΚ Ελλά­δας, Τουρ­κί­ας, Εργα­ζο­μέ­νων της Ισπα­νί­ας και Μεξι­κού στην Αθή­να* .Ελπι­δο­φό­ρο είναι, επί­σης, το γεγο­νός ότι κομ­μου­νι­στι­κές δυνά­μεις εντός της Ουκρα­νί­ας, όπως η Ένω­ση Κομ­μου­νι­στών της Ουκρα­νί­ας, που λει­τουρ­γεί υπό καθε­στώς απα­γό­ρευ­σης και διώ­ξε­ων, κατα­φέρ­νουν τα βγά­λουν σωστά και χρή­σι­μα συμπε­ρά­σμα­τα από την ιμπε­ρια­λι­στι­κή σύγκρουση.

Η ανα­σύ­ντα­ξη του Διε­θνούς Κομ­μου­νι­στι­κού Κινή­μα­τος προ­βάλ­λει ως αδή­ρι­τη ανά­γκη απέ­να­ντι στον δια­βρω­τι­κό ρόλο του ρεφορ­μι­σμού και μιας σει­ράς οπορ­του­νι­στι­κών δυνά­με­ων που καλούν σε «αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κά-αντι­φα­σι­στι­κά μέτω­πα» σπέρ­νο­ντας αυτα­πά­τες για «πολυ­πο­λι­κούς κόσμους» και «λαϊ­κές δημο­κρα­τί­ες» εντός του καπι­τα­λι­στι­κού συστή­μα­τος. Αυτή η ανα­σύ­ντα­ξη περ­νά­ει μέσα από την ενί­σχυ­ση της ιδε­ο­λο­γι­κής, πολι­τι­κής και οργα­νω­τι­κής αυτο­τέ­λειας κάθε Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος, τον διά­λο­γο και την ζύμω­ση μέσα από κοι­νές πρω­το­βου­λί­ες και δρά­σεις σε κατεύ­θυν­ση ρήξης με τη γενε­σιουρ­γό αιτία των πολέ­μων, της φτώ­χειας, της προ­σφυ­γιάς: την εξου­σία του κεφαλαίου.

* Αξί­ζει να δια­βα­στούν οι παρεμ­βά­σεις των Δ. Κου­τσού­μπα, Α. Γκαρ­σία, Π. Καμπρέ­ρα και Κ. Οκου­γιάν, καθώς και η Κοι­νή Ανα­κοί­νω­ση των Γενι­κών Γραμ­μα­τέ­ων.

Αλή­θειες και ψέμα­τα για το λιμό στην Ουκρα­νία, Νίκος Μόττας

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο