Συνέβησαν στον κόσμο και στην Ελλάδα σαν σήμερα 13 Απριλίου

Σαν σήμερα ⏯️  13 Απριλίου _
Γεγονότα και πρόσωπα που έμειναν στην ιστορία

1314  Ο βασι­λιάς Εδουάρ­δος Β’ απα­γο­ρεύ­ει τα παι­χνί­δια στους δρό­μους του Λον­δί­νου, τα οποία εκεί­νη την επο­χή ήταν τόσο δημο­φι­λή ώστε να δημιουρ­γού­νται προ­βλή­μα­τα. Το κυρί­αρ­χο παι­χνί­δι ήταν ένα είδος ποδο­σφαί­ρου με μπά­λα από κύστη γου­ρου­νιού. Στην ουσία πρό­κει­ται για την πρώ­τη απα­γό­ρευ­ση διε­ξα­γω­γής αγώ­νων ποδοσφαίρου.

1742 — Το ορα­τό­ριο του Γκέ­οργκ Φρή­ντριχ Χαί­ντελ Μεσ­σί­ας κάνει παγκό­σμια πρε­μιέ­ρα στο Δουβλίνο.

1743  Γεν­νή­θη­κε ο Τόμας Τζέ­φερ­σον, βασι­κός συγ­γρα­φέ­ας της Δια­κή­ρυ­ξης της Ανε­ξαρ­τη­σί­ας και Πρό­ε­δρος των ΗΠΑ από το 1801 ως το 1809. Ως Πρό­ε­δρος, αγό­ρα­σε την περιο­χή της Λουι­ζιά­νας από τη Γαλ­λία. Θεω­ρεί­ται ο δημιουρ­γός της Αμε­ρι­κα­νι­κής Δημο­κρα­τί­ας. Πέθα­νε το 1826.

1808 Γεν­νή­θη­κε Αντό­νιο Μέου­τσι, Ιτα­λός εφευ­ρέ­της. Από πολ­λούς θεω­ρεί­ται αυτός που ανα­κά­λυ­ψε το τηλέ­φω­νο, εφεύ­ρε­ση που απο­δί­δε­ται στον Αλε­ξά­ντερ Γκρά­χαμ Μπελ

1822 Οι πολιορ­κη­μέ­νοι από τους Τούρ­κους στον πύρ­γο του Ζαφει­ρά­κη στη Νάου­σα πραγ­μα­το­ποιούν ηρω­ι­κή έξο­δο. Τα γυναι­κό­παι­δα συγκε­ντρώ­νο­νται στη γέφυ­ρα της Αρα­πί­τσας και ρίχνο­νται στον καταρ­ρά­κτη, επα­να­λαμ­βά­νο­ντας το χορό του Ζαλόγγου

1870 Ιδρύ­ε­ται το Μητρο­πο­λι­τι­κό Μου­σείο Τέχνης (Νέα Υόρκη).

1892 Η πρώ­τη απερ­γία γυναι­κών στην Ελλά­δα από τις υφά­ντριες του εργο­στα­σί­ου των Αδελ­φών Ρετσί­να, στον Πειραιά

1897 Η Λάρι­σα κατα­λαμ­βά­νε­ται από τα τουρ­κι­κά στρα­τεύ­μα­τα, κατά τη διάρ­κεια του σύντο­μου Ελλη­νο­τουρ­κι­κού Πολέ­μου. Ο πόλε­μος κρά­τη­σε 30 μέρες και έλη­ξε με ήττα της Ελλά­δας. Ως απο­τέ­λε­σμα παρα­χώ­ρη­σε μικρό κομ­μά­τι της Θεσ­σα­λί­ας στην Οθω­μα­νι­κή Αυτο­κρα­το­ρία ενώ της επι­βλή­θη­καν υπέ­ρο­γκες πολε­μι­κές απο­ζη­μιώ­σεις, για την απο­πλη­ρω­μή των οποί­ων ανα­γκά­στη­κε να προ­σφύ­γει σε δανει­σμό. Έτσι στην Ελλά­δα, που πριν 4 χρό­νια είχε κηρύ­ξει πτώ­χευ­ση, επι­βλή­θη­κε από τους πιστω­τές της Διε­θνής Οικο­νο­μι­κός Έλεγ­χος, με σκο­πό τον έλεγ­χο των δημό­σιων εσό­δων και την «εξυ­γί­αν­ση» των δημό­σιων οικο­νο­μι­κών. Στό­χος του ΔΟΕ: η εξα­σφά­λι­ση για τους ξένους ομο­λο­γιού­χους της τακτι­κής είσπρα­ξης των τοκο­χρε­ο­λυ­σί­ων (των δανεί­ων), ελα­χι­στο­ποιώ­ντας ταυ­τό­χρο­να τον κίν­δυ­νο μη κατα­βο­λής τους.

1897 Γεν­νιέ­ται ο Werner Voss (Βέρ­νερ Φος _πέθανε 23_Σεπ_ 1917) Γερ­μα­νός πιλό­τος  ανθυ­πο­λο­χα­γός, ιπτά­με­νος άσος του Α’ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου, φίλος και αντα­γω­νι­στής του διά­ση­μου Κόκ­κι­νου Βαρώ­νου, Μάν­φρεντ φον Ριχτ­χό­φεν. Υπήρ­ξε ο τέταρ­τος κατά σει­ρά ιπτά­με­νος άσος της Γερ­μα­νι­κής Αυτο­κρα­το­ρι­κής Αερο­πο­ρί­ας με 48 καταρ­ρί­ψεις, κάτο­χος του παρα­σή­μου Pour Le Merite (γνω­στό και με την προ­σω­νυ­μία Blue Max)

1899 Γεν­νιέ­ται ο Alfred Mosher Butts (Άλφρεντ Μόσερ Μπατς πέθα­νε το 1993) εφευ­ρέ­της, το 1938, του επι­τρα­πέ­ζιου παι­χνι­διού Σκραμπλ. Ήταν επί­σης ερα­σι­τέ­χνης καλ­λι­τέ­χνης και ορι­σμέ­να από τα σκί­τσα του απο­κτή­θη­καν από το Μητρο­πο­λι­τι­κό Μου­σείο Τέχνης (Νέα Υόρ­κη). Στις αρχές της δεκα­ε­τί­ας του 30 και ενώ ήταν άνερ­γος ο Μπατς απο­φά­σι­σε να σχε­διά­σει ένα νέο επι­τρα­πέ­ζιο παι­χνί­δι. Αφού μελέ­τη­σε τα υπάρ­χο­ντα τότε παι­χνί­δια βρή­κε ότι ανή­καν σε τρεις κατη­γο­ρί­ες: υπήρ­χαν παι­χνί­δια με αριθ­μούς όπως τα ζάρια και το μπίν­κο, παι­χνί­δια κινή­σε­ων όπως το σκά­κι και την ντά­μα και παι­χνί­δια λέξε­ων όπως ο ανα­γραμ­μα­τι­σμός και σκέ­φτη­κε να δημιουρ­γή­σει ένα παι­χνί­δι που θα συν­δύ­α­ζε τον ανα­γραμ­μα­τι­σμό και τα σταυ­ρό­λε­ξα, που ήταν πολύ δημο­φι­λή τη δεκα­ε­τία του 20 και το οποίο θα βασι­ζό­ταν τόσο στις ικα­νό­τη­τες των παι­χτών όσο και στην τύχη. Για να φτιά­ξει το Σκραμπλ ο Μπατς μελέ­τη­σε την αγγλι­κή γλώσ­σα, δια­βά­ζο­ντας τα πρω­το­σέ­λι­δα των New York Times, προ­κει­μέ­νου να υπο­λο­γί­σει πόσο συχνά κάθε γράμ­μα της αγγλι­κής αλφα­βή­του χρη­σι­μο­ποιού­ταν και μετά με βάση τη συχνό­τη­τα εμφά­νι­σης του κάθε γράμ­μα­τος απο­φά­σι­σε πόσες φορές κάθε γράμ­μα θα συμπε­ρι­λαμ­βα­νό­ταν στο παι­χνί­δι. Συμπε­ριέ­λα­βε τέσ­σε­ρα μόνο “S” ούτως ώστε να μη γίνει πολύ εύκο­λο το παι­χνί­δι. Οι παί­χτες θα προ­σπα­θού­σαν να σχη­μα­τί­σουν λέξεις από τα εφτά γράμ­μα­τά που είχαν προη­γου­μέ­νως τρα­βή­ξει στην τύχη από ένα μεγα­λύ­τε­ρο αριθ­μό γραμ­μά­των. Αρχι­κά έδω­σε στο παι­χνί­δι το όνο­μα “Lexiko” αλλά αργό­τε­ρα το άλλα­ξε σε “Criss Cross Words” και άρχι­σε να ψάχνει αγο­ρα­στή. Οι κατα­σκευα­στές παι­χνι­διών στους οποί­ους παρου­σί­α­σε αρχι­κά το παι­χνί­δι το απέρ­ρι­ψαν αλλά ο Μπατς επέ­μει­νε και τελι­κά πού­λη­σε τα δικαιώ­μα­τα στον επι­χει­ρη­μα­τία Τζέιμς Μπρου­νότ ο οποί­ος αφού έκα­νε ορι­σμέ­νες μικρές αλλα­γές στο παι­χνί­δι το μετο­νό­μα­σε σε Σκραμπλ (από το ολλαν­δι­κό Schrabben που σημαί­νει ψάχνω εναγωνίως).

1906 Γεν­νή­θη­κε ο Ιρλαν­δός θεα­τρι­κός συγ­γρα­φέ­ας, Σάμιου­ελ Μπέ­κετ. Απ’ τους σημα­ντι­κό­τε­ρους θεα­τρι­κούς συγ­γρα­φείς της επο­χής μας. Εζη­σε στη Γαλ­λία και έγι­νε ευρύ­τε­ρα γνω­στός με το θεα­τρι­κό του έργο «Περι­μέ­νο­ντας τον Γκο­ντό». Κέρ­δι­σε το Νόμπελ Λογο­τε­χνί­ας το 1969. Πέθα­νε το 1990.

1919 Ο Eugene (Gene) V. Debs Αμε­ρι­κα­νός συν­δι­κα­λι­στής και ένας από τους πιο γνω­στούς σοσια­λι­στές των ΗΠΑ (Γιου­τζήν Ντε­μπς 5_Νοε_1855 — 20_Οκτ_1926) φυλα­κί­ζε­ται επει­δή μίλη­σε ανοι­χτά ενα­ντί­ον της συμ­με­το­χής των Η.Π.Α. κατά τη διάρ­κεια του Α΄ Παγκο­σμί­ου Πολέ­μου. Ήταν ιδρυ­τής και υπο­ψή­φιος πρό­ε­δρος το 1904, 1908 και 1912.με το Αμε­ρι­κά­νι­κο Σοσια­λι­στι­κό κόμ­μα. Στα 14 του χρό­νια ο Ντε­μπς άρχι­σε να εργά­ζε­ται ως εργά­της στους σιδη­ρο­δρό­μους. Ίδρυ­σε ένα από τα πρώ­τα βιο­μη­χα­νι­κά συν­δι­κά­τα της Αμε­ρι­κής, την Αμε­ρι­κα­νι­κή Σιδη­ρο­δρο­μι­κή Ένω­ση και την οδή­γη­σε σε μια επι­τυ­χη­μέ­νη απερ­γία. Το 1894 πήρε μέρος στην απερ­γία ενά­ντια στην αυτο­κι­νη­το­βιο­μη­χα­νία Πούλ­μαν και φυλα­κί­στη­κε. Όσο ήταν στη φυλα­κή ήρθε σε επα­φή με τις ιδέ­ες του Μαρξ. Όταν βγή­κε από τη φυλα­κή δημιούρ­γη­σε το Σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κό κόμ­μα που μετα­τρά­πη­κε σε σοσιαλιστικό.

1919 Η μεγά­λη σφα­γή του Αρμι­τσάρ στη Βόρεια Ινδία: Βρε­τα­νι­κές δυνά­μεις ανοί­γουν πυρ κατά χιλιά­δων Ινδών που είχαν συγκε­ντρω­θεί για παρα­δο­σια­κή εορ­τή, υπο­πτευό­με­νοι εξέ­γερ­ση. Σύμ­φω­να με τις βρε­τα­νι­κές αρχές 379 Ινδοί σκο­τώ­θη­καν από τα πυρά, ενώ ινδι­κές πηγές κάνουν λόγω για πάνω από 1.000 νεκρούς.

1924 Δημο­ψή­φι­σμα επι­σφρα­γί­ζει την από­φα­ση της 4ης Εθνο­συ­νέ­λευ­σης, με την οποία η Ελλά­δα ανα­κη­ρύσ­σο­νταν αβα­σί­λευ­τη δημο­κρα­τία (υπέρ 70%). Ο ναύ­αρ­χος Παύ­λος Κου­ντου­ριώ­της ανα­λαμ­βά­νει προ­σω­ρι­νός Πρό­ε­δρος της Δημο­κρα­τί­ας. Το ΣΕΚΕ (Κ) στο δημο­ψή­φι­σμα αυτό είχε ταχθεί δρα­στή­ρια κατά της μοναρχίας.

Λύσ­σα κακιά … ΠΑΕ ΑΕΚ: “Δεν έχου­με καμία σχέ­ση με την εκδή­λω­ση για τον Σπύ­ρο Κοντού­λη και το ΚΚΕ”…

1924 Ιδρύ­ε­ται στην Αθή­να από πρό­σφυ­γες της Κων­στα­ντι­νού­πο­λης η Αθλη­τι­κή Ένω­ση Κων­στα­ντι­νού­πο­λης (ΑΕΚ).

ΑΕΚ-ΕΛΛΑΣ-ΕΥΡΩΠΗ

1926 Γεν­νή­θη­κε η μεγά­λη ηθο­ποιός, Έλλη Λαμπέ­τη, καλ­λι­τε­χνι­κό ψευ­δώ­νυ­μο της Ελέ­νης Λούκου.

1929 Μεγά­λη πυρ­κα­γιά κατα­στρέ­φει την άλλο­τε ελλη­νι­κή συνοι­κία Ταταύ­λα της Κωνσταντινούπολης.

1936 Ο βασι­λιάς Γεώρ­γιος Β’ διο­ρί­ζει πρω­θυ­πουρ­γό τον Ιωάν­νη Μετα­ξά, αρχη­γό του Κόμ­μα­τος των Ελευ­θε­ρο­φρό­νων, ο οποί­ος δια­θέ­τει στη Βου­λή μόνο έξι βουλευτές.

1937 Γεν­νή­θη­κε ο Αιμί­λιος Ζαχα­ρέ­ας, Έλλη­νας οικονομολόγος

1941 Υπο­γρά­φε­ται σύμ­φω­νο ουδε­τε­ρό­τη­τας μετα­ξύ Σοβιε­τι­κής Ένω­σης και Ιαπωνίας.

Τσέ­χοι ιστο­ρι­κοί δικά­ζο­νται μη απο­δε­χό­με­νοι την Ναζι­στι­κή αφή­γη­ση για την σφα­γή στο Κατίν

1943 Β΄ Παγκό­σμιος Πόλε­μος: Ξεκι­νά­ει το σήριαλ Κατύν (Κατίν), μετά την ανα­κά­λυ­ψη μαζι­κών ταφών Πολω­νών αιχ­μα­λώ­των πολέ­μου που σκο­τώ­θη­καν δήθεν από τις σοβιε­τι­κές δυνάμεις

Ιτα­λία: η δική της «πηγά­δα» ακού­ει στο όνο­μα «Foibe»

1944 Οι Γερ­μα­νοί πραγ­μα­το­ποιούν το Ολο­καύ­τω­μα του Κωστα­ρα­ζί­ου Καστο­ριάς ως αντί­ποι­να. Εκτε­λούν 6 αμά­χους και πυρ­πο­λούν 263 σπί­τια, την εκκλη­σιά και το δημο­τι­κό σχολείο

1945 Η Βιέν­νη, η πρώ­τη ξένη πρω­τεύ­ου­σα, που κατε­λή­φθη από τον Χίτλερ, ελευ­θε­ρώ­νε­ται από τον Κόκ­κι­νο Στρατό

1947 Γεν­νιέ­ται ο μου­σι­κο­συν­θέ­της Θάνος Μικρού­τσι­κος

Απο­χαι­ρε­τι­σμός του Θάνου Μικρού­τσι­κου από συγ­γε­νείς και φίλους

1960 Ξεκι­νά­νε νέες δίκες μελών και στε­λε­χών του ΚΚΕ από το Διαρ­κές Στρα­το­δι­κείο Αθη­νών, για κατα­σκο­πεία με συνο­πτι­κές δια­δι­κα­σί­ες σε μια επι­χεί­ρη­ση εξό­ντω­σης του Κόμ­μα­τος- Σε ισό­βια δεσμά κατα­δι­κά­ζο­νται έξι κομ­μου­νι­στές ενώ προ­ε­τοι­μά­ζο­νται οι επό­με­νες, με πιο γνω­στή της 20ής Μάη, που κατα­δι­κά­στη­καν σε ισό­βια Χαρ. Φλω­ρά­κης, Κώστας Λου­λές, Κ. Τσα­κί­ρης, Δ. Δάλ­λας, Γ. Κοτρο­κό­ης και  Πολυ­ξέ­νη Χρυ­σο­χο­ΐ­δου (Ριζο­σπά­στης).

1963 Γεν­νή­θη­κε ο Σοβιε­τι­κός σκα­κι­στής Γκά­ρι Κασπάροφ

1964 Ο Σίντ­νεϊ Πουα­τιέ γίνε­ται ο πρώ­τος Αφρο­α­με­ρι­κα­νός ηθο­ποιός, που βρα­βεύ­ε­ται με Όσκαρ.

Απε­βί­ω­σε ο ηθο­ποιός Σίντ­νεϊ Πουατιέ

1970 Κάτω από διε­θνείς πιέ­σεις, η Χού­ντα απε­λευ­θε­ρώ­νει το Μίκη Θεο­δω­ρά­κη, ο οποί­ος φεύ­γει για το Παρί­σι, όπου τον περι­μέ­νουν η Μελί­να Μερ­κού­ρη και ο Κώστας Γαβράς.

1970 Μία δεξα­με­νή οξυ­γό­νου εκρή­γνυ­ται στο Απόλ­λων 13, βάζο­ντας το πλή­ρω­μα σε μεγά­λο κίν­δυ­νο και προ­κα­λώ­ντας σημα­ντι­κές ζημιές στο δια­στη­μι­κό σκά­φος ενώ κατευ­θύ­νε­ται προς τη Σελήνη.

1972  Η Παγκό­σμια Ταχυ­δρο­μι­κή Ένω­ση απο­φα­σί­ζει να ανα­γνω­ρί­σει τη Λαϊ­κή Δημο­κρα­τία της Κίνας ως τη μόνη νόμι­μη εκπρό­σω­πο της Κίνας, απο­κλεί­ο­ντας έτσι την Ταϊβάν.

1975 Στο Λίβα­νο, Φαλαγ­γί­τες σκο­τώ­νουν 26 μέλη του Λαϊ­κού Μετώ­που για την Απε­λευ­θέ­ρω­ση της Παλαι­στί­νης, σημα­το­δο­τώ­ντας την έναρ­ξη του 15ετούς Εμφυ­λί­ου Πολέμου.

1987 Πορ­το­γα­λία και Λαϊ­κή Δημο­κρα­τία της Κίνας υπο­γρά­φουν συμ­φω­νία με την οποία το Μακά­ου θα επι­στρα­φεί στην Κίνα το 1999.

1984 Πέθα­νε ο ηθο­ποιός, Διο­νύ­σης Παπαγιαννόπουλος

Σαν σήμε­ρα 13 Απρί­λη: γεν­νιέ­ται Έλλη Λαμπέ­τη – Θάνος Μικρού­τσι­κος, ο Διο­νύ­σης Παπα­γιαν­νό­που­λος στα Κύθη­ρα – τελευ­ταίο ταξίδι

1992 Συγκα­λεί­ται για δεύ­τε­ρη φορά το Συμ­βού­λιο των Πολι­τι­κών Αρχη­γών υπό τον Πρό­ε­δρο της Δημο­κρα­τί­ας, Κων­στα­ντί­νο Καρα­μαν­λή, για το θέμα της ΠΓΔΜ. Ο πρω­θυ­πουρ­γός, Κων­στα­ντί­νος Μητσο­τά­κης, ανα­κοι­νώ­νει ότι ανα­λαμ­βά­νει ο ίδιος το ΥΠΕΞ, απο­μα­κρύ­νο­ντας από το Υπουρ­γείο Εξω­τε­ρι­κών τον Αντώ­νη Σαμαρά.

1995 Στην Ουκρα­νία, ο Πρό­ε­δρος, Φρά­νιο Κού­τσμαν, δεσμεύ­ε­ται στην αντι­προ­σω­πεία της Ευρω­παϊ­κής Ένω­σης ότι μέχρι το 2000 θα κλεί­σει ο πυρη­νι­κός αντι­δρα­στή­ρας του Τσερνόμπιλ

1999 Ενώ η ΝΑΤΟι­κή θηριω­δία κατά της Γιου­γκο­σλα­βί­ας συνε­χί­ζε­ται, ο Πρό­ε­δρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλί­ντον εκδί­δει διά­ταγ­μα, εντάσ­σο­ντας την ελλη­νι­κή επι­κρά­τεια, πάνω από τον 39^ο παράλ­λη­λο, στην εμπό­λε­μη ζώνη.

2003 Τρα­γω­δία στα Τέμπη. Το τρα­γι­κό δυστύ­χη­μα με απο­λο­γι­σμό είκο­σι ένα μαθη­τές νεκρούς και τριά­ντα δύο τραυ­μα­τί­ες σημειώ­νε­ται στην εθνι­κή οδό Αθή­νας- Θεσ­σα­λο­νί­κης, κοντά στο εκκλη­σά­κι της Αγί­ας Παρα­σκευ­ής, στα Τέμπη. Οι 21 μαθη­τές από το Λύκειο Μακρο­χω­ρί­ου Ημα­θί­ας χάνουν τη ζωή τους, όταν ντα­λί­κα διεμ­βο­λί­ζει το του­ρι­στι­κό λεω­φο­ρείο στο οποίο επι­βαί­νουν. Προ­φυ­λα­κι­στέ­οι κρί­νο­νται ο οδη­γός Δημή­τρης Ντό­λας και οι ιδιο­κτή­τες της νταλίκας.

2010 Πέθα­νε τρα­γου­δι­στής, μου­σι­κός και στι­χουρ­γός- πρώ­ην μέλος των Πυξ Λαξ- Μάνος Ξυδούς.

Κάποιο τολ­μη­ρό αγρί­μι ξεφεύ­γει δια­πράτ­το­ντας το σφάλ­μα να τα βάλει με ολό­κλη­ρη την αντί­πα­λη ομά­δα, τον διαι­τη­τή και το κοι­νό στις κερ­κί­δες σε μια απα­γο­ρευ­μέ­νη περι­πέ­τεια ελευθερίας

2015 Πέθα­νε ο Εντουάρ­ντο Γκα­λε­ά­νο, ουρου­γουα­νός συγ­γρα­φέ­ας. (Γεν. 3/9/1940)